Donderdag wordt het spitsroeden lopen voor Vlaams minister van Media Benjamin Dalle (CD&V). Hij moet VRT-ceo Frederik Delaplace verdedigen na de hetze rond Het proces dat niemand wou, de documentairereeks over Bart De Pauw. ‘De minister kan niet met een uitgestreken gezicht zeggen dat de crisis gedaan is.’
Een rollercoaster aan de Reyerslaan, zo kun je afgelopen week omschrijven. Op dinsdag 19 maart stuurde de VRT een persbericht de wereld in om aan te kondigen dat Het proces dat niemand wou zou worden uitgesteld. In die documentairereeks, sinds 2021 te zien op Streamz, doen acht vrouwen hun relaas over het gedrag van televisiemaker Bart De Pauw, die in 2021 werd veroordeeld tot zes maanden cel met uitstel voor belaging van vijf vrouwen en het bezorgen van elektronische overlast aan één van hen.
De aankondiging van de VRT creëerde een storm van verontwaardiging. Nochtans ging het van bij het begin over ‘nakende excuses’ van Bart De Pauw aan zijn slachtoffers. Nadat ook Vlaams minister van Media Benjamin Dalle (CD&V) zich had geroerd, kwam er afgelopen vrijdag een mail van VRT-ceo Frederik Delaplace. ‘De afgelopen weken is gebleken dat in de zaak-De Pauw eindelijk een kans bestaat dat beide partijen tot een gesprek kunnen komen’, schreef hij. ‘Een gesprek waarvoor de partij-De Pauw het initiatief zou nemen en die zou gaan over authentiek schuldbesef en welgemeende excuses.’
Na een bijeenkomst van de raad van bestuur op maandag volgde op dinsdag 26 maart de ommekeer: Het proces dat niemand wou wordt dan tóch uitgezonden. De beslissing volgt niet lang na de verschijning van een open brief aan minister Dalle, die in eerste instantie wordt ondertekend door 200 mensen uit het culturele veld, óók van binnen de VRT, onder wie schermgezichten als Siska Schoeters en Gloria Monserez.
Daarop kwam dinsdagavond een bericht op Instagram van De Pauw zelf. Daarin betuigde hij zijn spijt tegenover de slachtoffers, maar stipte hij ook aan dat hij de VRT gevraagd had om feitelijke onjuistheden uit de documentaire te halen: ‘De zaken die niet klopten met verklaringen in het dossier, met het onderzoek, met het vonnis.’ Het tv-gezicht zei te vrezen voor de impact van de uitzending op zijn persoonlijke leven.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
De Pauw besluit met: ‘Wanneer is genoeg genoeg?’
Donderdag moet Dalle het komen uitleggen in het Vlaams Parlement, waar om 11 uur de Commissie Media op de planning staat. Dit zijn de belangrijkste vragen die de CD&V’er moet beantwoorden:
1. Waarom speelde VRT vredesduif?
De oppositie begrijpt niet waarom uitgerekend de openbare omroep bemiddelaar moest zijn tussen Bart De Pauw en de slachtoffers. ‘Op wiens vraag kwam dat?’ vraagt oppositielid Katia Segers (Vooruit). ‘Als het van Delaplace kwam, wat heeft hem daartoe gedreven? Als het van Bart De Pauw kwam, waarom wendt hij zich dan tot de VRT en niet in alle luwte tot de slachtoffers, waartoe hij al 6 jaar lang de kans heeft gehad?’
De vraag is daarbij of Delaplace alleen handelde. ‘Hoeveel contacten heeft hij gehad voor de beslissing tot schrapping te maken, en heeft hij bepaalde mensen overruled?’ vraagt oppositielid Meyrem Almaci (Groen).
2. Hoe vaak komt een ceo tussen in het zendschema?
In het Radio 1-programma De ochtend verdedigde Dalle de aanvankelijke tussenkomst van Delaplace op basis van juridische redenen. Volgens het Vlaamse Mediadecreet draagt de ceo van de VRT de eindverantwoordelijkheid van het zendschema, en mag die dus ingrijpen.
Volgens sommige onbevestigde bronnen is de documentaire niet één, maar drie keer uitgesteld. Er zou dus een patroon zijn geweest de afgelopen tijd. Hoe vaak komt Delaplace dan precies tussen? Zijn er andere programma’s geweest waar de ceo hoogstpersoonlijk een stokje voor heeft gestoken? ‘Er zijn wetten enerzijds, maar ethiek en deontologie anderzijds’, zegt Segers. ‘Bij mijn weten is het 50 jaar geleden dat een topman op die manier ingrijpt.’
3. Welke slachtoffers werden op de hoogte gebracht vóór de schrapping?
Alle parlementsleden zullen een gedetailleerde tijdlijn eisen van Dalle. Zo bevestigde de mediaminister dat er vóór de beslissing tot schrapping contact was tussen de VRT en de slachtoffers. Maar in welke mate was de eigenlijke beslissing toen al genomen? En hoe verliepen de contacten met elk afzonderlijk slachtoffer?
4. Kan Delaplace aanblijven?
‘De minister kan niet met een uitgestreken gezicht zeggen dat de crisis gedaan is’, zegt Almaci. ‘Hoe gaat hij de rust doen terugkeren bij de VRT én ervoor zorgen dat het een veilige ruimte is voor iedereen?’
Veel hangt af van de intenties van Delaplace. ‘Als het goedbedoeld was en hij enkel naïef is geweest, heeft de ceo dan wel de juiste competenties om de openbare omroep te leiden? Als blijkt dat hij niet naïef is geweest, dan is het wat mij betreft einde verhaal.’
Een ontslag zit er in elk geval niet aan te komen. Dalle heeft zijn openlijke steun voor de ceo al uitgesproken. Meer nog: volgens de CD&V-minister is er te weinig gefocust op de goede intenties van Delaplace.
5. Wat is de rol van de brede politieke context?
De zaak-Bart De Pauw zorgt voor brede maatschappelijke beroering. N-VA-voorzitter Bart De Wever kaderde de zaak ooit in het door hem verguisde wokediscours. ‘Verdedig ik Bart De Pauw’, zo zei hij vorig jaar in Het Laatste Nieuws, ‘krijg ik meteen het verwijt dat ik een blanke heteroman ben die vindt dat de vrouwkes niet moeten zagen.’ In De Standaard klonk dat zo: ‘Er is geen vergiffenis mogelijk voor wie een wokemisdaad pleegt. Je kunt beter in Syrië als IS-strijder gaan vechten.’
Op woensdag deelde Vlaams viceminister-president Ben Weyts (N-VA) een steunbetuiging voor De Pauw van radiomaker Sven Ornelis op X, het vroegere Twitter. ‘Geef deze man een nieuwe kans’, aldus Ornelis. ‘Excuses aanvaarden kan ook helend zijn.’
In elk geval klinkt bij de voornamelijk linkse oppositie al jaren de vrees dat de openbare omroep te fel wordt gepolitiseerd. Katia Segers: ‘Misschien wilde men voorzichtig zijn om geen partij die zeker in de regering zal belanden tegen het hoofd te stoten?’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier