Ambitieuze Arno (30) heeft één beperking en drie jobs: ‘Ik zou graag fulltime video’s maken’

Of hij nu vlogs maakt, als fietskoerier door de stad raast of in de horeca aan de slag is: Arno Leybaert (30) laat zich niet tegenhouden door zijn verstandelijke beperking. ‘Met de juiste begeleiding kan alles’, maakt hij duidelijk. Werken betekent voor Arno groeien, leren en vooral: plezier maken. 

‘Wow, zo’n coole microfoon!’ roept Arno zodra we zijn appartement in Gent binnenstappen, waar hij begeleid zelfstandig woont. ‘Daar zou ik ook wel eens mee willen interviewen’, lacht hij verlegen. Interviews zijn voor hem niets nieuws, maar deze keer zit hij aan de andere kant. 

Voor Dag Panda, een online platform waar mensen met een beperking video’s delen, is hij al vaak als interviewer op pad geweest. ‘De eerste keer was ik heel zenuwachtig, maar nu gaat het bijna vanzelf. Ik stap vlot op mensen af en stel alle vragen die ik heb voorbereid. Meestal heb ik een papiertje bij de hand.’

Inclusie staat vaak centraal in zijn interviews. Een jaar geleden begon hij ermee op REVA, een beurs vol tips om het leven van mensen met een beperking makkelijker te maken. Afgelopen zomer stond ook rapper Brihang voor zijn lens op Rock voor Specials, een festival waar het publiek uit mensen met een beperking bestaat. 

Alles kan, alles mag 

Dag Panda werkt met een abonnementsformule. Kijkers betalen om de video’s te zien, wat de makers moet behoeden voor negatieve reacties. ‘Of we gemene reacties op YouTube zouden krijgen? Dat weet ik niet. Ik hoef het eigenlijk ook niet te weten.’

Arno is blij dat hij dankzij het systeem helemaal zichzelf kan zijn op het platform. ‘Alles kan en mag als het om mijn video’s gaat. Meestal doe ik interviews, maar ik vlog ook graag. Misschien ga ik later nog iets doen met games. Ik ben gek op Fortnite.’

Voor Arno draait het niet om technische perfectie, maar om het plezier van contact maken. ‘Ik wil nog veel mensen ontmoeten en interviewen. Iedereen is welkom voor een babbel, ik heb geen voorkeur’, zegt hij. ‘In het vlogteam heb ik ook goede vrienden gemaakt. We zijn begonnen met twintig vloggers, maar nu zijn we nog maar met z’n drieën. Jammer genoeg vindt niet iedereen het zo leuk als ik.’

De opnames maakt hij meestal met zijn smartphone, een klein microfoontje en af en toe een selfiestick. ‘Dat betekent niet dat het gemakkelijk is’, benadrukt hij. ‘Ik ben recent begonnen met zelf monteren. Dat kost veel tijd en je moet goed nadenken over de juiste montage van het beeldmateriaal en welke muziek je kiest. Die muziek moet ook rechtenvrij zijn. Daar hadden we bij Dag Panda laatst een workshop over.’

Naast zijn werk bij Dag Panda,heeft Arno nog twee andere banen. Elke dinsdag en donderdag springt hij op zijn bakfiets als koerier bij De Fikserij, een organisatie die mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt ondersteunt door hen maatschappelijk relevant werk aan te bieden. 

Hier zijn drie ateliers waar allerlei werkzaamheden plaatsvinden: van keramiek maken en bestickering voor klanten tot naaien en logistiek werk. Arno is in elk atelier een bekend gezicht. Iedereen begroet hem enthousiast wanneer hij langskomt om pakjes op te halen. ‘Ik vind het telkens spannend om te ontdekken welk pakketje ik mag afleveren’, zegt hij. ‘En het is fijn om mensen blij te maken als ze hun bestelling ontvangen.’

‘Ik voel me altijd goed op de fiets’, vertelt hij enthousiast. ‘De frisse lucht doet me echt deugd. Mooi weer is leuk, maar ook met slecht weer geniet ik ervan. Een beetje regen houdt me niet tegen.’

Zijn derde job oefent hij uit op vrijdag en tijdens de weekends in de horeca bij Villa Ooievaar, een sociale eetplek waar gasten genieten van dagschotels en huisgemaakte desserts. Hij neemt bestellingen op en ontvangt de gasten met een glimlach. ‘Ik mag als eerste hallo zeggen tegen de klanten’, vertelt hij trots. ‘Ik ben de eerste lijn.’

Werken in de horeca brengt veel prikkels en achtergrondgeluid met zich mee, waardoor Arno soms behoorlijk vermoeid thuiskomt. ‘Het is ook een ontzettend sociale job. Op een dag praat je met veel verschillende mensen. Ik ben er intussen al wat aan gewend, want dit is mijn achtste jaar in de horeca.’

Villa Ooievaar, De Fikserij en Dag Panda zijn maatwerkbedrijven die vallen onder VZW Kompas. Die bedrijven bieden kansen aan mensen die elders moeilijk aan werk komen. Ze zijn een plek waar talent kan groeien en werkervaring wordt opgebouwd. 

Arno werkt dus nog niet op de reguliere arbeidsmarkt, al zou hij dat wel willen. ‘Het lijkt me heel leuk om ooit ergens voltijds aan de slag te kunnen. Op dit moment laat mijn statuut dat helaas niet toe’, zegt hij. Met zijn vervangingsinkomen mag hij slechts een beperkt aantal uren werken zonder zijn uitkering te verliezen. 

‘Ik weet dat ik extra begeleiding nodig heb, maar dat betekent niet dat ik minder kan bijdragen. Mijn motivatie om te werken is heel groot’, vervolgt hij. ‘Misschien heb ik ooit genoeg geleerd en ben ik klaar om die stap te zetten. Als Dag Panda een groot succes wordt, zou het echt fantastisch zijn om voltijds video’s te maken.’

De kracht van kwetsbaarheid 

Sofie Verbrugghe, coördinator bij Dag Panda en digitale coach bij vzw Compas, zag hoe Arno in een jaar tijd enorme stappen heeft gezet doordat hij de kans kreeg om te groeien. ‘Het vraagt wat extra inspanning om iemand zoals Arno goed te ondersteunen, maar die investering betaalt zich dubbel en dik terug’, vertelt ze. ‘Zijn vooruitgang is indrukwekkend. Eerst filmde ik alles zelf, maar nu doet hij het allemaal alleen, zelfs de montage neemt hij voor zijn rekening. We moeten vaker kijken naar wat deze mensen wél kunnen en hen daarop laten bouwen.’

Volgens Sofie kunnen mensen zonder verstandelijke beperking nog veel leren van mensen zoals Arno. ‘Vaak zijn ze net wat anders en ongeremder dan de meesten van ons. Ze zeggen eerlijk als ze een slechte dag hebben of als iets niet lukt. Dat vind ik juist heel waardevol.

‘Stel je voor dat we het zelf sneller konden toegeven als het niet gaat en dat van elkaar zouden accepteren, dan zouden we veel minder burn-outs hebben’, legt ze uit. ‘Als we als maatschappij minder rennen en iedereen meenemen, wordt de werkvloer voor ons allemaal een stuk beter.’

Arno zelf is allesbehalve van plan om stil te zitten. Binnenkort begint hij bij Dag Panda aan een nieuw avontuur: podcasts opnemen. ‘Dat is weer iets totaal anders. Alleen audio, zonder beeld. Ik kijk er enorm naar uit om met microfoons te experimenteren’, zegt hij. ‘Sofie heeft me ook pas laten kennismaken met ChatGPT. Dat is echt een coole site. Ik gebruik het om mijn interviewvragen op te stellen.’

Wat de toekomst brengt, laat hij open. Voorlopig waardeert hij wat hij al heeft. ‘Ik ben dankbaar dat ik op drie plekken kan werken. Mijn collega’s zijn vriendelijk en de begeleidsters geven me precies de ondersteuning die ik nodig heb. Dat geeft me veel vertrouwen in wat er nog op mijn pad komt.’