Leopold II valt van sokkel, maar bestuur sluit terugkeer standbeeld niet uit

Dinsdagochtend werd het gevandaliseerde standbeeld van koning Leopold II in alle stilte weggehaald uit het Antwerpse district Ekeren. Het bestuur ontkent gezwicht te zijn voor het protest.

Na de derde vernieling was de maat vol, zegt districtsburgemeester Koen Palinckx (N-VA). ‘Het standbeeld is overgoten met een brandbaar product en dan in brand gestoken.’

Activisten hadden het standbeeld, dat het Ekerse straatbeeld al sinds 1873 kleurt, eerder al beklad. Dat gebeurde in de nasleep van de dood van George Floyd in het Amerikaanse Minneapolis. Die gebeurtenis wakkerde het verzet tegen racisme en politiegeweld wereldwijd aan. Koning Leopold II, die tussen 1865 en 1909 de plak zwaaide, wordt gezien als hoofdverantwoordelijke van het dodelijke schrikbewind in het gekoloniseerde Congo.

Na de derde vernieling van het Leopold II-standbeeld adviseerden kunstspecialisten van het Antwerpse Middelheimmuseum om het weg te nemen. ‘Een grondige restauratie kan enkel door het standbeeld weg te nemen’, zegt Palinckx.

De N-VA’er benadrukt met andere woorden dat het beeld niet werd weggehaald door de protesten an sich, maar eerder door de geleden schade. ‘We zijn in een andere stap van vandalisme terechtgekomen. De brand vormde een gevaar voor de omgeving. Beeld u in dat een vonk zou overslaan.’ Palinckx sluit niet uit dat het standbeeld opnieuw ergens in Ekeren komt te staan. ‘Al vermoed ik eerder dat het in het Middelheimmuseum zal blijven.’

Twee jaar geleden plaatste het Antwerpse district nog een informatiebord bij het standbeeld. ‘Dat hadden mensen van het Afrikamuseum in Tervuren ons aangeraden’, zegt Palinckx.

Hij blijft erbij dat die strategie het meest aangewezen is bij beeltenissen die herinneren aan de Belgische koloniale geschiedenis. ‘Ik ben zelf historicus. Het verleden is wat het is. Los van de beladenheid van de figuur, vind ik dat we zorgzaam moeten omspringen met objecten uit het verleden. Op zich is het standbeeld van Leopold II een stuk van het historisch patrimonium. Daarvoor moet je zorg dragen.’