Langdurig zieken elders laten werken: N-VA-voorstel lokt uiteenlopende reacties uit
Het voorstel van N-VA om langdurig zieken te laten testen bij andere werkgevers en andere beroepen, is volgens werkgeversfederatie VBO ‘het bestuderen waard’. Oppositiepartij SP.A noemt het voorstel dan weer ‘wereldvreemd’, terwijl het ACV pleit voor een preventieve aanpak.
Het aantal langdurig zieken in ons land heeft een historisch hoog niveau bereikt, met burn-outs als een van de voornaamste oorzaken. Om dat hardnekkige probleem aan te pakken, wil de N-VA langdurig zieken laten testen bij andere werkgevers en andere beroepen. Dat schrijven Het Nieuwsblad, De Standaard en Gazet van Antwerpen vrijdag.
‘Denk aan een verpleegster die thuis zit met een burn-out, maar de kans krijgt om bij te springen in een kinderdagverblijf’, zegt N-VA-Kamerlid Jan Spooren. ‘Of een lerares economie met een burn-out die een aantal uren de boekhouding mag doen bij een klein bedrijf’.
‘Het uitgangspunt van die zogenaamde ‘arbeidsintegratiejobs’ voor langdurig zieken is simpel’, zegt Spooren. ‘Door elders frisse lucht op te snuiven en een andere werkervaring op te doen, kunnen we hen weer herlanceren.’
Reacties
De N-VA legde het voorstel al meermaals op tafel, maar de coalitiepartners CD&V en Open VLD blijven voorzichtig. ‘Alle creatieve ideeën zijn welkom, maar het moet wel praktisch haalbaar zijn”, zegt Vincent Van Quickenborne (Open VLD).
Ook CD&V heeft overigens een antwoord klaar op het stijgende aantal burn-outs. De partij pleit ervoor om de ‘rimpeldagen’, waarbij werknemers in de zorgsector vanaf 45 jaar twee uur per week minder moeten werken, overal in te voeren.
Op de oppositiebanken verwerpt SP.A de piste. ‘Als je thuis kampt met een burn-out even een andere job uittesten? Het voorstel toont pijnlijk aan dat ze bij de N-VA duidelijk niet weten waarover ze het hebben’, zegt ondervoorzitter Stephanie Van Houtven. ‘Hoe kun je nu iemand vooruit helpen door hem of haar wat jobs te laten uittesten? Hoe wereldvreemd moet je zijn om zo’n voorstel te doen?’ Ze herhaalt het SP.A-voorstel voor een time-outrekening.
Ook de groenen benadrukken het belang van structureel beleid in plaats van ‘losse flodders’ om burn-outs tegen te gaan. ‘Een burn-out zal niet genezen door de persoon in kwestie enkele uurtjes op een andere werkvloer te laten meedraaien. Wat wel werkt, is in kaart brengen welke werkgerelateerde factoren tot burn-out geleid hebben en die aanpakken’, stelt Kamerlid Evita Willaert.
Ze ziet echter goede bedoelingen in het voorstel en nodigt haar N-VA-collega uit samen op bedrijfsbezoek te gaan en daar de problematiek ten gronde te bestuderen.
Werkgeversfederatie VBO vindt het N-VA-voorstel ‘het bestuderen waard’. Directeur-generaal Bart Buysse: ‘”Elk voorstel dat de herinschakeling van langdurig zieken en mobiliteit kan bevorderen door drempels te verlagen, is het bestuderen waard. De verdienste van het voorstel is dat men focust op wat werknemers nog kunnen, bij dezelfde of bij een andere werkgever.’
‘Maar het moet wel haalbaar en voldoende aantrekkelijk zijn voor de werkgevers. We hebben nog geen zicht op de procedurele modaliteiten van het voorstel.’ Buysse wijst er tot slot op dat er in ieder geval ‘een andere mindset van de artsen’ nodig zou zijn, ‘door uit te gaan van wat werknemers wél nog kunnen en hen mee te begeleiden naar werk’.
Volgens het ACV maakt de regering steeds weer dezelfde fout door in te zetten op een aanpak ‘na de feiten’, hoewel het hoge aantal langdurig zieken compleet voorspelbaar was. ‘Wat echt moet gebeuren, is het probleem aanpakken bij de wortel’, klinkt het bij de christelijke vakbond. ‘De preventieve aanpak: zorgen dat werken mensen niet ziek maakt.’
De vakbond geeft toe dat daarvoor ‘geen silver bullet oplossing bestaat’. ‘Het gaat om de opbouw van een loopbaanbeleid voor alle werknemers. Waarbij in alle fasen van de loopbaan, een preventief beleid wordt ontwikkeld voor werkbaar werk.’
Die verbetering van de kwaliteit van arbeid en loopbanen zal volgens ACV vorm moeten krijgen in de bedrijven en instellingen, op basis van goed overleg tussen werkgevers en werknemers. ‘Maar, zelfs met de beste wil van de wereld zal een ganse reeks jobs erg belastend blijven en/of onmogelijk uit te oefenen tot op latere leeftijd. En blijft het dus belangrijk voor de regels inzake uittrede en uitgroeibanen in soepeler regels te voorzien voor zware beroepen. En net zo goed is een aangepast beleid nodig om de jobs en de loopbanen aan te passen aan de mogelijkheden en beperkingen van werknemers met verminderde arbeidsgeschiktheid. Met inbegrip van mogelijkheden op volwaardige jobs in de sociale economie’, klinkt het.