De voorbije week ging het over MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez die alles weer op federaal niveau wil organiseren en de verkoop van de Financietoren, die nog maar eens het desastreuze begrotingsbeleid van Paars in herinnering bracht. Knack-redacteur Ewald Pironet blikt terug.
1. Verkiezingsthema
‘Ik ben een unitarist. Ik ga je zelfs vertellen: ik denk dat we alles op federaal niveau moeten terugzetten. Ik ben voor een eenheidsstaat.’
MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez in het Franstalige tijdschrift Wilfried, 23 januari.
‘Ik denk dat we alles op federaal niveau moeten terugzetten’, verklaarde Georges-Louis Bouchez, nog maar een paar maanden voorzitter van de MR. Dat betekent dat we terug moeten naar de situatie van vóór 1970. Vijftig jaar terug in de tijd dus. Toen probeerde premier Gaston Eyskens (CD&V) een oplossing te vinden voor de Belgische problemen. Hij verklaarde in het parlement: ‘De unitaire staat, met zijn structuur en zijn werkwijze zoals die thans door de wetten nog geregeld zijn, is door de gebeurtenissen achterhaald.’
A propos, gaan we dan ook meteen terug naar unitaire partijen?
Als we terugkeren naar het unitaire België is het dus gedaan met de autonomie op het vlak van taal en cultuur, en ook de regionalisering van de sociaal-economische bevoegdheden moet worden teruggedraaid. De gemeenschappen hebben niet langer een bevoegdheid over bijvoorbeeld het onderwijs, zoals in 1988 werd uitgestippeld. De regionale parlementen en regeringen worden afgeschaft. Denk niet meteen dat dit alles een besparing is, de federale regeringen telden 50 jaar geleden meer dan 30 ministers (nu maximum 15), 212 Kamerleden (nu 150) en 184 senatoren (nu 50)…
En à propos, gaan we dan ook meteen terug naar unitaire partijen? Smelten Open VLD en MR bijvoorbeeld opnieuw samen? U merkt hoe onzinnig het idee van een unitaire staat vandaag is.
‘In België is iedereen voor alles bevoegd maar nooit helemaal’
Het klopt dat de opeenvolgende staatshervormingen het land kapot hebben hervormd. De Leuvense grondwetpecialisten Stefan Scottiaux en Karel Reybrouck hebben recent een boek geschreven waarin de bevoegdheden van de federale overheid voor het eerst systematisch in beeld worden gebracht. Onze institutionele koterij is geen fraai beeld. ‘In België is iedereen voor alles bevoegd maar nooit helemaal’, aldus Scottiaux.
‘Alles op federaal niveau terugzetten’, zoals Bouchez zegt, is dan niet de oplossing. Hij vergeet waarom die staatshervormingen er zijn gekomen: om een antwoord te bieden op de Belgische problemen, veroorzaakt door een groot verschil in feiten en meningen tussen noord en zuid. Die zijn ondertussen niet verminderd, integendeel. Als je de klok al vijftig jaar zou kunnen terugdraaien, zakken we nog dieper weg in het moeras.
Ofwel is Bouchez een flapuit. Ofwel heeft hij zijn thema voor de vervroegde verkiezingen op tafel gegooid.
Bouchez doet zijn uitspraken net op het moment dat hij informateur is. Samen met Joachim Coens (CD&V) probeert hij de N-VA en de PS rond de tafel te krijgen, al is het al lang duidelijk dat die twee niet samen in een regering willen stappen. De uitspraken van Bouchez zullen die toenadering tussen de twee grootste partijen in beide landsdelen niet makkelijker hebben gemaakt. Ofwel is Bouchez een flapuit. Ofwel heeft hij zijn thema voor de vervroegde verkiezingen op tafel gegooid. Of beide. Het zal dat laatste wel zijn.
2. Tricolore
‘Frisse ideeën over hoe België beter kan werken zijn altijd welkom @GLBouchez. Aan een pensée unique hebben we niks. Aan de splitsing van het land nog minder. Hoe laten we ons land beter (samen)werken: dat is de essentie.’
Open VLD-voorzitter Gwendolyn Rutten op twitter, 23 januari.
Het idee van MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez om ‘alles op federaal niveau terug te zetten’ viel in Vlaanderen op een koude steen. Alleen Open VLD-voorzitter Gwendolyn Rutten toonde zich enthousiast. Voor het eerst sinds Bart Tommelein zich op 17 december meldde als kandidaat-voorzitter tikte ze nog eens een tweet in: ‘Frisse ideeën over hoe België beter kan werken zijn altijd welkom @GLBouchez. Aan een pensée unique hebben we niks. Aan de splitsing van het land nog minder. Hoe laten we ons land beter (samen)werken: dat is de essentie.’ Onder het bericht stond een Belgische vlag. Dat maakt de positie van Open VLD vandaag heel duidelijk.
Kandidaat-voorzitter Tommelein is in elk geval minder enthousiast. Hij was tussen 1985 en 1990 voorzitter van de Volksunie Jongeren en van 1990 tot 1992 provinciaal voorzitter van de VU-afdeling van West-Vlaanderen. ‘Ik beschouw dit als een persoonlijke mening van de MR-voorzitter, waar ik het niet mee eens ben’, aldus Tommelein. Het huidige partijstandpunt over institutionele hervormingen lijkt niet het partijstandpunt van morgen te zijn, als Tommelein de voorzittersverkiezingen wint.
3. Schone schijn
‘De Financietoren, een landmark in de Brusselse skyline, is ook een imposant symbool van het wanbeheer dat de overheid in dit land tentoonspreidt.’
Stefaan Michielsen, commentator in De Tijd, 21 janauri
De Financietoren, het grote kantoorgebouw aan de Brusselse Kruidtuinlaan, is voor een recordbedrag van 1,2 miljard euro verkocht aan een Zuid-Koreaanse onderneming. Het is niet alleen de grootste vastgoedverkoop ooit in ons land, maar ook een van de grootste op het Europese vasteland.
De verkoop van de Financietoren brengt nog maar eens de desastreuze begrotingspolitiek in herinnering van de paarse regeringen die tussen 1999 en 2007 onder leiding van Guy Verhofstadt (Open VLD) het land bestuurden. Een paar maanden geleden werden die paarse regeringen nog bejubeld, onder meer door Vlaamse liberalen. Op dat moment deed informateur Paul Magnette (PS) er alles aan om een nieuwe paars-groene regering te vormen.
Toen al schreven we in Knack: ‘We dragen nog steeds de financiële gevolgen van de “opsmukoperaties” van Paars’. Dat wordt nu bij de verkoop van de Financietoren wel heel duidelijk.
Terwijl de paarse regeringen de wind in de rug hadden dankzij een goede conjunctuur en dalende rente, deelden ze het geld uit. Om de begroting toch nog in evenwicht te krijgen, werden er allerlei trucs uitgehaald. De paarse regeringen onder Verhofstadt waren regeringen van schone schijn.
Zo plunderde de regering-Verhofstadt de pensioenfondsen van Proximus, de Antwerpse haven, NMBS, Belgocontrol en Brussels Airport. Die pensioenfondsen werden overgenomen door de overheid. Dat leverde meer dan 5,5 miljard euro op in de schatkist. Op die manier werd de begroting opgesmukt. Maar de rekening betalen we nog steeds, want de overheid betaalt nu de pensioenen van de statutaire Proximus-ambtenaren. Vanaf 2023 kost ons dat jaarlijks zo’n 470 miljoen euro.
Een ander voorbeeld van de schaamteloze fake-begrotingspolitiek van premier Verhofstadt en zijn minister van Begroting, Johan Vande Lanotte (SP.A) en minister van Financiën Didier Reynders (MR), waren de sale-en-leasebackoperaties: in het begin van de jaren 2000 verkocht de paarse regering overheidsgebouwen die meteen werden ’teruggehuurd’. Opnieuw om de begroting op te kalefateren.
Uit het stuk in Knack van twee maanden geleden: ‘De verkoop van onder meer de Financietoren, het Rijksadministratief Centrum, een WTC-toren en het gebouw van de Koninklijke Munt zorgde voor eenmalige opbrengsten en jarenlange uitgaven. ‘De sale-and-lease-backoperaties staan symbool voor de paarse budgettaire opsmukoperaties om de begroting in evenwicht te houden’, aldus het Rekenhof. ‘Die verkopen waren beslist onrendabel voor de federale overheid.’ De Regie der Gebouwen becijferde dat de constructies de overheid 1,8 miljard euro hebben gekost.
‘De sale-and-lease-backoperaties staan symbool voor de paarse budgettaire opsmukoperaties om de begroting in evenwicht te houden.’
De verkoop van de Financietoren werd toen verdedigd door minister Vande Lanotte die zei dat het gebouw vol asbest zat. Dat opkuisen zou heel veel geld kosten en daarom werd het gebouw verkocht, zo luidde de officiële uitleg. Maar wat blijkt? De koper van de Financietoren mocht de kosten voor het verwijderen van het asbest verrekenen in de huurprijs.
De overheid huurde het gebouw en tekende daarvoor een contract voor 30 jaar, waar niet meer op kon worden teruggekomen. Gevolg was de Belgische overheid voor die huur nu al zo’n 15 miljoen euro boven op de marktprijs in Brussel betaalt, zo blijkt uit onderzoek van zakenkrant De Tijd.
‘De huurprijs van de Brusselse Financietoren is totaal uit de hand gelopen.’
Uit De Tijd: ‘De huurprijs van de Brusselse Financietoren is totaal uit de hand gelopen. (…)Voor de kantoorruimte wordt vandaag 350 euro per m² per jaar betaald, voor het archief 175 euro per m² en voor de 700 parkeerplaatsen 2000 euro per plaats. Een huurprijs van 350 euro per m² per jaar voor een grote kantoorruimte is in Brussel zeer hoog. De prime rent, dat is de hoogste huur die wordt betaald voor het afsluiten van een nieuw contract, bedroeg vorig jaar in Brussel 315 à 325 euro per m² per jaar. Die prijzen worden alleen betaald voor kleine oppervlaktes op toplocaties voor advocatenkantoren en lobbyisten.’
‘Geen enkel gebouw in Brussel wordt vandaag verhuurd aan een overheid voor meer dan 250 euro per m² per jaar’, meldt De Tijd. ‘De Europese Commissie onderhandelt over het huren van The One in de Europese wijk voor 250 euro per m² per jaar. En dat gebouw ligt in het hart van de Europese wijk, is nieuw en duurzaam.’
Het wordt nog maar eens duidelijk wat een farce het begrotingsbeleid van de paarse regeringen onder Verhofstadt was.
Dat veel te prijzige huurcontract voor de Financietoren loopt nog 14 jaar, tot 2034. Dat het huurcontract tegen zo’n hoge prijs nog zo lang loopt, speelde mee in de hoge prijs die de Zuid-Koreanen nu voor het gebouw neertelden.
Zo wordt nog maar eens duidelijk wat een farce het begrotingsbeleid van de paarse regeringen onder Verhofstadt was, geholpen door zijn ministers Vande Lanotte en Reynders. Alle drie zijn ze niet langer in de Belgische politiek actief. De belastingbetaler betaalt wel nog altijd de rekeningen die ze achterlieten.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
