Kortere ontslagtermijn voor langdurig zieken: ‘Zij kunnen efficiënter re-integreren’

Binnenkort kunnen werkgevers de arbeidsovereenkomst van langdurig zieken al na zes maanden beëindigen. Adviserend arts Anne-Marie Bonroy (CM) ziet positieve effecten op de re-integratie van werknemers.

Door Islinde Teurlincx

Wil een werkgever een langdurig zieke werknemer om medische redenen ontslaan, dan kan die daarvoor na zes maanden de procedure opstarten, na tussenkomst van een arbeidsarts. De regering-De Wever verkort daarmee de termijn met drie maanden. Belangrijk: de maatregel geldt in twee richtingen. Ook de werknemer kan zo’n ontslag om medische redenen vragen na zes maanden.

Anne-Marie Bonroy, adviserend arts bij de Christelijke Mutualiteit, is positief over de verkorting van de termijn. ‘Als een werknemer door medische overmacht zijn job niet kan uitoefenen, kijken wij als adviserend arts of die persoon op termijn terug kan naar zijn huidige job, of dat hij alleen in een andere job of sector aan de slag kan. Meestal hebben we daar na zes maanden wel een goed beeld van. Vandaag kan dat betekenen dat de werknemer uitzicht krijgt op een job bij een andere werkgever, maar contractueel nog vasthangt aan zijn huidige werkgever. Dat is geen fijne situatie.’

‘Zo iemand valt bovendien nog voor drie maanden terug op een werkloosheidsuitkering, omdat hij of zij pas na negen maanden om medische redenen ontslagen kan worden. Dat is administratief complex.’

De nieuwe maatregel brengt daar verandering in?

Bonroy: De nieuwe maatregel maakt het proces efficiënter. Voortaan zal de werkgever de procedure voor een medisch ontslag al na zes maanden kunnen opstarten. Als de werknemer door de arbeidsarts ongeschikt is bevonden voor zijn huidige job maar wel geschikt voor een andere job elders, dan hoeft die werknemer niet nog drie maanden vast te hangen aan zijn huidige contract. Dat is nu wel het geval.

Om niet zonder inkomsten te vallen, moest de werknemer dus nog drie extra maanden doorbijten.

Bonroy: Ja, en dat kan psychologisch heel zwaar wegen op de werknemer. Zeker voor personen die uitvallen vanwege mentale redenen is de verkorting van de termijn een belangrijke stap. Ik denk bijvoorbeeld aan werknemers die uitvallen omdat ze op hun huidige job worden gepest. Die willen het liefst zo snel mogelijk een job op een andere plek. Dat we die mensen vandaag verplichten om nog drie maanden bij hun werkgever op werkloosheid te blijven omdat ze hun arbeidscontract niet kunnen opzeggen, is heel hard. Zij zullen opgelucht zijn dat ze na zes maanden van hun contract af zijn en opnieuw kunnen beginnen.

Langdurig zieken sneller ontslaan: ‘Je kunt je ook afvragen of het nog zinvol is om bij die werkgever te blijven’

Hoe wordt een langdurig zieke die naar een andere functie op zoek moet begeleid?

Bonroy: De adviserend arts gaat na of de werknemer zelf een nieuwe baan kan vinden, of daar in moet worden bijgestaan. Een bouwvakker die uitvalt door medische redenen en geen fysiek zwaar werk meer kan doen, moet worden geheroriënteerd. Stel dat die bouwvakker al een opleiding als kapper achter de rug heeft, dan kunnen we beslissen om de tussenkomst van de ziekteverzekering stop te zetten en hem aanraden als kapper te beginnen. Is dat niet het geval, dan krijgt hij begeleiding. Zo iemand kan dan – bijvoorbeeld – een opleiding tot heftruckchauffeur volgen. Zijn uitkering loopt dan door tot hij herschoold is, en klaar is voor een nieuwe job.

De vakbonden zijn niet te spreken over de verkorting van de termijn. Zij vrezen dat werkgevers minder gemotiveerd zullen zijn om aangepast werk te zoeken.

Bonroy: Officieel mogen werknemers tijdens de procedure van een medisch ontslag altijd vragen of aangepast werk mogelijk is. De werkgever moet dan verplicht nagaan of dat mogelijk is. Is dat niet het geval, dan moet hij dat kunnen verdedigen. De Belgische wet stelt sinds 2022 dat de werkgever redelijke aanpassingen moet doen die ervoor zorgen dat de werkplek aangepast is aan de specifieke situatie. Een kantoormedewerker met een verslechterd zicht kan bijvoorbeeld gebaat zijn bij vergrotingssoftware.