Kilometervergoeding: ‘Zelfs een dure speedpedelec betaalt zichzelf terug’

De speedpedelec heeft Vlaanderen veroverd. Met dank aan cafetariaplannen en riante kilometervergoedingen.

De elektrische fiets was nog een toekomstvisioen toen de achttienjarige Danny Huyghe in 1990 zijn bank een lening vroeg om een fietshandel in Mechelen over te kunnen nemen. Intussen is hij zaakvoerder van twee Bike Planets, waar vorig jaar zo’n 200 speedpedelecs werden verkocht. ‘Onze bestseller is de Riese & Müller Supercharger GT, een topmodel met een dubbele accu’, zegt hij. ‘Full option kost die rond de 9000 euro, maar het is dan ook de meest betrouwbare fiets op de markt.’

De speedpedelec gaat hard, letterlijk en figuurlijk. Vorig jaar werden 17.592 nieuwe exemplaren ingeschreven. Behalve hun nummerplaat delen ze de wettelijke snelheidslimiet van 45 kilometer per uur met de bromfiets. De inschrijvingsplicht maakt het mobiliteitsfederatie Traxio makkelijk om de cijfers bij te houden. 2022 was een recordjaar, het jongste Traxio-rapport voorspelt voor dit jaar een kleine terugval. Toch heeft Bike Planet alweer een razend drukke maand september achter de rug. ‘We zien het ieder jaar weer’, zegt Huyghe. ‘Klanten keren terug uit vakantie en balen van de files. Pakweg vier jaar geleden ruilden ze hun tweede auto in voor een fiets. De laatste tijd zien we steeds meer klanten die hun enige auto opgeven voor een fiets.’

Steeds meer klanten geven hun enige auto op voor een fiets.

Pendelafstand

Uit de marktanalyse van Traxio vallen interessante trends te distilleren. De speedpedelec is een Vlaamse aangelegenheid, in Brussel en vooral Wallonië blijft het een randverschijnsel. De uitsplitsing per provincie geeft een vertekend beeld. Dat Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant koplopers zijn, komt door de concentratie van leasingbedrijven in Gent en de Brusselse Rand. Heel wat van die fietsen rijden in de provincie Antwerpen, de bakermat van de Vlaamse speedpedelec, met dank aan de hardnekkige files rond de koekenstad. ‘Het verband is duidelijk’, meent Traxio- woordvoerder Filip Rylant. ‘Antwerpen is de voorloper, maar ook in de Gentse periferie, het Waasland en de Brusselse Rand zie je steeds meer speedpedelecs. Allemaal filegevoelige regio’s waar de voorbije jaren in fietspaden en fietsostrades werd geïnvesteerd’. Dat zijn dus de randvoorwaarden voor het succes van de speedpedelec, maar de individuele aankoopbeslissing wordt door een ander criterium bepaald. ‘De pendelafstand’, zegt Rylant. ‘Wie 10 kilometer van zijn werk woont, heeft genoeg aan een gewone batterijfiets. In de stad heeft een speedpedelec zelfs meer nadelen dan voordelen. Voor afstanden van 20 à 40 kilometer is hij ideaal, als er tenminste een goede infstrastructuur ligt.’

Een andere verschuiving: terwijl particulieren vorig jaar nog meer dan de helft van de inschrijvingen voor hun rekening namen, zijn het nu bedrijven en leasingmaatschappijen die samen twee derde van de speedpedelecs kopen. ‘De bedrijfsfiets zit sowieso in de lift’, zegt Eva De Schryver, woordvoerder van dienstverlener SD Worx. ‘Werknemers die recht hebben op een firmawagen krijgen een budget om hun keuze te maken. Steeds vaker zien we dat ze een kleinere auto kiezen om er met het restbudget een fiets bij te nemen. Maar een nog belangrijkere factor zijn de cafetariaplannen, een vorm van flexibele bezoldiging die de voorbije jaren een hoge vlucht heeft genomen. Vanaf dit jaar komen trouwens ook ambtenaren ervoor in aanmerking.’

Fietsleasing

Cafetariaplannen werden in het leven geroepen als extralegale compensatie voor werknemers die geen recht hebben op een salariswagen. Ze krijgen een waaier van keuzes: extra vakantiedagen, individueel pensioensparen, medische check-ups, multimediapakketten of mobiliteitsopties. De optie fiets wordt steeds populairder, zo blijkt uit onderzoek van SD Worx. Dure fietsen, want de beschikbare budgetten liggen relatief hoog. Leasingmaatschappijen spelen daar gretig op in. Het werkt zoals bij auto’s: verzekeringen, onderhoud en herstellingen zijn in het pakket inbegrepen, en na vier jaar krijgt de gebruiker de kans om de fiets voor 16 procent van de cataloguswaarde over te kopen.

Dat er meer naar het werk wordt gefietst, blijkt uit een andere studie van SD Worx. Vorig jaar betaalde een op de drie werkgevers zijn personeel een fietsvergoeding, bijna dubbel zoveel als in 2017. De Nationale Arbeidsraad trok die kilometervergoeding dit jaar op tot 27 cent per kilometer. ‘Daar kun je makkelijk een fietslening van afbetalen als je wat kilometers maalt’, zegt Huyghe. ‘Zo betaalt zelfs een dure speedpedelec zichzelf terug.’

De Mechelse fietshandelaar ziet zijn sector pijlsnel veranderen. Hij factureert hoe langer hoe vaker aan gespecialiseerde fietsleasingbedrijven, en kreeg onlangs een delegatie van het beursgenoteerde D’Ieteren op bezoek. De importeur van automerken uit de Volkswagengroep profileert zich al geruime tijd als een allround mobiliteitsspeler. ‘Ze nemen systematisch goed gelegen fietswinkels over’, zegt Huyghe, die hun voorstel ernstig overweegt. ‘Slim bekeken. Het autoverkeer loopt overal vast, daar zal de elektrische auto niets aan veranderen. Met de fiets als oplossing voor woon-werkverkeer valt veel geld te verdienen.’

(Lees verder onder de preview)