Waarom vluchten beleggers in onzekere tijden altijd naar goud?

De goudprijs staat historisch hoog. Hoe belegt u in goud? En wat zijn de voor- en nadelen?

Voor een troy ounce of 31 gram goud betaalt u vandaag zo’n 2000 dollar, dat is bijna 1900 euro. Dat komt neer op 65.000 dollar of 60.000 euro per kilogram. Nooit moest u zo veel neertellen voor ‘de koning van de metalen’, zoals goud vaak wordt genoemd. Want goud kan niet roesten en overleeft al sinds jaar en dag alles en iedereen. Het is makkelijk te smelten en te plooien en kon dus vlot worden gebruikt om munten mee te maken. Bovendien is de hoeveelheid goud op aarde beperkt. Dat alles maakt dat goud al vele eeuwen een bijzondere aantrekkingskracht uitoefent.

In tijden van grote crisis wordt goud vaak gezien als een veilige haven: mensen vluchten met hun spaarcenten in goud. Dat was bijvoorbeeld zo tijdens de bankencrisis van 2008 en de eurocrisis die daarop volgde. De goudprijs verdubbelde toen tot meer dan 40.000 euro per kilogram. Daarna daalde hij lichtjes en bleef jaren hangen rond 35.000 euro. Maar sinds 2018 zit de goudprijs opnieuw in de lift. Vooral vorig jaar ging het hard: terwijl zowat alle grondstofprijzen daalden, piekte de goudprijs eind 2023 op 60.000 euro per kilogram.

Houthi’s

Waarom steeg de goudprijs vorig jaar zo fors? Omdat beleggers dachten dat de Amerikaanse centrale bank de rente in 2024 serieus zou verlagen. Als de rente zakt en beleggingen minder opleveren dan de inflatie, dan verliezen beleggers aan koopkracht en gaan ze op zoek naar alternatieven. En goud is zo’n alternatief.

Er waren nog andere factoren die de prijs omhoogstuwden, zoals de Russische invasie in Oekraïne en de oplaaiende oorlog tussen Israël en Hamas. En de vrees dat de oorlog in het Midden-Oosten nog zal uitbreiden nu de Amerikanen en Britten de Houthi’s in Jemen bombarderen, terwijl Iran zich steeds meer in het conflict mengt. Goud wordt algemeen gezien als de kanarie in de koolmijn: een stijgende goudprijs waarschuwt voor groot onheil.

Goudkevers

Er zijn fervente voorstanders van beleggen in goud. Die zogenaamde ‘goudkevers’ wijzen er graag op dat aandelen waardeloos kunnen worden, obligaties niet uitbetaald kunnen worden, banken failliet kunnen gaan. Maar goud blijft goud. Komt daarbij dat de vraag naar goud, vooral uit China en India, blijft stijgen, terwijl de voorraad beperkt is.

Anderen wijzen erop dat goud geen economische waarde heeft: het wordt nauwelijks gebruikt als grondstof, in tegenstelling tot bijvoorbeeld aluminium, zink, koper en noem maar op. ‘De reële waarde van goud is niet zo hoog’, zegt de Gentse hoogleraar economie Gert Peersman. ‘Wat kun je ermee doen? Hooguit een valse tand steken.’ Bovendien ontvangt u geen rente of dividend op het goud dat u bezit. Integendeel, het kost geld om goud in een kluis te bewaren. Daarnaast wordt de goudprijs uitgedrukt in dollar, dus u moet rekening houden met eventuele wisselkoersverliezen bij de omrekening naar euro.

Toch is goud meestal een onderdeel van een goed gespreide beleggingsportefeuille. Een klein deel van uw spaarcenten beleggen in goud wordt vaak gezien als een soort verzekering: als het niet goed gaat met uw aandelen of obligaties, kan goud u beschermen tegen al te grote schokken. Daarom zit er in de meeste beleggingsportefeuilles goud, meestal voor zo’n 5 tot 10 procent van de totale belegde som. Maar let op, de koers van goud kan fel op en neer gaan. Goud is dus veel risicovoller dan een spaarboekje, bijvoorbeeld.

Tracker

Hoe kunt u investeren in goud? U kunt goudstaven of munten, bijvoorbeeld de Krugerrand of de Napoléon, kopen. U kunt ze aanschaffen in goudwinkels zoals Gold & Forex International, of The House Gold & Silver dat vestigingen heeft in Brussel, Gent en Sint-Niklaas. Vraag wel steeds goed na welke commissie u moet betalen, want goud kost niet overal evenveel. In elk geval koopt u goud het best via een gespecialiseerde instelling of een bank en mijdt u dure of dubieuze internetsites.

U kunt ook in goud investeren door goudtrackers te kopen. Dat zijn fondsen die niet beleggen in aandelen of obligaties maar in goud. Ze worden gewoon op de beurs verhandeld. Het grote voordeel van een tracker is dat u zo de goudprijs volgt en dat u op elk moment die tracker kunt verkopen, zonder dat u zelf goudstaven of -munten in het bezit heeft en u zorgen hoeft te maken over de bewaring daarvan. Bekende goudtrackers zijn onder meer SPDR Gold Trust, iShares Physical Gold, Amundi Physical Gold en Gold Bullion Securities. Kijk wel goed na welke kosten er verbonden zijn aan de uitverkoren tracker.

Mijn

En dan is er nog een onrechtstreekse manier om in goud te beleggen: aandelen kopen van een goudmijn. Bekende beursgenoteerde goudmijnen zijn Barrick Gold en Goldcorp. Investeren in goudmijnen is wel wat risicovoller dan beleggen in fysiek goud. Want de meeste mijnbouwgroepen produceren ook andere metalen, bestemd voor de industrie. Die zijn dus gevoeliger voor economische crisissen. Daarnaast kunnen de goudmijnen getroffen worden door natuurrampen, stakingen en noem maar op, wat zorgt voor minder productie en dus lagere aandelenkoersen.

Sieraad

Natuurlijk is het de vraag of het vandaag nog een goed moment is om in goud te beleggen, nu de prijs op een historisch hoogtepunt staat. Dat is een moeilijke, want niemand weet wat de goudprijs de volgende maanden en jaren zal doen. Natuurlijk koopt u goud het best vóór er sprake is van onzekerheid of economische instabiliteit, maar de waarschuwingen dat Europa mogelijk betrokken raakt in een oorlog kunnen de prijs van goud nog doen stijgen.

Nog dit: misschien denkt u erover om een gouden sieraad te kopen en op die manier te beleggen in goud. Let daarmee op. Beleggingsgoud is doorgaans 24 karaat, wat wil zeggen dat het 100 procent puur is. Sieraden bestaan veelal uit 18 of 14 karaat goud, er zijn dus andere metalen in verwerkt. Bovendien hangt de waarde ook af van het ontwerp. Daarom wordt het meestal afgeraden om via een gouden armband of ring in goud te beleggen. U mag natuurlijk een gouden sieraad kopen, maar doe dat dan niet als belegging, wel uit liefde.