Corruptie in het Europees Parlement: federaal parket onderzoekt Huawei-lobbyisten

In een gerechtelijk onderzoek naar corruptie in het Europees Parlement zijn donderdagochtend 21 huiszoekingen uitgevoerd in Brussel, Vlaanderen, Wallonië en Portugal. Dat vernamen Knack, Le Soir en Follow The Money uit goedgeïnformeerde bronnen en wordt bevestigd door het federaal parket.

Door Kristof Clerix

In december 2022 daverde het Europees Parlement op zijn grondvesten, toen speurders er binnenvielen in een onderzoek naar corruptie door Qatar en Marokko. Maar naast dat Qatargate-dossier voert het federaal parket sinds ruim een jaar nog een ander onderzoek naar mogelijke corruptie in het Europees Parlement.

‘Ongeveer 100 agenten van de federale politie hebben vandaag 21 huiszoekingen uitgevoerd in Brussel, Vlaanderen en Wallonië’, bevestigt een woordvoerder van het federaal parket aan Knack, Le Soir, Follow The Money en Reporters United. ‘De huiszoekingen kaderen in een dossier van het federaal parket onder leiding van een Brusselse onderzoeksrechter.’ Ook in Portugal zijn speurders donderdagochtend binnengevallen.

Buitensporige geschenken

‘Meerdere documenten en voorwerpen zijn in beslag genomen en zullen nader worden geanalyseerd’, zegt de woordvoerder van het federaal parket. ‘Er zijn ook verschillende mensen aangehouden met het oog op verder verhoor over hun vermeende betrokkenheid bij actieve corruptie in het Europees Parlement.’

Volgens het federaal parket zou de corruptie ‘vanaf 2021 tot vandaag regelmatig en zeer discreet hebben plaatsgevonden, onder het mom van commercieel lobbywerk. Dat zou onder verschillende vormen zijn gebeurd. Voorbeelden zijn beloningen voor het innemen van politieke posities, of buitensporige geschenken zoals eet- en reiskosten, of regelmatige uitnodigingen voor voetbalwedstrijden. Allemaal met het doel om puur private commerciële belangen te bevorderen in de context van politieke beslissingen.’

Het federaal parket wijst er ook op dat de voordelen gelinkt aan de vermeende corruptie ‘mogelijk zijn vermengd met geldstromen die verband houden met de betaling van conferentieonkosten. Ze zouden zijn betaald aan verschillende tussenpersonen, met de bedoeling het illegale karakter ervan te verhullen of de daders in staat te stellen de gevolgen van hun daden te ontlopen. Vanuit dit oogpunt is het onderzoek ook gericht op het identificeren van eventuele elementen van witwassen.’

Codenaam: ‘Generation’

Het onderzoek naar corruptie, valsheid in geschrifte, criminele organisatie en witwassen staat onder leiding van een Brusselse onderzoeksrechter gespecialiseerd in financiële dossiers. Speurders van de Centrale Dienst voor de Bestrijding van Corruptie (CDBC) van de federale politie werken al maandenlang in alle discretie op het dossier. Codenaam: ‘Generation’.

Het gaat om een zogenaamd embargodossier. Dat betekent dat het enkel toegankelijk is voor de betrokken magistraten en politieambtenaren.

Rode lijn overschreden

Wie er in het onderzoek precies allemaal verdacht wordt, wil het federaal parket niet kwijt. Maar Knack, Le Soir, Follow The Money en Reporters United vernamen uit meerdere goedgeïnformeerde bronnen dat de 41-jarige Valerio O., geboren in België, een belangrijk doelwit was van de gerechtelijke acties donderdagochtend.

De lobbyist werkt sinds 2019 voor Huawei in Brussel. ‘EU Public Affairs Director’ staat op zijn visitekaartje. Daarvoor had O. bijna tien jaar in het Europees Parlement gewerkt. Hij was er assistent van twee Italiaanse Europarlementsleden van verschillende politieke fracties.

Het gerechtelijk onderzoek moet uitmaken hoever O. ging in het beïnvloeden van Europarlementsleden. Natuurlijk is er een grijze zone tussen lobbywerk en corruptie. Maar het parket gaat na of er een rode lijn is overschreden.

In tegenstelling tot bij Qatargate – waar in hartje Brussel koffers vol cash werden aangetroffen – zou de vermeende corruptie wel minder flagrant zijn gebeurd. Denk aan zaken als waardevolle cadeaus (zoals smartphones van Huawei), tickets voor voetbalwedstrijden of bankoverschrijvingen van enkele duizenden euro’s via een Portugees bedrijf.

Volgens hun gedragscode moeten leden van het Europees Parlement geschenken met een geschatte waarde van meer dan 150 euro aangeven in een publiek geschenkenregister.

We probeerden contact op te nemen met O. in het kader van wederhoor, maar kregen nog geen reactie. Uiteraard geldt voor alle betrokkenen het vermoeden van onschuld, tot een rechter anders zou oordelen.

De 5G-strijd van Huawei

Of Huawei zelf op de hoogte was van mogelijk ongeoorloofde activiteiten van zijn Brusselse lobbyisten zal het onderzoek moeten uitwijzen. De Chinese smartphonefabrikant en leverancier van netwerkapparatuur is een van de belangrijkste telecomspelers ter wereld. In 2013 werd het bedrijf voor het eerst geregistreerd in het lobbyregister van de Europese instellingen in Brussel.

Eén dossier was de voorbije jaren cruciaal voor de Huawei-lobbyisten in het hart van Europa: de uitrol van 5G-technologie, die vanaf 2019 van start ging. Want de Verenigde Staten probeerden Europese landen te overtuigen géén Chinese apparatuur te kopen voor hun 5G-netwerken.

15-tal MEP’s op de radar

Bij corruptie heb je twee partijen: de ene betaalt (actieve corruptie) en de andere ontvangt (passieve corruptie). Het onderzoek door het federaal parket focust op beide dimensies. Toch werden in de gerechtelijke acties donderdagochtend geen (voormalige) Europarlementsleden geviseerd.

Volgens een bron vertrouwd met het dossier hebben de onderzoekers ongeveer vijftien (voormalige) leden van het Europees Parlement ‘op de radar’. Onder hen zouden er – vooralsnog – geen Belgen zijn. Om verder onderzoek te kunnen doen naar Europarlementsleden moet het parket eerst aan het Europees Parlement vragen hun immuniteit op te heffen. Zo’n verzoek zou nog niet zijn gebeurd.

Staatsveiligheid

Het Qatargate-onderzoek door het federaal parket ging destijds van start met een nota van de Staatsveiligheid. En ook in dit dossier over Huawei-lobbyisten schoot justitie in actie nadat eerst de Staatsveiligheid een voorafgaand inlichtingenonderzoek had gevoerd. We namen contact op met de Staatsveiligheid voor meer informatie, maar die wenst niet te reageren.

In 2023 berichtte Politico wel al dat de Staatsveiligheid interviews was beginnen af te nemen van voormalige Huawei-lobbyisten. Volgens de nieuwssite onderzocht de inlichtingendienst of niet-overheidsactoren (zoals Huawei-lobbyisten) werden gebruikt om de belangen van de Chinese staat en zijn communistische partij in Europa te bevorderen.

Huawei reageerde toen in Politico dat het niet van de interviews op de hoogte was. Het bedrijf heeft ook altijd benadrukt onafhankelijk te zijn van de Chinese staat. ‘De Chinese overheid bemoeit zich niet met ons bedrijf of de veiligheid van onze producten’, klinkt het op zijn website.

We namen contact op met Huawei voor een reactie op de huiszoekingen, maar ontvingen nog geen antwoord.