‘Hoe zit het met de privacy van de gebruikers van VRT NU?’

‘De huidige gang van zaken op VRT NU staat echter in schril contrast met de voorbeeldfunctie die de VRT inzake privacy moet opnemen’, vinden Katia Segers (SP.A) en Lionel Bajart (Open VLD).

Sinds begin dit jaar ontsluit de openbare omroep een deel van haar aanbod via het digitale platform VRT NU. Hiermee speelt ze eindelijk in op de trend dat mensen steeds meer uitgesteld en online televisiekijken op meerdere schermen. Ze doet hiermee ook wat Minister van Media Gatz van de VRT vraagt, namelijk investeren in een performant online videoplatform. Dat is hoognodig, wil de VRT relevant blijven, zeker bij jongeren.

In april kondigde de VRT met trots aan dat reeds 375.000 mensen – voornamelijk jongeren – een profiel aanmaakten om toegang te krijgen tot de online programmatie van de VRT.

VRT Nu kan dus een succes genoemd worden. So far, so good. Maar er zit een addertje onder het gras. In onze gretigheid om hier en nu content te willen bekijken, liggen we niet altijd wakker van onze privacy. En helaas, de VRT, zo blijkt, ook niet echt.

Wat is nu het probleem? Bij de registratie op VRT Nu zullen de meeste van deze kijkers wellicht snel de vakjes aangevinkt hebben om akkoord te gaan met de gebruiksvoorwaarden en het privacybeleid van de openbare omroep. Doen we dat niet allemaal, zonder er al te veel aandacht aan te schenken? Nochtans zouden we beter even stilstaan bij wat we prijs geven over onszelf wanneer we op het internet gaan. In een samenleving waarin big data het nieuwe kapitaal zijn en onze persoonsgegevens voor grof geld tussen bedrijven doorverkocht worden – meestal zonder dat we daar weet van hebben – is het belangrijk te weten wat er achter de aangevinkte vakjes schuilt.

Zo blijkt dat de VRT weliswaar redelijk transparant communiceert over de persoonsgegevens die van kijkers verzameld worden, maar dat het voor gebruikers allesbehalve evident is om zich te verzetten tegen het gebruik van zijn gegevens voor direct-marketing doeleinden. Voor deze zogenaamde “opt-out” wordt men doorverwezen naar een externe website – een praktijk die volgens de Privacycommissie, die we hierover bevroegen, niet geheel koosjer is – en daar loopt het spoor dood: geen enkele verwijzing te vinden naar hoe men zich kan uitschrijven.

Van een openbare omroep mag je verwachten dat ze de lead neemt in het ontwikkelen van een transparant en gebruiksvriendelijk privacybeleid. De huidige gang van zaken op VRT NU staat echter in schril contrast met de voorbeeldfunctie die de VRT ter zake moet opnemen. Dat VRT aanpassingen op de lange baan schuift “omdat de Europese Privacyverordening pas binnen 345 dagen in werking treedt”, is onbegrijpelijk.

We verwachten van VRT dat gekozen wordt voor een “opt-in” systeem, waarbij gebruikers expliciet moeten aangeven dat de VRT hun gegevens mag verzamelen en gebruiken voor direct-marketing doeleinden. Ook wie geen behoefte heeft aan targeted advertising of simpelweg de bewuste keuze maakt om haar of zijn privacy optimaal te beschermen, moet toegang hebben tot de volledige online programmatie van de VRT. Dat is momenteel niet het geval en strookt niet met de doelstelling dat de openbare omroep er moet zijn voor álle Vlamingen.

Bovendien is de openbare omroep één van de belangrijkste partners in het Vlaamse mediawijsbeleid en is dit een uitgelezen kans om privacybescherming verder onder de aandacht te brengen. Lead by example, zorg voor een gebruiksvriendelijk “opt-in” systeem met de nodige duiding rond het belang van de bescherming van persoonsgegevens in dit digitale tijdperk en de implicaties van targeted advertising. Dat zou pas de voorbeeldrol zijn, die de VRT zegt te willen opnemen.