Kurt Sannen
‘Hoe meer landbouwers in het verdomhoekje geplaatst worden, hoe minder natuur er zal zijn’
‘De huidge strijd waarin natuur en landbouwers onterecht tegenover mekaar worden geplaatst, levert enkel verliezers op’, schrijft Kurt Sannen van BioForum Vlaanderen. ‘Natuur wordt opgesloten in de Europees beschermde natuurgebieden. Maar natuur functioneert zo niet.’
Boeren protesteren in de Vlaamse Ardennen tegen het Vlaamse natuurbeleid. Familiale, historische landbouwbedrijven staan zomaar van de ene dag op de andere in de weg van de ‘natuur’ en moeten afbouwen of verdwijnen. Zwarte vlaggen worden uitgehangen en tractoren met onder meer de slogan ‘Help, laat ons leven!’ staan langs de straten. Is het protest van deze boeren terecht? Ja! Het water staat de boeren aan de lippen.
Gemiddeld landbouwinkomen is de helft van dat van een loontrekkende
Het gemiddeld landbouwinkomen is in Vlaanderen maar de helft van dat van een loontrekkende. Elk jaar stoppen 1.000 landbouwbedrijven. Boeren is keihard werken voor nauwelijks een inkomen. Is het beschermen van natuur in Vlaanderen, het realiseren van de Europese natuurdoelen dan onzinnig? Nee! Natuurlijk moeten we een goed functionerende natuur hebben. Zonder natuur kunnen wij niet leven.
Het pas verschenen Europese natuurrapport laat zien hoe belangrijk natuur is voor waterberging, waterzuivering, koolstofopslag, klimaatregulatie, bodembeheer, bestuiving, en ook voor voedselproductie!
Alleen levert deze strijd waarin natuur en landbouwers onterecht tegenover mekaar worden geplaatst enkel verliezers op. Natuur wordt opgesloten in de Europees beschermde natuurgebieden. Maar natuur functioneert zo niet. Natuur is geen optelsom van boekhoudkundige cijfertjes zoals de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) doet vermoeden.
Complex geheel
Natuur is een complex holistisch geheel. Dat laat je niet functioneren door alleen te kijken naar roerdompen, porseleinhoenen, roodborstapuiten, glanshaverhooilanden, ezelbroekbossen (de Europees beschermde natuur) en tegelijkertijd de andere natuur te vergeten … Hoe meer je de landbouwers in het verdomhoekje plaatst hoe minder natuur er zal zijn in gans Vlaanderen. En dat kan toch niet de bedoeling zijn van het natuurbeleid?
Beloning voor wie natuur realiseert
Ik ben ervan overtuigd dat we dit kunnen doorbreken. Moeten doorbreken. Er is nood aan een economisch beleid dat de boeren beloont die natuur realiseren en ontmoedigt wanneer ze die vernietigen. Het is een utopie te denken dat de manier waarop we onze huidige vrijemarkteconomie organiseren de enige manier is waarop we onze economie kunnen organiseren. Niets is minder waar! Economie is een politieke keuze, net als de idee achter de ‘groene’ maatregelen van NATURA 2000.
Bovendien zijn wij de enige regio in de EU die zo sterk kiest voor een scheidingsmodel. In andere landen lopen tal van projecten die aantonen dat het anders kan: het LIFE-project in de Burren (Ierland) ontwikkelde een krachtvoerkorrel voor vleesvee zodat runderen in de winter niet op één plaats worden bijgevoederd maar in het ganse gebied. Dit zorgt voor een voor de natuur noodzakelijke winterbegrazing dat de kalkgraslanden doet overleven.
Kleine kaasmakerijen
In de Extremadura in Spanje is geïnvesteerd in kleine kaasmakerijen en afzet voor deze kaas zodat geitenboeren hun kuddes kunnen laten grazen in de natuurrijke graslanden. Ook bij ons is dit mogelijk.
Voorbeelden? Kortweg Natuur laat boeren graan telen zonder pesticiden en kunstmest. Deze akkerbouwers laten ook een deel van hun granen staan in de winter voor de akkervogels. Resultaat? Grauwe gorzen, geelgorzen … vliegen je rond de oren en in de zomer zorgen massa’s bloemen in deze graanvelden voor kleur en voeding voor tal van insecten. Kortweg Natuur zorgt voor de verwerking en de verkoop van het graan als bloem, meel en zelfs als bier! De boer krijgt een eerlijke prijs en waardevolle natuur wordt beschermd. De Biogenoten, een samenwerkingsverband van bioboeren tussen Diest en Hasselt waar ik ook deel van uitmaak, beheren tal van prachtige natuur: hoogstamboomgaarden, valleigraslanden, heide, struwelen …
Samen realiseren we topnatuur. Je struikelt als het ware over de Europees te beschermen soorten en habitats als je op onze bedrijven rondloopt. We vermarkten deze waarden via de eigen verkoop van onze biologische kaas, vlees, groenten, appelsap, stroop …
Boeren als deel van de oplossing
Europese natuurdoelen realiseren is nodig. Ons, boeren, een volwaardig inkomen geven voor de inspanningen inzake voedselvoorziening en natuur die we realiseren is hoogstnodig. Laat boeren een onderdeel van de oplossing zijn en niet alleen maar een probleem. De manier waarop via de concretisering van het natuurbeleid via PAS en ander instrumentarium boeren en natuur weer tegenover mekaar staan is desastreus voor boeren en natuur. Hoog tijd om het roer om te gooien.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier