Hoe in Middelkerke een nieuwe zaak-Chovanec werd vermeden
In zijn wekelijkse column op Knack.be verwijst Jean-Marie Dedecker, burgemeester van Middelkerke, naar twee recente gewelddadige arrestaties door zijn politiekorps waarbij een arrestant nadien in het ziekenhuis overleed en een tweede het overleefde. Blijkbaar is daarbij een drama vermeden zoals met Jozef Chovanec in Charleroi.
Eind juni wordt in Middelkerke een dronken herrieschopper aangehouden en in een cel gestopt om zijn roes uit te slapen. Op een bepaald moment merken de agenten dat de man niet meer ademt. Hartstilstand. Ze slagen er in om hem te reanimeren en een opgeroepen ziekenauto brengt hem naar het ziekenhuis waar hij de dag nadien sterft.
Eind augustus. Op de markt wordt een man opgepakt die amok maakt, verschillende mensen aanvalt en auto’s beschadigt. De man lijkt compleet buiten zinnen en er zijn zes agenten nodig om hem in een cel te stoppen en te knevelen. De confrontatie met de agenten verloopt zo hardhandig dat twee agenten gewond geraken. In de cel passen de agenten de instructies toe die in Nederland worden gebruikt voor arrestanten met het zogenaamde Excited Delirium Syndrome (EDS). De man wordt in een soort schelp op zijn buik op de draagberrie in de ziekenwagen afgevoerd. In het ziekenhuis moeten vijf verplegers helpen om hem in bedwang te houden en te sederen. De arrestant overleeft het en is vandaag in vrijheid in afwachting van zijn proces via snelrecht.
Jean-Marie Dedecker zegt dat dat soort incidenten vaker voorkomt, zeker in de zomer wanneer Middelkerke uitgroeit tot een toeristenstad met zo’n tachtigduizend inwoners. Hijzelf heeft het al een drietal keer meegemaakt sinds hij burgemeester is. ‘Het gebeurt geregeld en zeker ook in andere politiekorpsen, maar er wordt vooral over gezwegen. Er was bijvoorbeeld recent een zelfdoding in een politiecel in Knokke. Maar bijvoorbeeld op het overleg met de kustburgemeesters wordt daar allemaal niet over overlegd.’
Mijn mensen zijn niet met vijf of zes man bovenop de arrestant gaan zitten én bovendien hebben ze die techniek toegepast van de Nederlandse politie.
Jean-Marie Dedecker.
Wat in Charleroi met Jozef Chovanec totaal fout liep, is in Middelkerke dus nipt vermeden? Heeft hij als burgemeester en hoofd van de politie dan geluk gehad? ‘Mijn mensen zijn niet met vijf of zes man bovenop de arrestant gaan zitten én bovendien hebben ze die techniek toegepast van de Nederlandse politie. Ik wist niet dat ze dat deden. Toen de korpschef mij over het voorval kwam inlichten en zei dat we ook een arrestant zoals in Charleroi hadden, heb ik gevraagd hoe ze het precies hebben aangepakt. Wel, blijkbaar volgens die Nederlandse instructies die mijn korpschef op eigen initiatief in het politiegebouw heeft uitgehangen. Ik ben het zelf gaan bekijken. De Belgische federale politie hééft gewoon geen instructies voor arrestanten met EDS en het zit ook niet in de politieopleidingen.’
Waarom niet àlle korpsen die Nederlandse techniek gebruiken, weet Dedecker niet. Kortom, het is zuiver toeval dat zijn korps ze wel gebruikt? ‘Dat is de verdienste van mijn korpschef. Misschien was Jozef Chovanec ook nog in leven geweest indien men die techniek had toegepast, want hij vertoonde duidelijk ook symptomen van EDS. We kennen trouwens zijn echte doodsoorzaak nog steeds niet, al zouden ze die na twee jaar onderzoek wel mogen weten, zeker?’
Het is onbegonnen werk om ook nog eens alle beelden te bekijken. Onmogelijk.
Jean-Marie Dedecker
Net als in Charleroi werden beide incidenten in de cellen in Middelkerke ook op film vastgelegd, maar Dedecker bekijkt die beelden niet. ‘Ik krijg elke dag een samenvattend verslag van wie waarom in de cel is gegooid en ik onderteken dat gewoon, zoals ik elke dag wel honderd documenten onderteken. Als me in dat verslag toch iets opvalt, kan ik altijd het volledige verslag opvragen.
‘Over de man die nadien in het ziekenhuis is overleden heb ik bijvoorbeeld gevraagd wat er precies gebeurd is, maar het is onbegonnen werk om ook nog eens alle beelden te bekijken. Onmogelijk. Er zijn elke dag arrestaties. Als je niet kunt vertrouwen op je korpschef, sta je nergens. Voor zo’n incident tot bij mij komt als burgemeester, is het al twee of drie echelons gepasseerd, van de inspecteurs over de commissaris naar de korpschef. Ik ben dus misschien pas vierde in de rij die informatie krijgt, maar toch ben ik verantwoordelijk. Dat klopt niet. Je móet je korpschef vertrouwen.’
Conclusie? ‘Ik heb het geluk gehad dat ik als burgemeester zelf een nieuwe korpschef hebben kunnen aanstellen toen de vorige met pensioen ging. Nogmaals, er is zijn geen instructies voor dat soort gevallen. In Charleroi is de zaak blijkbaar in de doofpot gestopt door de chef van de luchtvaartpolitie. Dat is één probleem en het andere is dat de hoogste politietop in gebreke blijft. Er heerst een soort sektegevoel en zodra er iets misloopt speelt de omerta en beschermen ze elkaar. Er zullen nog arrestaties zoals met Chovanec gebeuren, maar ik weet nu dat mijn korps goed zal reageren.’
Lees de column van Dedecker:
‘De doofpotten in de zaak-Chovanec rammelen luider dan een steelband’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier