Hoe de N-VA zichzelf tegenkomt op haar favoriete thema’s

N-VA heeft als geen ander ingezet op migratie en veiligheid. Maar aan de vooravond van de gemeenteraadsverkiezingen draait hun beleid rondjes.

Het migratie- en veiligheidsbeleid van Francken en Jambon, gecombineerd met een parler-vrai die veel rechtse kiezers blijken te appreciëren, heeft de partij de afgelopen jaren op hoogconjunctuur laten surfen. Met de gemeenteraadsverkiezingen in aantocht heeft N-VA geprobeerd dat federale succes naar het lokale niveau te vertalen. Die transitie houdt steek: migratie en veiligheid zijn dan wel federale materie, maar de gevolgen van het beleid laten zich vooral in de Dorpsstraat en op snelwegparkings voelen. Maar de praktijk blijkt een stuk lastiger dan de theorie, nu de motor van het migratiebeleid sputtert.

Vestzak-broekzakoperatie?

Afgelopen week besliste staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) om een honderdvijftigtal mensen zonder papieren in groepjes vrij te laten uit gesloten asielcentra. Omdat alle opvangcentra vol zitten, moeten de vrijgekomen plaatsen dienst doen voor de opvang van transmigranten – andere mensen zonder papieren dus. Organiseert Francken daarmee geen vestzak-broekzakoperatie? De staatssecretaris vindt alvast van niet. ‘Het probleem van transmigratie is momenteel prioriteit’, klinkt het. Transmigranten zouden immers voor meer overlast zorgen dan de mensen die al opgesloten zaten.

Er wordt met de spierballen gerold, maar het resultaat is een grote puinhoop.

Volgens SP.A-voorzitter John Crombez valt zoiets echter niet uit te leggen. ‘Met veel show worden transmigranten langs de voordeur in het nieuwe centrum (Steenokkerzeel 127bis; nvdr) geplaatst. Maar tegelijk laat N-VA anderen – en mogelijks zelfs criminelen – via de achterdeur vrij. Dit is doorschuifpolitiek. Men installeert schijnveiligheid’, zei Crombez.

Hoewel door Francken eerder ontkend, blijkt intussen dat minstens één vrijgelaten persoon meermaals strafrechtelijke feiten heeft gepleegd, waaronder diefstal met geweld. Volgens de staatssecretaris gaat het om een eenmalige vergissing van zijn administratie, die niet meer zal gebeuren. Niettemin is het een pijnlijk voorval voor Francken, aangezien hij er prat op gaat dat hij in vergelijking met zijn voorganger voluit inzet op de uitwijzing van illegale criminelen.

De uitleg van Francken schoot bij Open VLD-voorzitster Gwendolyn Rutten in het verkeerde keelgat. ‘Ik begrijp niet dat Francken pas nadien met zijn administratie samenzit. Er wordt met de spierballen gerold, maar het resultaat is een grote puinhoop’, zei Rutten maandagochtend aan Radio 1.

Coalitiepartners op ramkoers

Rutten wees ook de CD&V met de vinger, want het zijn bij uitstek christendemocratische burgemeesters – van Daniël Vanhessche in Jabbeke tot Dirk Claes in Rotselaar – die zich de voorbije weken roerden tegen Jambon en Francken met felle kritiek en het sluiten van parkings langs de E40. Volgens de burgemeesters doen de N-VA ministers te weinig om het probleem ten gronde aan te pakken. Jambon en Francken vinden dan weer dat hun coalitiepartner met het oog op de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober een georkestreerde aanval heeft opgezet.

Om aan de verzuchtingen tegemoet te komen, presenteerden Jambon en Francken vorige week een nationaal actieplan tegen (trans)migratie. Een van de maatregelen omvat de oprichting van een nationaal administratief afhandelingscentrum voor transmigranten, dat wordt geïntegreerd in het gesloten centrum van Steenokkerzeel, 127bis. Alle transmigranten die op parkings worden opgepakt, gaan voortaan naar het centrum voor verdere administratieve afhandeling.

Heeft het wel zin om met regelmaat politieacties te houden als de Dienst Vreemdelingenzaken 24 uur later de opgepakte personen gewoonweg op dezelfde locatie afzet?

Een opvallende maatregel, te meer omdat Jambon in augustus een gelijkaardig voorstel van de politievakbond naar de prullenmand verwees. ‘Het heeft geen zin om een permanent bureau open te houden als er maar een beperkt aantal transitmigranten zijn. Dat probleem is momenteel niet aan de orde’, klonk het toen. Vraag is dus of er de afgelopen maand plots meer transmigranten zijn bijgekomen, dan wel of ook de verkiezingskoorts bij de N-VA begint toe te nemen.

Maximiliaanpark

Ook in het Brusselse Maximiliaanpark geraken de problemen maar moeilijk opgelost. Vandaag werd nog een man neergeschoten nadat hij een politieagent met een mes had aangevallen. Midden augustus wees Francken met beschuldigende vinger naar Brussels burgemeester Philippe Close (PS) over zijn gebrekkige aanpak van de problemen in het Maximiliaanpark. ‘Burgemeester Close en de PS willen niet optreden. Het is al meer dan een jaar geleden dat er een politieactie werd gehouden’, aldus Francken. Close reageerde dat Francken maar beter zijn werk kon doen in plaats van op sociale media te zitten.

Eergisteren werd echter duidelijk dat de dienst Vreemdelingenzaken de vastgenomen transmigranten na een dag vrijlaat en afzet aan het asielloket in Brussel – tegenover het Maximiliaanpark dus. ‘Als Francken hen daar laat afzetten, mag hij zeker een toontje lager zingen’, reageerde Close. Een pertinente opmerking: heeft het wel zin om met regelmaat politieacties te houden als de Dienst Vreemdelingenzaken 24 uur later de opgepakte personen gewoonweg op dezelfde locatie afzet? Mario Thys, voorzitter van de politievakbond NPSV, reageerde misnoegd: ‘Als de politiek migranten daar afzet, creëert ze bewust een Belgische versie van Calais’, zei Thys aan Het Laatste Nieuws.

Francken ziet het probleem en pleit daarom voor meer gesloten opvangcapaciteit voor transmigranten. Hoewel er volgend jaar in gesloten centra meer plaatsen zullen vrijkomen, vraagt hij aan de regering om snel extra opvangplaatsen te creëren. Dat kan een deel van het probleem tijdelijk oplossen, maar transmigranten mogen in principe enkel in gesloten centra worden vastgehouden als er een duidelijk ‘uitzettingsperspectief’ is. Voor asielzoekers van landen waarmee België geen uitleveringsverdrag heeft of van onveilige landen, is zo’n perspectief niet voorhanden. In zulke gevallen moet dan ook naar een andere oplossing worden gezocht.

Alles samen levert dat het beeld op van een partij die plots erg kwetsbaar lijkt op haar geliefde domein: het veilig en welvarend Vlaanderen van N-VA komt niet dichterbij door migranten in een carrousel te laten draaien die hen om de paar dagen opsluit dan wel vrijlaat. Het is moeilijk te voorspellen of dat zwaar zal doorwegen op 14 oktober, maar als in West-Vlaanderen straks opnieuw migranten slaags raken, zal N-VA stilletjes hopen dat ze niet net door de administratie van Francken aan het plaatselijke station waren afgezet.