Het silo-effect: met wie mag u nog omgaan?

Waarom mag een bankbediende wiens partner besmet is met het coronavirus wel nog gaan werken?

Een silo of koker moet je begrijpen als een groep van mensen die elkaar regelmatig zien’, zegt dokter Paul Pardon, voorzitter van Risk Management Group, het federale orgaan waarin alle gezondheidsautoriteiten verzamelen om de maatregelen te nemen die nodig zijn om de volksgezondheid te beschermen. Een leidraad daarbij is onder meer het zogenaamde silo-effect. ‘Hoe groot die silo mag zijn, hangt af van je doel: voorkomen dat een virus binnenkomt, of een reeds bestaande besmetting vertragen?’

Hoe groot mag een silo zijn in het

eerste scenario?

Paul Pardon: Ongeveer enkele honderden mensen. Op het moment dat er slechts enkele besmettingen zijn, moet je heel streng omgaan met mensen die mogelijk besmet zijn. Die moeten gedurende de incubatieperiode in quarantaine, zoals we deden met de mensen die uit de Chinese provincie Hubei terugkwamen. Zo vermijd je verdere verspreiding. Zodra dat stadium voorbij is en het virus zich onder de bevolking begint te verspreiden, moet je grote silo’s uit elkaar houden. Want de eerste besmettingen doen zich altijd in één zo’n silo voor. Simpel gezegd: is de eerste coronapatiënt een Anderlecht-supporter, zorg dan dat hij geen supporter van Club Brugge kan aansteken. Daarom verbood de regering op 10 maart, vijf weken na de vaststelling van de eerste besmetting met covid-19 in ons land, evenementen met meer dan 1000 mensen.

Dat bleek onvoldoende, want het aantal besmettingen is sindsdien fors toegenomen.

Pardon: Daarom zijn de silo’s kleiner gemaakt met strengere maatregelen. Het doel werd om de besmetting – nu een feit – te vertragen. Om Spaanse en Italiaanse toestanden te vermijden: een overbelasting van de gezondheidszorg door een massale besmetting in korte tijd. Dat is het flatten the curve-principe: je vlakt de piek af om de capaciteit van je gezondheidszorg niet te overschrijden.

Waarom niet meteen naar de kleinst mogelijke silo?

Pardon: Dat zou de verspreiding inderdaad radicaal hebben tegengegaan, maar het zou buitenproportioneel hebben aangevoeld. En als maatregelen zo worden gepercipieerd, dan worden ze niet gevolgd. De lockdownparty’s waren daar, in al hun onverantwoordelijkheid, een uiting van. De lockdown van 18 maart was een forse inperking van de silo’s. Families, vriendengroepen, een bedrijf: silo’s van tientallen mensen werden teruggebracht tot één gezin of één groepje mensen onder één dak. Toch is nog niet iedereen mee. Ik zie nog altijd gezinnen samen inkopen doen. Ja, je mág buitenkomen met je gezin en ja, winkelen is een essentiële verplaatsing. Maar dat is géén vrijgeleide om met het hele gezin inkopen te doen. Stuur één gezinslid en laat die afstand houden van andere winkelaars.

Waarom mag een brandweerman wiens partner coronapatiënt is wel nog gaan werken? Is dat niet gevaarlijker dan een koppel kotstudenten dat elkaar blijft zien?

Pardon:Alweer: proportionaliteit. Wat zou het opleveren om die brandweerman thuis te houden? Een kleine vertraging van de verspreiding van het virus, ja. Maar dat weegt niet op tegen de negatieve maatschappelijke effecten van het thuisblijven van zulke mensen – denk ook aan zorgverleners, politieagenten, medewerkers van een supermarkt, afvalophalers… Wat dat koppeltje betreft: mochten zij elkaar voor de coronacrisis ook elke dag gezien hebben, dan zou ik milder zijn. Hoe nauwer de contacten al waren voor de uitbraak, hoe minder rigide je hoeft te zijn in het vermijden ervan. Maar de regel blijft: blijf in uw kot. Iedereen moet de maatregelen strikt opvolgen. Ter bescherming van jezelf en de mensen in je silo, maar vooral van de kwetsbare mensen die dreigen complicaties te krijgen en zelfs te overlijden. ‘Samen tegen corona’ is meer dan een hashtag op Twitter.