Het soundtrackvirus heeft nu ook de nieuwsdienst besmet, vindt Knack-reporter Stijn Tormans. ‘Muziek monteren op beelden van aardbevingen of oorlogen, het lijkt wel een nieuwe trend.’
Soms weet je niet wat je ziet. Of hoort. Dinsdag zat er een straffe reportage in Terzake: een jaar geleden beefde de aarde in Antakya in Turkije. Reporter Jens Franssen trok weer naar ginder, samen met een Turks koppel dat in België woont. De man was iedereen uit zijn verleden kwijt: zijn nicht, zijn tante, zijn nonkel, zijn beste vriend, hun kinderen, en ga zo maar voort. Een voor een wees hij hun graven aan. Hoeveel mensen hij verloren had, wist hij niet. ‘Ik ben gestopt met tellen’, zei hij. Zoveel pijn deed zijn hart. Op zulke momenten past alleen stilte, maar die was niet te horen.
Eerst dacht ik nog dat de man zijn gsm was vergeten uit te zetten. Maar nee, ze hadden achteraf weer eens muziek op zijn tranen gemonteerd: alsof we niet door hadden dat dit een verschrikkelijk verhaal was. Of sissy’s zijn die niet meer tegen de werkelijkheid kunnen. Muziek verzacht de zeden, zoiets. Stilte is blijkbaar helemaal uit de mode.
Ennio Morricone
Niets tegen een goede soundtrack uiteraard – zoals elke cinemaloper hou ik van Georges Delerue, Ennio Morricone en alle anderen. Taxi Driver was nooit zo’n onvergetelijke film geworden als Bernard Herrmann er niet net voor zijn dood zo’n geweldige score voor geschreven had. Maar Taxi Driver was fictie. Travis Bickle bestaat niet echt, Recep Tayyip Erdogan wel. En al die mensen die hij ginder in de steek gelaten heeft ook: daar hoort geen soundtrack bij. Hun stemmen en de stiltes ertussen vertellen het verhaal wel.
Twintig jaar geleden al trok Paul Jambers ten strijde trok tegen regisseurs die muziek gebruikten in hun documentaires. Zoals hij alleen dat kon, te vuur en te zwaard: ‘Het is allemaal geregisseerd’, riep Pieken Paultje. ‘Maar de werkelijkheid is niet geregisseerd.’
Misschien past er wel een dreigende deun bij de speeches van Donald Trump en Vladimir Poetin. It’s the end of the world van REM, we zeggen maar wat.
Jambers had overschot van gelijk, maar op dat vlak heeft hij geen school gemaakt. Het is alleen nog erger geworden: het soundtrackvirus heeft nu zelfs het journaal besmet. Mijn collega Jeroen Zuallaert zei vanmorgen bij de koffie: ‘Bijna elke keer als de cameraploegen zuidelijker dan Parijs zijn, draaien ze de soundtrack van The Motorcycle Diaries. Een heel goede soundtrack daar niet van. Maar elke keer De Ushuaia a La Quiaca horen als er een tropische boom in beeld is, is er misschien wat over.’
Ik vraag me af welke muziek de VRT straks gaat monteren op de overwinningsspeech van Tom Van Grieken: Happy van Pharrell Williams, de Radetzkymars of toch eerder de treurmars van Chopin. En misschien past er wel een dreigende deun bij de speeches van Donald Trump en Vladimir Poetin. It’s the end of the world van REM, we zeggen maar wat.
Belgavox
Maar laten we er niet te snel de apocalyps bij sleuren. Nieuws is altijd een beetje amusement geweest, gemaakt volgens de wetten van het entertainment. We amuseren ons kapot, schreef de betreurde Neil Postman vijfendertig jaar geleden al.
De actualiteitsbeelden van de Belgavox-filmpjes, die destijds in cinema getoond werden toen de televisie nog uitgevonden moest worden, dat was ook al met hoempapamuziek. Vroeger was het dus heus niet beter. Alleen dateren die Belgavox-filmjes nog uit de jaren stillekes: de dieren spraken nog en de mensen niet echt. Het is vandaag 2024: we zullen niet in slaap vallen zonder soundtrack bij het nieuws, beste vrienden van de nieuwsdienst. Daarvoor beeft de wereld net iets te hard.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier