‘Het heeft geen enkele zin om de zogenaamde leerstofachterstand kost wat kost in te halen’

Levensbeschouwelijke vakken zullen in de volgende maanden nog belangrijker zijn dan integralen, de passé composé, de simple present, of het liefdesleven van de zalm, zegt filosoof en leerkracht Wim Verbeeck.

Ik hou van wiskunde. Wiskunde is mooi. Een rekenregel, correct toegepast, levert altijd een juist resultaat. Om dan maar te zwijgen over de enorme waaier aan toepassingen in een even grote waaier aan disciplines: astronomie, fysica, bouwkunde, weerkunde… en ja, dit hebben we allemaal al gezien, in de virologie. Het is de wiskunde die ons leert dat een epidemie zich volgens een exponentiële functie ontvouwt. Het is de wiskunde die ons vertelt dat social distancing en een vakantie in eigen kot de curve doen afvlakken en het is diezelfde wiskunde die ons vraagt om de quarantainemaatregelen te verlengen.

Ik ben een fan van de Nederlandse taal. Het is een zaligheid om het mooie Nederlands van schrijvers zoals Harry Mulisch te kunnen lezen. Evenzeer houd ik van de Franse taal. Wat kan ik genieten van de poëtische teksten van wijlen Charles Aznavour of van Le Malade imaginaire van Molière . Echt Oxford English, zoals dat van Lord Jonathan Sacks, klinkt toch prachtig, niet?

Laten we ervan uitgaan dat de scholen op 18 mei opnieuw zullen opengaan. Super, dan kan onze schoolgaande jeugd zich opnieuw verheugen over de wonderen van de wiskunde en de wetenschap en van de virtuositeit van de taal. Geen kwaad woord over de positieve wetenschappen en geen slecht woord over de taalkunde.

Laten we echter niet vergeten dat onze jongeren ongewild een ongeziene historische gebeurtenis hebben doorleefd. De psychologische impact van de pandemie is aanzienlijk en het leerproces op menselijk vlak dat ze hebben doorgemaakt evenzeer. Ik denk zelfs dat de volledige stempel pas zichtbaar zal zijn wanneer dit alles min of meer is verwerkt, wanneer – in de woorden van Hegel – de uil van Minerva bij avond zal uitvliegen.

Het is daarom cruciaal dat alle actoren in het onderwijs kalm blijven. Het afpunten van de leerplannen wetenschappen en (vreemde) talen is dus geen prioriteit. Het secundair onderwijs is gebaseerd op herhaling. Bis repetitia placent, zo wisten de Romeinen, want ja, het herhaalde bevalt. Het heeft geen enkele zin om leerlingen en leerkrachten de kast op te jagen en leerstof tegen een hels tempo aan te bieden om de zogenaamde achterstand in te halen. Laten we de leerlingen en leerkrachten de mogelijkheid bieden om het schoolse leven opnieuw op te starten. Laten we hen de kans geven om op een normaal tempo leerstof te verwerken. Maar zeker ook, laten we ervoor zorgen dat de school de ruimte en de tijd biedt om wat gebeurd is een stukje te verwerken. Levensbeschouwelijke vakken zullen in de volgende maanden nog belangrijker zijn dan integralen, de passé composé, de simple present, of het liefdesleven van de zalm. Het woordje ‘school’, beste lezer, komt van het Latijnse schola, wat vrije tijd betekent. Het is een tijd waarin er niet op het veld of in de fabriek moet worden gewerkt. Het is een tijd om meer mens te worden, een ware humaniora, en dat blijft waar, ook in het post-coronatijdperk.