‘De fiscale hervorming van Van Peteghem kan Wallonië tot 400 miljoen per jaar kosten’, zegt professor Openbare Financiën Herman Matthijs.
De geplande fiscale hervorming van federaal minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) mag het Waalse Gewest geen geld kosten, waarschuwt Waals minister-president Elio Di Rupo (PS) sinds enkele weken.
‘De vrees van Di Rupo is terecht’, zegt professor Herman Matthijs (UGent). ‘Als de personenbelasting federaal verminderd wordt, zullen de gewesten en lokale besturen dat voelen, omdat ze dan ook minder inkomsten halen uit de aanvullende personenbelasting. Het voorstel van Van Peteghem zal Vlaanderen 600 à 800 miljoen euro en Wallonië 300 à 400 miljoen per jaar kosten. Daarom is na Wallonië nu ook Vlaanderen wakker geschoten.’
In een werkdocument van eind april pleitte de Waalse regering voor een ‘interfederaal compensatiefonds’, waardoor de overheid die met fiscale maatregelen andere overheden pijn doet, dat financieel zou moeten vergoeden. Een idee dat in de federale regering heel slecht viel.
Zolang het systeem versnipperd is, kun je de belastingen niet hervormen.
‘Wat Van Peteghem van plan is, is natuurlijk een doorschuifoperatie’, zegt Matthijs. ‘Hij wil zich populair maken, maar zegt tegen de gewesten en de gemeenten: betalen jullie maar. Die zullen de rekening proberen terug te sturen. De gewesten zouden ook kunnen snijden in hun uitgaven, maar daar heeft Di Rupo geen zin in.’
Een ander, nog explosiever voorstel van de Waalse regering, zo onthulde zakenkrant L’Echo dit weekend, is het mogelijke verlies aan inkomsten compenseren door de kadastrale inkomens, die sinds de jaren 1970 niet meer zijn aangepast, versneld actueel te maken. Een voorstel bedoeld als ‘steen in de kikkerpoel’, aldus Waals minister van Begroting Adrien Dolimont (MR). ‘Als je daaraan begint te prutsen en huizen gaat belasten op de huidige marktwaarde, haal je bij de verkiezingen geen 5 procent meer’, vervolgt Matthijs. ‘Zeker in Vlaanderen, waar er veel meer huiseigenaars zijn dan in Wallonië en Brussel.’
Moeten de gewesten niet gewoon de gevolgen accepteren van ons federalisme en de bijbehorende bijzondere financieringswetten? ‘De gewesten zijn autonoom bevoegd voor 25 procent van de personenbelasting. De overige 75 procent zit federaal, inclusief de inning en de belastingschijven. Dat maakt het moeilijk. Met zo’n versnipperd systeem kun je gewoon geen beleid voeren. Ofwel schaad je de een, ofwel de ander. Zolang die versnippering blijft, zal er van een echte belastinghervorming niks in huis komen.’
