De regering-De Wever wil de uitgaven voor defensie optrekken en kan daarbij rekenen op de steun van de helft van de Belgen. Evenveel landgenoten vinden dat het regeerakkoord daartoe opnieuw moet worden onderhandeld. En het geld voor meer militaire uitgaven moet in de eerste plaats gehaald worden door te besparen op de budgetten voor asiel en de opvang van vluchtelingen. Dat blijkt uit een Knack-enquête over de Belgen en de oorlog.
Zo’n 52 procent van de Belgen steunt het voornemen van de regering-De Wever om de defensie-uitgaven op te trekken. Eén op de vier zegt dat het militaire budget ongewijzigd moet blijven, 12 procent is voor een verlaging en nog eens 12 procent weet het niet. Dat blijkt uit een grote Knack-enquête naar aanleiding van de oorlog in Oekraïne en het optreden van de Amerikaanse president Donald Trump.
De verhoging vindt brede steun bij Nederlandstaligen én Franstaligen. En niet alleen bij wie voor de regeringspartijen zou stemmen: ook mensen die zouden stemmen voor partijen die nu in de oppositie zitten (zoals PS, Open VLD, Groen, Ecolo en Vlaams Belang), zijn eerder voorstander van een verhoging van de defensiebudgetten.
Alleen bij de PVDA-PTB is die steun duidelijk minder. Van de PVDA-stemmers vindt zo’n kwart dat een verlaging van de militaire uitgaven aan de orde is.
Opmerkelijk is het grote verschil in mening over dit thema naargelang de leeftijd. Hoe ouder men is, hoe meer steun de verhoging van de defensie-uitgaven geniet: 47 procent van de 18- tot 34-jarigen is er voorstander van, bij de 65-plussers is dat 66 procent. 12 procent van de jongeren wil de militaire uitgaven juist naar beneden zien gaan, tegenover 5 procent van de ouderen.
6 op de 10 Belgen zijn bang voor een nieuwe wereldoorlog
Asiel en vluchtelingen
Aan diegenen die vinden dat het defensiebudget moet stijgen, werd ook gevraagd waar dat geld gehaald moet worden. Bijna 60 procent zegt dat de budgetten voor asiel en de opvang van vluchtelingen daartoe verminderd moeten worden, 45 procent zou besparen in het overheidsapparaat en de ambtenarij, 37 procent door te snoeien in de subsidies aan bedrijven.
Bij Nederlandstaligen vinden deze besparingsprojecten meer steun dan bij Franstaligen. De vermindering van de subsidies aan bedrijven krijgt bijna dubbel zoveel bijval bij Nederlandstaligen als bij Franstaligen (respectievelijk 46 en 27 procent).
Als we kijken naar de leeftijd, blijken vooral de ouderen te vinden dat er op deze posten geld kan worden gevonden. Zo vindt 64 procent van de 65-plussers dat er kan worden bespaard op migratie en de opvang van vluchtelingen, terwijl dat bij de 18- tot 34-jarigen 40 procent is.
Dienstplicht
Eén op de drie Belgen meent dat er ook kan worden bespaard op de werkloosheidsuitkeringen. Eenzelfde aantal vindt dat er kan worden gesnoeid in ontwikkelingshulp. Daarna volgen besparingen op het leefloon (22 procent), cultuur (21 procent) en klimaatmaatregelen (19 procent).
Zo’n 8 procent ziet besparingen haalbaar in mobiliteit, zoals het openbaar vervoer. Minder dan 5 procent denkt dat er geld te rapen valt bij pensioenen, onderwijs, infrastructuur zoals bruggen en wegen, veiligheid en wetenschappelijk onderzoek.
De dienstplicht opnieuw invoeren? ‘We moeten een voorbeeld nemen aan Zweden’
De helft van de Belgen, 47 procent om precies te zijn, vindt dat het regeerakkoord waarop de regering-De Wever werd gebouwd opnieuw moet worden onderhandeld in het licht van de extra uitgaven voor defensie. Voor één op de vier Belgen hoeft dat niet.
Uit de Knack-enquête blijkt ook nog dat 47 procent van de Belgen voorstander is van de herinvoering van de militaire dienstplicht. Zo’n 40 procent is tegen. En 35 procent vindt dat België soldaten naar Oekraïne moet sturen als onderdeel van een waarnemingsmissie als er een staakt-het-vuren komt tussen Oekraïne en Rusland. 45 procent is het daar niet mee eens. 21 procent van onze landgenoten is bereid zelf de wapens op te nemen als er een oorlog uitbreekt. 62 procent is daar niet toe bereid.
Alle resultaten leest u deze week in Knack.
Dit onderzoek werd online uitgevoerd door Kantar Insights Belgium van 22 maart tot 28 maart 2025, in opdracht van Knack, Le Vif, Trends, Kanaal Z en De Zondag bij 1060 Belgen van 18 jaar of ouder, representatief voor geslacht, leeftijd, regio, opleiding en beroepssituatie, met een foutenmarge van 3,1 procent.