‘Had Marc Descheemaecker niet meer kunnen doen om zijn vrienden bij N-VA te overtuigen van extra investeringen bij De Lijn?’

Minister-president Jan Jambon (N-VA) annuleert zijn aanwezigheid op de boekpresentatie van partijgenoot Marc Descheemaeker. En dat is niet verwonderlijk, schrijft Vlaams Parlementslid Stijn Bex (Groen). Descheemaeker gooide Vlaams minister Lydia Peeters (Open VLD) onder de bus. ‘En dat terwijl ze gewoon verder werkt op het beleid van voorganger Ben Weyts (N-VA).’

Dit weekend stelde Marc Descheemaecker met veel bombarie in zowat alle kranten zijn boek Dood spoor voor. De man die meer dan 20 jaar leidinggevende posities uitoefent bij overheidsbedrijven als de NMBS en De Lijn, maakt de afrekening.

En die is zeer negatief – de titel zegt genoeg.

In het Vlaams Parlement was ik de voorbije jaren erg kritisch voor de verrottingsstrategie bij De Lijn door de regering. Dat is de (onder)voorzitter van De Lijn blijkbaar opgevallen. Morgen, woensdag, mag ik aanschuiven in een panelgesprek bij de officiële voorstelling van het boek van Marc Descheemaecker. De man die sinds 2003 aan de knoppen zit van het openbaarvervoerbeleid is niet bepaald bescheiden over zijn eigen rol. Maar wie daar doorheen kijkt, ziet – naast wat rare kronkels – ook een aantal nuttige aanbevelingen over waar we met ons openbaar vervoer naartoe moeten.

Oorspronkelijk zou minister-president Jan Jambon (N-VA) woensdag de inleiding bij het boek geven. Maar Arme Jan moet zich verslikt hebben in zijn koffie toen hij het manuscript en de scherpe weekendinterviews van zijn partijgenoot las. Afgelopen zaterdag heeft hij zijn aanwezigheid geannuleerd.

(Lees verder onder de preview)

Vrienden van de N-VA

Descheemaecker gooit Vlaams minister voor Mobiliteit Lydia Peeters (Open VLD) onder de bus alsof alleen zij verantwoordelijk is voor de problemen bij het Vlaams openbaar vervoer. Terwijl de Open-VLD minister uiteindelijk gewoon verder werkt op het beleid van haar voorganger Ben Weyts (N-VA). Versleten tramsporen en rammelende bussen ontstaan niet plots. Had Descheemaecker niet meer kunnen doen om zijn vrienden bij de N-VA te overtuigen van extra investeringen bij De Lijn? De vraag stellen is ze beantwoorden.

Deze en de vorige coalitie zijn dezelfde, de poppetjes zijn anders. De kaalslag op de middelen van De Lijn begon echt niet met het aantreden van de vorige regering. De grote constante bij alle problemen waar De Lijn vandaag mee kampt? Geld. En dan vooral het tekort eraan. Er wordt gewoon te weinig geïnvesteerd in het Vlaamse openbaar vervoer.

De auteur van Dood spoor is niet te beroerd om over het muurtje van de gewestgrenzen te kijken. En stelt vast dat Brussel, met een groene mobiliteitsminister, wél investeert in openbaar vervoer. Per inwoner investeert het Brussels gewest dubbel zoveel in de MIVB als er in de Antwerpse regio naar De Lijn gaat. Het verschil merk je als reiziger elke dag. In Brussel neemt iedereen de bus, tram of metro. Er wordt geïnvesteerd in rollend materieel en er komen extra tramlijnen bij. Het openbaar werd aantrekkelijk voor jongeren en ouderen, die voor amper 1 euro per maand reizen.

In Antwerpen zit enkel wie echt niet anders kan op het openbaar vervoer, en moet de premetro jarenlang dicht voor onderhoud.

(Lees verder onder de preview)

Klimaattreuzelaars

Uiteraard staat Descheemaecker ook stil bij wat er gebeurt bij de NMBS. En hij wordt er niet blij van. Dat de federale regering voor het eerst in meer dan 10 jaar gezorgd heeft voor een beheersovereenkomst die een Spoorvisie tot 2040 vastlegt, is nochtans iets waar we met groenen trots op kunnen zijn. De reiziger merkt dat vandaag nog te weinig, omdat we de tol van desinvesteringen van het verleden betalen. Daar kwamen deze legislatuur ook nog eens de covid- en de energiecrisis bovenop. De wantoestanden uit het verleden repareren én investeren in de toekomst kost tijd. Niet moeilijk, aangezien er met de N-VA in de federale regering jarenlang geen nieuwe treinen besteld werden. De eerste Vivaldi-treinen komen er nu wél aan.

Descheemaecker gaat ook voor de splitsing van de spoorwegen. Als lijstduwer voor de N-VA kan hij moeilijk anders. Dat weinig reizigers elke dag van Binche naar Turnhout treinen, wil ik graag geloven. Maar reizigers van Leuven naar Gent voortaan laten overstappen in Brussel, dat is toch absurd? En dat hij enkel een Vlaams en een Waals spoorbedrijf ziet, maar geen rol ziet voor de MIVB in Brussel, komt natuurlijk omdat de N-VA gewoonweg geen consistente visie heeft op Brussel.

Wie botst met Marc Descheemaecker, moet het onvermijdelijk ontgelden: Ingrid Lieten, Johan Sauwens, Lydia Peeters of Alexander De Croo krijgen het hard te verduren. Iets te gemakkelijk voor iemand die meer dan 20 jaar lang in de cockpit van ons openbaar vervoer heeft gezeten. Voor alles bevoegd, voor niets verantwoordelijk. Ook dat is typisch de N-VA.

Betrouwbaar en betaalbaar openbaar vervoer is nodig voor een eerlijk klimaatbeleid dat iedereen meeneemt. In een Vlaamse regering zonder Groen kleedden klimaattreuzelaars De Lijn volledig uit. Wie het openbaar vervoer een warm hart toedraagt, weet wat te doen bij de verkiezingen van 2024. Groen is klaar om in Vlaanderen te doen wat Descheemaecker zo bewondert aan Brussel: van het openbaar vervoer dé logische keuze maken.