Franstalige christendemocraten zwakken oppositiewens af: verandert dat iets aan de impasse?

Hoewel CDH-leider Maxime Prévot in juni een federale oppositiekuur aankondigde, drukt hij dat voornemen vandaag opvallend minder fors uit. Bij Bel RTL zegt hij ‘bereid te zijn om bij te dragen aan de stabiliteit van het land’.

Preformateurs Geert Bourgeois (N-VA) en Rudy Demotte (PS) ronden vandaag hun consultatieronde af. De oudgedienden kregen een duidelijke opdracht mee: uitzoeken of een paars-gele regering mogelijk is. De missie zou mislukt zijn.

Bij de Franstalige christendemocraten van het CDH lijkt in ieder geval een en ander te bewegen. Voorzitter Maxime Prévot was maandagochtend te gast bij het radioprogramma Bel RTL. Prévot kreeg er de vraag voorgeschoteld of zijn oppositiewens vandaag nog altijd zo fors klinkt als in juni, toen hij aankondigde om aan geen enkele regering deel te nemen. ‘We hebben altijd gezegd dat we van nature uit constructief zijn’, aldus Prévot. ‘We zijn bereid om met onze vijf zetels bij te dragen aan de stabiliteit van het land en om de belangen van de Franstaligen te behartigen.’

In dat laatste element weerklinkt een echo van een voorstel dat Prévot eind augustus lanceerde. Toen suggereerde hij dat een institutionele hervorming losgetrokken zou moeten worden van de federale regeringsvorming. Zo zou men vijf jaar lang kunnen nadenken over een staatshervorming terwijl een volwaardige regering het land bestuurt. Maar opvallend genoeg herhaalde Prévot die link met het institutionele niet meer bij Bel RTL.

Of zijn partij al dan niet in een regering stapt, doet er volgens hem op dit moment niet toe. ‘Mathematisch zijn we niet nodig. De vraag is wat de PS en de N-VA zullen doen. Het is tijd voor hen om de Rubicon over te steken.’

Een federale coalitie zonder N-VA geniet nog steeds de voorkeur van Prévot. ‘Maar alle andere Vlaamse partijen weigeren op dit moment om na te denken over een alternatief zonder de N-VA’, zo wijst hij met de vinger naar CD&V en Open VLD.

https://twitter.com/grosfilley/status/1191273172680761344Fabrice Grosfilleyhttps://twitter.com/grosfilley

Sur @BelRTL #07h50 @prevotmaxime infléchit sa ligne sur une participation au #begov "Nous sommes prêts à apporter avec nos 5 sièges le soutien à toute politique qui garantirait la stabilité du pays." Une raison pour prolonger le mandat des #préformateurs ?https://t.co/Cya8spp8Ix

— Fabrice Grosfilley (@grosfilley) November 4, 2019

Conner Rousseau

Speelt het CDH, na een maandenlange aanwezigheid van de onderhandelingstafel, nu plots terug mee? Prévot wil het in ieder geval niet uitsluiten. Maar kan het CDH dan een gamechanger zijn? Die kans bestaat. De PS heeft bijvoorbeeld altijd gezegd dat ze de oude Zweedse coalitie niet wil depanneren. Een samenstelling van N-VA, Open VLD, CD&V, PS en MR ligt dus moeilijk. De toevoeging van de SP.A als smeermiddel voor zusterpartij PS was dan de logische stap. Daarom zit de SP.A na al die tijd nog aan tafel.

Maar dat scenario ligt niet voor de hand. Laten we ervan uitgaan dat N-VA, CD&V en Open VLD zich als een blok opstellen. De aanwezigheid van de Vlaamse socialisten zorgt er dan voor dat elke Vlaamse partij (buiten N-VA) mathematisch overbodig wordt. Een ongemakkelijke situatie. Bovendien gaan de socialisten door een existentiële crisis. Later deze week zal allicht de 26-jarige Conner Rousseau het roer overnemen van John Crombez. Past de spreidstand tussen federale regeringsdeelname en Vlaamse oppositie wel in zijn ‘elektroshock’-plan voor de partij?

De SP.A kan dus in principe overboord in ruil voor het CDH. Een coalitie tussen N-VA, Open VLD, CD&V, PS, MR en CDH heeft een comfortabele meerderheid van 88 zetels op 150 én een meerderheid in elke taalgroep. Bovendien zijn de drie Zweedse partijen aan Nederlandstalige kant nodig voor die Vlaamse meerderheid. Daarnaast heeft de CD&V haar Franstalige tegenhanger CDH terug. De PS verliest evenwel haar Vlaamse zusterpartij, maar wint een centrumlinkse partner aan Franstalige kant. Tussen haakjes: de geschiedenis heeft uitgewezen dat de Parti Socialiste er niet voor terugdeinst om zonder de SP.A te regeren.

Daar houdt het echter niet op. Ook in een paars-groen scenario kan de potentiële comeback van het CDH van belang zijn. Het probleem voor CD&V en Open VLD om zonder de N-VA – en dus zonder een Vlaamse meerderheid – in een regering te stappen is dan wel niet van de baan, maar voor CD&V kan de aanwezigheid van haar zusterpartij CDH de bittere pil vergulden.

Hoe dan ook blijft de federale regeringsvorming een hels karwei – ook met een CDH-comeback. In het ene scenario moeten ‘water en olie’ verzoend worden, aldus PS-voorzitter Paul Magnette. In het andere schrikt een regering met een minderheid aan Nederlandstalige kant CD&V- en Open VLD-politici af. Of het CDH nu meedoet of niet, de race is nog lang niet gelopen.