Federatie zorgkundigen slaakt noodkreet: ‘Het personeel in de woonzorgcentra is doodsbang’

‘Het grote drama speelt zich vandaag af in de woonzorgcentra.’ Dat zegt Paul Cappelier, voorzitter van de Belgische federatie voor zorgkundigen. Hij zendt een noodsignaal uit.

Twintig tot vijfentwintig procent van het verzorgend personeel dat zich ziek heeft gemeld. Een woonzorgcentrum dat, na aandringen van de familie van een bewoner, moest communiceren dat minstens zeven van de in totaal eenenveertig personeelsleden met het coronavirus is besmet. De berichten die ons bereiken vanuit de centra, klinken onheilspellend. Volgens Paul Cappelier is het slechts het topje van de ijsberg.

Cappelier: Ik vermoed dat de werkelijkheid nog erger is, maar wij tasten ook in het duister. In de media horen wij vandaag de virologen, de ziekenhuizen en de afdelingen intensieve zorgen. Maar het grote drama speelt zich vandaag af in de woonzorgcentra. Ik krijg gigantisch veel signalen, zo veel dat ik niet langer feedback kan geven. Het zijn ook altijd dezelfde verhalen. Wij hebben de afgelopen dagen samengewerkt met mensen van de VRT om instructiefilmpjes te maken, onder meer voor de mensen die in de woonzorgcentra werken. Bedoeling is om het personeel met die filmpjes eindelijk eens te informeren over hoe ze in deze situatie moeten handelen. Er zijn richtlijnen, ja. Die kan je terugvinden op de site van het agentschap Zorg en Gezondheid. Maar je moet eerst gigantisch veel technische informatie worstelen, die je dan nog moet vertalen naar het niveau van je zorgpersoneel. Zowel de directies als de managers van de centra hebben daar vandaag de tijd niet voor. In veel gevallen hebben ze bovendien niet het beschermingsmateriaal dat ze volgens die richtlijnen moeten gebruiken. Het is, in één woord, complete chaos.

Bewoners van de woonzorgcentra die symptomen vertonen worden niet getest. Dat betekent dat ook het zorgpersoneel niet weet of ze al dan niet met een corona-patiënt te maken heeft.

Cappelier: Inderdaad. Die mensen zijn doodsbang. Ze weten dat de kans heel groot is dat ze zelf drager zijn van het virus. Er zijn nu al heel veel zieken onder het zorgpersoneel. Ik voorspel u dat wij binnenkort berichten zullen krijgen van de eerste doden. Dan zullen we toestanden krijgen zoals in Spanje en in Italië. Wij hebben nog veel minder beschermingsmateriaal dan in Spanje in Italië.

Uit de enquête die uw vereniging vorige week liet afnemen, blijkt dat meer dan de helft van de zorgkundigen niet of onvoldoende over beschermingsmaskers beschikt.

Cappelier: Ondertussen is het nog erger geworden. Ik krijg voortdurend berichten van centra die geen handschoenen, maskers of schorten meer hebben. Alles is opgeëist door de ziekenhuizen.

De bewoners van woonzorgcentra zijn de meest kwetsbare en meest bedreigde groep. Toch worden ze alleen in uiterste nood in een ziekenhuis opgenomen.

Cappelier: Je kan daar eventueel nog begrip voor opbrengen. Maar waar ik geen begrip voor heb is dat men het personeel daar zonder bescherming laat werken. Dat gaat er bij mij niet in.

Kristof Vervloesem, directeur van het woonzorgcentrum Katharinadal in Hasselt waar minstens waar 16 bewoners en verplegers besmet zijn, zegt dat er in zijn centrum nooit een tekort aan beschermend materiaal is geweest.

Cappelier: Dat kan ik niet beoordelen. Het ene centrum is ook het andere niet. De grotere concerns hebben nog wel wat materiaal op de kop kunnen tikken. Maar de kleinere centra en concerns zitten met een gigantisch probleem.

Een personeelslid van een centrum vertelde ons, anoniem, dat minstens drie bewoners er duidelijk besmet zijn en ongeveer een kwart van de zorgverleners zich ziek heeft gemeld. Communicatie van haar directie bleef tot nu toe uit.

Cappelier: Zulke verhalen hoor ik voortdurend.

Het betekent ook dat de officiële cijfers het reële probleem onderschatten.

Cappelier: Dat klopt. Wij hebben geen idee van de precieze omvang van het probleem.