Factcheck: nee, de Duitse bondskanselier Olaf Scholz is niet de kleinzoon van een SS-generaal 

Volgens berichten op Facebook en Telegram zou een SS-generaal de grootvader zijn van de Duitse bondskanselier Olaf Scholz. Dat klopt niet. De vermeende verwantschap wordt door de Duitse regering formeel ontkend en in archieven is er geen spoor van terug te vinden. 

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Op 16 maart post een man onderstaand bericht op zijn Facebookpagina (hier gearchiveerd). Volgens de post zou de Duitse bondskanselier Olaf Scholz (rechts op de foto) de kleinzoon zijn van Fritz von Scholz, een luitenant-generaal van de SS (links op de foto). De SS (Schutzstaffel) was een van oorsprong paramilitaire elite-eenheid van de Duitse nazipartij NSDAP, die verantwoordelijk was voor talloze misdaden tijdens de dictatuur van Adolf Hitler (1933-1945). 

Een soortgelijk bericht wordt gepost in de Facebookgroep Vrede met Rusland, die 4000 leden telt. Een fotocollage van de vermeende kleinzoon en grootvader wordt ook gedeeld op Duitse Facebookaccounts, in verschillende versies, en wordt 270.500 keer bekeken in het Duitse Telegramkanaal Neues aus Russland.

Volgens socialemediagebruikers zou de familiale band verklaren waarom de Duitse bondskanselier de kant van Oekraïne heeft gekozen na de Russische invasie in dat land. De Russische regering stelt dat Oekraïne momenteel wordt bestuurd door een naziregering en dat de militaire operatie in het land de bedoeling heeft om het land te ‘denazificeren’.

De berichten over de ‘grootvader’ van Scholz doken op nadat Olaf Scholz de beschuldigingen van de Russische president Vladimir Poetin over een vermeende genocide van het Oekraïense leger tegen de Russen in het oosten van Oekraïne als ‘belachelijk’ had afgedaan.

Fritz

Is er een verwantschap tussen Olaf Scholz en Fritz von Scholz? 

Een Google-zoekopdracht leert ons dat Fritz von Scholz, geboren in Tsjechië in 1896, een Oostenrijkse luitenant-generaal van de Waffen-SS was en voluit Friedrich Max Karl Scholz Edler von Rarancze heette. Volgens de website Lexikon der Wehrmacht stierf hij op 28 juli 1944 bij Narwa in Estland in een gevecht met het Sovjetleger. 

De Duitse factcheckers van Dpa hebben het Bundesarchiv geraadpleegd en konden uit documenten in dat archief opmaken dat de man op de foto links inderdaad Fritz von Scholz is, en dat hij kinderloos was. Hij kán dus geen (klein)zonen hebben. 

Aan de factcheckers van Correctiv en Dpa liet een woordvoerder van het persteam van de Duitse regering weten dat de vermeende verwantschap tussen Olaf Scholz en Fritz von Scholz ‘complete onzin’ is. Volgens de website van Olaf Scholz werkte zijn grootvader voor de spoorwegen en kwam de familie uit Hamburg. Dat wordt bevestigd op de website van de informatiedienstverlener Munzinger. 

Kok van Poetin

Volgens de Duitse website T-online heeft de Russische zakenman Jewgeni Prigoschin de bewering over de band tussen Olaf Scholz en de SS-generaal verzonnen en verspreid, samen met soortgelijke beweringen over andere Duitse ministers. Prigoschin wordt vanwege zijn cateringbusiness en zijn nauwe banden met Poetin ook weleens als “’De kok van Poetin’ omschreven.

Aan T-online vertelde Prigoschin dat hij de (foute) informatie over Scholz had gekregen van de nieuwsgroep Patriot. Die brengt een aantal Kremlingezinde nieuwsorganisaties samen die ervoor bekend staan banden te hebben met het Internet Research Agency. Die organisatie wordt door Prigoschin gefinancierd en wordt volgens het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden verdacht van inmenging in de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016.