Fabre reageert op beschuldigingen: ‘Ik weet van mezelf dat ik direct kan overkomen als regisseur’

Jan Fabre en zijn theatergezelschap Troubleyn hebben donderdag in een persbericht uitgebreider gereageerd op de beschuldigingen van twintig (ex-)medewerkers, die Fabre beschuldigen van grensoverschrijdend gedrag.

Fabre zou onder meer vrouwen tijdens repetities publiek hebben vernederd met ‘pijnlijke en vaak openlijk seksistische kritiek’. De kunstenaar en zijn gezelschap ontkenden dat in een eerste reactie. ‘Wij dwingen niemand om bepaalde zaken te doen die voor hem of haar als grensoverschrijdend worden ervaren’, klonk het.

In een nieuwe mededeling reageert Fabre ‘aangeslagen’. ‘Ik weet van mezelf dat ik direct kan overkomen als regisseur. Het is nooit mijn bedoeling geweest om mensen psychologisch of seksueel te intimideren of te kwetsen. Dames die beweren dat ik een grens overschreden heb, roep ik op om beroep te doen op de beschikbare procedures.’ Eerder donderdag kondigde Minister van Cultuur Sven Gatz (Open VLD) al een onderzoek aan, waar Fabe naar eigen zeggen ‘zijn volledige medewerking aan zal verlenen’.

Eén melding

Troubleyn van zijn kant nodigde het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen uit voor een gesprek. ‘Een rechtstreekse dialoog werkt nog altijd beter dan onrechtstreekse communicatie via de media.’

Het gezelschap is naar eigen zeggen ‘één maal op de hoogte gesteld van een melding van een van de dansers. Die weigerde helaas beroep te doen op zowel de interne als externe procedure. Het gezelschap heeft er alles aan gedaan om deze melding op een open en objectieve manier te bespreken, waarop de dame in kwestie nooit is willen ingaan.’

‘De organisatie betreurt dat niet alleen het proces van Jan Fabre maar van een heel gezelschap ondertussen werd gemaakt in de media, zonder enige voorafgaande officiële klacht. (…) Er is een duidelijke grens die Troubleyn stelt: alles moet gebeuren met wederzijdse toestemming en respect.’

Vertrouwenspersoon

Troubleyn zegt te beschikken over een vertrouwenspersoon en een informele en formele procedure voor dit soort zaken. Dat zou ook expliciet in het arbeidsreglement zijn opgenomen. Wie vindt dat de interne procedure niet volstaat, kan beroep doen op een externe preventieadviseur psychosociale aspecten.

Volgens het gezelschap staat de open brief vol met ‘insinuaties’ en wordt ‘alles op één hoop gegooid.’ Zo bestaat er geen semi-geheime fotopraktijk, zoals in de brief staat beschreven. benadrukt Troubleyn. ‘Het betreft een gekend kunstproject van Jan Fabre als beeldend kunstenaar.’ ‘Het project kwam erop neer dat je je door hem liet fotograferen in een situatie waarover ik vandaag nog steeds enkel met schaamte kan praten’, zeggen de briefschrijvers erover.

‘Hoop op open gesprek met Jan en anderen’

Danseres en performancekunstenaar Heike Langsdorf, naar eigen zeggen een van de anonieme ondertekenaars van de brief over Jan Fabre en zijn gezelschap Troubleyn, hoopt op “een open gesprek met Jan en andere sterke persoonlijkheden – van welk geslacht dan ook – die misschien nog steeds niet beseffen hoe jonge mensen een andere manier van communiceren verlangen dan zij hanteren”. Langsdorf ziet momenteel “alleen maar hulpeloosheid aan beide kanten”, stelt ze.

“Destijds voelde ik dat ik met Jan openlijk kon bespreken wat ik wel en niet wilde”, zegt de intussen 44-jarige Langsdorf over haar eigen ervaringen met Fabre. “Nu kom ik steeds meer jonge mensen tegen die niet onmiddellijk durven spreken wanneer ze zouden moeten uiten waar zij nood aan hebben.” Langsdorf wil over die (maatschappelijke) kwestie in dialoog gaan en stelt dat voor haar nuances geen ruimte was in de open brief van (ex-)medewerkers.