‘Europa is in crisis: we moeten dit niet zomaar over ons laten gaan. We moeten terugvechten’

‘Europa bevindt zich in een crisis en ze is oplosbaar. Het zal doorzettingsvermogen vergen maar vooral ook samenwerking over de partijgrenzen heen’, zo lichten Guy Verhofstadt en Manfred Weber het nieuwe Europese coalitieakkoord toe.

Ja, Europa bevindt zich op een keerpunt. Nationalisten en populisten -zowel binnen als buiten Europa – willen de Unie verzwakken of zelfs vernietigen. Cyberaanvallen, desinformatie-campagnes of regelrecht ‘fake news’ van het Kremlin maken furore. Binnen Europa maken het de nationalisten van het Front National en het AfD zich klaar voor hun eigen versie van het ‘brexit’-referendum.

Ja, Europa is in crisis. En neen, we moeten dit niet zomaar over ons laten gaan. We moeten terugvechten. Niet met een defensieve aanpak door de status quo verdedigen en al helemaal niet door terug te grijpen naar de oude recepten van de natiestaat uit het begin van de 20e eeuw, maar met een toekomstgerichte aanpak die inzet op het gemeenschappelijk, Europees belang.

De afgelopen decennia heeft het Europees project heel wat goeds bereikt. We leven in een continent dat vrij is en welvarend, maar ook sociaal. Maar het wordt met de dag duidelijker dat een grondige hervorming van de EU absoluut noodzakelijk is. We kunnen het goede niet bewaren als we de verbetering niet omarmen. We moeten weg van de technische stapje-voor-stapje aanpak die Europa vandaag kenmerkt. Mensen maken zich grote zorgen – over terrorisme, globalisering en migratie. Er moeten dus ook ‘grote’ antwoorden komen.

Op vlak van externe veiligheid, kunnen we niet meer vanzelfsprekend aanleunen bij de Verenigde Staten. Met Donald Trump in het Witte Huis moet Europa zelfbewuster en onafhankelijker worden wil het niet geplet raken tussen de VS, Rusland, China en India. Daarom moeten we die Europese defensiegemeenschap op poten zetten.

Als we de migratiecrisis het hoofd willen bieden, moeten we een massieve versterking en uitbreiding van de Europese grens- en de kustwacht organiseren. Zodat onze buitengrenzen beter beheerd en beschermd worden. We moeten vluchtelingen onderdak bieden maar ook de illegale migratie een halt toeroepen.

De aanslagen in Brussel, Parijs, Nice en Berlijn hebben duidelijk gemaakt dat de huidige coordinatie tussen de lidstaten op vlak van antiterreur zwaar onvoldoende is. Vooruit dus met een Europese antiterreurcapaciteit en een uitbreiding van de onderzoeksbevoegdheden van Europol. Het Europees Parlement zal een nieuwe commissie oprichten die wetgevende voostellen zal doen waar en hoe het Europees antiterreurbeleid beter moet.

De torenhoge werkloosheid – vooral in het zuiden – moet ook worden aangepakt. We kunnen/moeten onze economie aanzwengelen door ondermeer in te zetten op handel en evenwichtige vrijhandelsakkoorden. We mogen niet kiezen voor de politiek van de angst. Europa heeft excellente producten die overal ter wereld gewild zijn. De EU mag dus niet het kind met het badwater weggegooien en haar geloofwaardigheid als handelspartner verkwanselen. Het Europees Parlement zal de handelsovereenkomst met Canada in februari goedkeuren.

We moeten ons eigen economische huis verder op orde zetten door de Europese interne markt te voltooien. Door de digitale markt één te maken en met een Europese energie-unie. Want een duurzame, Europese energiemarkt zal voor nieuwe investeringen en nieuwe jobs zorgen.

Vooral in tijden van globalisering en digitalisering moeten we er voor zorgen dat de ook de wetgeving grensoverschrijdend en dus Europees is. Enkel zo krijgt de democratie opnieuw grip op het doen en laten van multinationals. De strijd voor een rechtvaardige fiscaliteit zal Europees zijn of ze zal niet zijn. En dit hoeft trouwens niet in tegenspraak te zijn met het verminderen van bureaucratie voor de burgers en KMO’s.

Enkel met concrete oplossingen zullen we het vertrouwen van mensen opnieuw kunnen herwinnen. We kunnen de meerwaarde van de Unie aantonen als we ons focussen op de waarden die alle Europeanen met elkaar delen: democratie en grondrechten, vrede en welvaart. De zestigse verjaardag van de het Verdrag van Rome (maart 1957) mag geen betekenisloze viering worden. Het is de ideale gelegenheid om het contract tussen de burger en de EU te vernieuwen. We moeten een pijnlijk eerlijke beoordeling durven maken waar Europa vandaag staat en vooral keuzes durven maken over waar we naartoe willen met onze unie.

Europa bevindt zich in een crisis en ze is oplosbaar. Het zal doorzettingsvermogen vergen maar vooral ook samenwerking over de partijgrenzen heen. Dat is de reden waarom de christen-democraten en liberalen deze week in het Europees Parlement een akkoord hebben afgesloten om samen de Europese ‘way of life’ veilig te stellen.