Essayist en uitgever Harold Polis schreef op verzoek van het filosofiehuis Het zoekend hert het essay De kamer als kosmos. Reflecties over de economie van het denken. Het verschijnt op 19 november, UNESCO’s Werelddag van de filosofie.
‘Schrijvers en filosofen zijn goed genoeg om diepzinnig over gevoelens te zeuren, maar een échte bron van kennis vormt al dat geschrijf in geen geval’, lees ik in uw essay.
Harold Polis: Dat is provocatie, natuurlijk. Ik thematiseer de kloof tussen de exacte en de humane wetenschappen, tussen de zogezegd rationele en de irrationele mensen. Je vindt die ook terug in hoe we met de coronacrisis omgaan. De mensen met exacte kennis over onze gezondheid hebben het laatste woord. De humane wetenschappen trekken aan het kortste eind. Een vaccin en betrouwbare labcijfers in deze crisis zijn cruciaal. Maar filosofie is evengoed een bron van kennis. Als we over de toekomst na corona nadenken, kan het niet alleen om een sanitair of economisch plan gaan. We moeten een bredere visie ontwikkelen. Wat betekent straks het goede leven voor ons? Filosofie helpt die vraag te beantwoorden.
Ik radicaliseer meer en meer.
Het thema van de Werelddag van de filosofie is ‘sociale transformaties’. Hoe past uw essay daarbij?
Polis: De coronacrisis dwingt een sociale transformatie af. Wij maakten het nooit mee dat het leven van zovelen zo snel door ziekte en werkloosheid overhoop gehaald wordt. We willen dat alles weer wordt zoals vroeger. Maar extra pintjes tappen, zal de economie niet redden. We moeten anders denken over de schuldenberg die we opbouwen, de solidariteit tussen generaties, de impact van technologie. Daarover schrijf ik dit essay én daarom lanceerde Het zoekend hert het project De toekomst herdenken. Aan achttien auteurs, onder wie essayist Bart Loos en filosoof Katrien Schaubroeck, vroeg bezieler Eddy Strauven een essay te schrijven vanuit de vraag: ‘Met welke filosofie kunnen we verder?’ Maandelijks zijn er razend interessante, voor iedereen toegankelijke videosessies waarin die vraag besproken wordt. In mei is er een slotmanifestatie.
U schreef dit essay met uitzicht op de wieg van uw pasgeboren dochter. Welke toekomst wenst u haar en haar generatie toe?
Polis: De kansrijke toekomst die ik had als kind. Mijn oudste dochter is vijftien. Via haar weet ik dat haar leeftijdsgenoten zich grote zorgen maken. Dat raakt je. Het moet ons, volwassenen, aansporen om ons zo concreet mogelijk in te zetten voor een betere toekomst. Opvoeding is meer dan kinderen tot gretige consumenten opleiden. We moeten hen helpen zo veel mogelijk te weten te komen en te leren denken. We hebben nieuwe woorden nodig om de wereld te vatten. Jonge mensen moeten mee die woorden zoeken. En ja, dat doe je het best door te lezen, ook literatuur en filosofie. Ik radicaliseer daar meer en meer in. (lachje)
In mei stopte u met uitgeverij Polis. Hebt u nog plannen als uitgever?
Polis: Momenteel niet. Nu werk ik aan een boek dat in 2021 verschijnt. Het bundelt verhalende essays die verwant zijn aan De kamer als kosmos. Ik beschrijf erin hoe we onszelf als moderne mensen kunnen overleven.
De kamer als kosmos. Reflecties over de economie van het denken van Harold Polis verschijnt op 19 november 2020 en is te verkrijgen bij Het zoekend hert. www.hetzoekendhert.be, haroldpolis.be
