‘Drugsgeweld in Brussel: een spiraal van dodelijke afrekeningen en politieke onmacht’

‘Brussel is altijd een beetje het Wilde Westen van dit land geweest. Vrijbuiters, bouwmagnaten en gelukszoekers doen hun broeierige best om vooruit te komen, ondanks (of dankzij) het gebrek aan een functionerende overheid’, schrijft Brussels parlementslid Mathias Vanden Borre (N-VA). ‘De laatste maanden voegt het extreme wapengeweld er nog een extra gevaarlijke dimensie aan toe.’

Twaalf schietpartijen in tien maanden Molenbeek. Dat is de trieste balans sinds het begin van het schooljaar. Maar niet enkel Molenbeek wordt getroffen door oplaaiend straatgeweld tussen drugsbendes; denk maar aan de afrekening tussen Albanese misdaadbendes enkele weken geleden op het De Brouckèreplein en schietpartijen in Vorst, Sint-Gillis, Anderlecht,… Het hele gewest kreunt onder drugs- en bendegeweld. Desondanks is geen enkel cynisme de Brusselse politiek vreemd om de eigen verantwoordelijkheid te ontlopen.

Een titel al “Struisvogel van het jaar” zou in Brussel heel wat kandidaten kennen. Laten we beginnen met burgemeester Catherine Moureaux (PS). Zij legt de verantwoordelijkheid bij federaal minister Annelies Verlinden (CD&V), waarmee ze nota bene samen in een coalitie zit. Dit spelletje politieke pingpong is bedroevend. Moureaux heeft federale acties zoals het Kanaalplan nooit gesteund en heeft zelfs extra agenten geweigerd. Verlinden op haar beurt stort de politie in een diepe crisis, waarbij de federale rekruteringsdienst zelfs te weinig mensen heeft om nieuwe aanwervingen te realiseren.

Struisvogelboer Olivier Maingain vond het nodig om te reageren. Hij legt de verantwoordelijkheid voor de Brusselse malaise in Antwerpen. Voorspelbaar, maar ook intriest. De problemen bij de federale en gerechtelijke politie afschuiven op het conto van de voormalige Zweedse regering of de war on drugs in Antwerpen, is onjuist. Onder de vorige federale regering werd net massaal geïnvesteerd in mensen en middelen na de aanslagen in Zaventem en Brussel. Deze vernieuwingsoperatie is te weinig verdergezet. Bovendien is het net de Antwerpse aanpak die vruchten afwerpt, zoals in het Sky ECC dossier, waardoor duidelijk wordt hoe diepgeworteld en ernstig de problemen in Brussel zijn, met tientallen druglabs en arrestaties.

Ondertussen doet Brussels minister-president Rudi Vervoort (PS) verder of zijn neus bloedt. Sinds de eerste coronazomer in 2020 waarschuwde ik de minister-president voor het opflakkerend bendegeweld, toen in Vorst. Maar Rudi Vervoort (PS) zei dat er helemaal geen stadsbendes bestaan in Brussel en dat veiligheidsproblemen louter een andere perceptie zijn door Franstaligen en Nederlandstaligen. Recent zei hij nog: ‘De gewelddadige criminaliteit neemt over het algemeen af en er zijn geen objectieve aanwijzingen voor een aanzienlijke toename van de activiteit van georganiseerde bendes op het Brusselse grondgebied.’

Wat een nonsens. Die man leeft precies in een parallelle wereld waarin hij wél beleidsdaden stelt. Toen hij ondervraagd werd over de dodelijk schietpartij in Beekkant, tijdens de Bekerfinale, verwees hij doodleuk naar de uitbouw van een gewestelijke spuitruimte. De overheid mag echter nooit druggebruik faciliteren. Denken dat legalisering van drugs dit probleem oplost, is bovendien een gevaarlijke illusie.

De Brusselse struisvogelmentaliteit heeft ervoor gezorgd dat de georganiseerde misdaad zich ongehinderd steeds dieper in het maatschappelijke weefsel heeft kunnen nestelen. Dit wordt ook bevestigd door experten en politiediensten. Brussel is onder de radar uitgegroeid tot een internationale hub voor georganiseerde misdaad. Niet alleen de horeca is een gevoelige sector voor infiltratie van georganiseerde criminaliteit, maar ook massagesalons, autoverhuurbedrijven, carwashes, goudwinkels, sportclubs en zelfs de Brusselse Vroegmarkt, waar onlangs een aanzienlijke hoeveelheid cocaïne werd ontdekt. De lokale machthebbers laten echter betijen.

Het is aan de bestuurlijke overheden om te vermijden dat criminele organisaties voet aan wal krijgen, bijvoorbeeld via een integriteitsonderzoek en samenwerking tussen verschillende inspectiediensten, financiële analisten, lokale politie, recherche en parket. Helaas staat Brussel op dat vlak nergens. Het is aan de gewestelijke veiligheidsraad om een Actieplan Drugsgeweld (zoals het Antwerpse Stroomplan) voor te stellen om de ondermijnende en georganiseerde misdaad het hoofd te bieden. Ik heb hier alvast meerdere vragen over ingediend in het parlement, maar door de werkachterstand geraken deze al maanden niet meer op de agenda. Nog zo’n signaal dat de politieke verantwoordelijken de feiten onvoldoende ernstig nemen

Rudi Vervoort houdt zich liever bezig met het aankopen van gebouwen, die dan totaal ongeschikt blijken voor hun doel, zoals Brusafe, de gewestelijke school voor veiligheidsberoepen. Nog zo’n project dat maar niet van de grond komt ondanks vele tientallen miljoenen. Of een nieuwe brandweerkazerne beloven, die dan weer on hold wordt gezet wegens deze schimmige vastgoeddeals. Daarnaast wil hij ook ettelijke miljoenen pompen in een nieuw gewestelijk drugscentrum. Dit project wil hij nota bene financieren met veiligheidsmiddelen uit het fonds Europese Toppen. Het is dus geen gebrek aan middelen waarmee Brussel kampt, maar wel een gebrek aan visie, integriteit, verantwoordelijkheidszin en goed bestuur.