Doorgelicht: de offshorediamantair

© ID/ photo agency
Kristof Clerix
Kristof Clerix Onderzoeksjournalist

Op de Panama Papers-lijst van 732 Belgische burgers en inwoners staan liefst 65 diamantairs. Na de financiële sector is de diamantindustrie de beroepscategorie die het sterkst offshore verankerd is.

– Meer dan 1700 diamantbedrijven uit alle uithoeken van de wereld zijn in Antwerpen gevestigd. De Antwerpse diamantsector, goed voor 32.000 banen, verhandelde in 2015 voor 48,3 miljard dollar ruwe en geslepen diamanten. Zowat 80 procent van alle ruwe diamanten en 50 procent van alle geslepen diamanten passeren via Antwerpen.

– Het gros van de diamantairs verbonden aan vennootschappen op belastingparadijzen woont in Antwerpen en omgeving: 45 van de 65 diamantairs hebben volgens de gelekte data van het Panamese advocatenkantoor Mossack Fonseca een adres in Antwerpen, Wilrijk, Berchem of Brasschaat. Met name de Antwerpse Belgiëlei, de Hoveniersstraat en de Quinten Matsijslei zijn bijzonder goed vertegenwoordigd. Andere betrokken diamantairs wonen in Brussel, een enkeling in Genève, Hongkong of Israël.

– Allemaal hebben (of hadden) de diamantairs banden met schermvennootschappen in de meest exotische uithoeken van de wereld, van Samoa in Polynesië over de Seychellen tot Dubai en de Bahama’s. De Britse Maagdeneilanden, Panama en het kleine eiland Niue zijn met voorsprong de favoriete offshorebestemmingen van de Belgische diamantairs, zo blijkt uit onze data-analyse.

– De diamantairs treden voornamelijk op als directeur, aandeelhouder of gevolmachtigde van bedrijven met namen als Moonlight Group Services Ltd, Silverstream Partners Ltd, Crown Diamonds en Greenhelm.

– Ruim driekwart van de betrokken offshores die we onder de loep namen, is opgericht in de jaren 2000 (met een uitgesproken piek in 2004), en een handvol zelfs nog na 2010. Een kwart van alle vennootschappen is vandaag nog altijd niet opgedoekt.

– Meer dan de helft van de offshores kwam tot stand via Zwitserse banken, advieskantoren en advocatenbureaus. In andere gevallen traden tussenpersonen op uit onder meer Hongkong, Luxemburg, Israël, Dubai en Monaco.

Het Antwerp World Diamond Centre (AWDC), de officiële vertegenwoordiger van de diamantsector, antwoordt niet op onze vragen.

Toen het International Consortium of Investigative Journalists (ICIJ) in februari 2015 de SwissLeaks-onthullingen over geheime Zwitserse bankrekeningen bij HSBC Private Bank in Genève publiceerde, sprong de diamantsector al in het oog. Op de lijst met 3002 Belgische HSBC-klanten prijkten toen minstens 916 werknemers uit de diamantindustrie (diamantairs, diamanthandelaars, directeurs van diamantbedrijven, diamantslijpers…). ‘Diamanthandel is een wereldwijde handel, en dus kiezen diamanthandelaren ervoor hun zaken toe te vertrouwen aan financiële dienstverleners die wereldwijd kantoren hebben’, reageerde destijds het Antwerp World Diamond Centre (AWDC) – de officiële vertegenwoordiger van de diamantsector.

Maar nu hult AWDC zich in stilzwijgen. Zijn er misschien goede redenen voor diamantairs om offshores te bezitten? Heeft het AWDC een officieel standpunt ten aanzien van het gebruik van bedrijven in belastingparadijzen? En kreeg het fraudemeldpunt van de Antwerpse diamantsector ooit informatie binnen over offshores? Zelfs op die eenvoudige vragen wil het AWDC niet antwoorden.

Lees hier het volledige artikel in Knack.

Partner Content