De Amerikaanse senator die meeschreef aan de omstreden Patriot Act waarschuwt Europa voor een dergelijk antwoord op de aanslagen in Parijs. In eigen land bepleit N-VA-voorzitter wel zo’n maatregel.
N-VA-voorzitter Bart De Wever lanceerde een opmerkelijk ballonnetje. Zonder veel meer uitleg te geven zei hij op Radio 2 Antwerpen dat hij een ‘soort’ Patriot Act wil, maar dan wel ‘een intelligente versie’. Hoewel hij dat ‘wel met maximaal respect voor onze burgerrechten en vrijheden’ wil, preciseerde hij niet hoe dat dan precies moet. Dat voorstel komt daags na een even opmerkelijke waarschuwing voor een Europese variant van de Patriot Act, uit onverdachte Amerikaanse hoek.
Amerikaans senator Jim Sensenbrenner waarschuwde pas nog Europa voor een ‘sleepnet’ aan antiterreurmaatregelen. Sensenbrenner is niet om het even wie: hij was een van de auteurs van de Patriot Act – het omstreden pakket maatregelen die toenmalig Amerikaans president George W. Bush invoerde in zijn War on Terror. Die Patriot Act gaf verregaande bevoegdheden aan de veiligheids- en inlichtingendiensten. Hoe ver die gingen, werd pas bekend toen oud-NSA-medewerker Edward Snowden daarover informatie lekte.
Lees ons overzicht: Wat was de Patriot Act ook alweer?
De cruciale kwestie is dat democratie afhangt van het respect voor burgerlijke vrijheden, aldus Sensenbrenner aan de Amerikaanse nieuwswebsite Politico. ‘In Frankrijk gaat dat terug op hun Revolutie (in 1789, red), die net na de onze kwam en de Verklaring van de Rechten van de Mens die erop volgde.’
Hoewel Sensenberger de pen mee vasthield toen de eerste Patriot Act werd geschreven, was hij ook de drijvende kracht achter de beweging om die terug te schroeven. Die beweging kwam op gang door de onthullingen van Snowden in 2013, waaruit bleek dat de National Security Agency (NSA)) – het agentschap dat elektronische communicatie afluistert en analyseert – het boekje ver te buiten ging. Zo werd massaal gegevens opgeslagen van burgers die niet van welke misdaad dan ook verdacht werden. Bovendien deden de Amerikanen dat ook in andere landen. Ook bij bondgenoten, zoals Duitsland en andere Europese lidstaten.
Daaruit vloeide de USA Freedom Act voort – getekend in juli van dit jaar. Daarmee kwam dan deze week een einde aan de toelating om informatie in bulk te verzamelen.
‘Je moet je richten op de mensen van wie je weet dat ze slechte bedoelingen hebben, niet op de 99,8 procent andere’
Sensenberger: ‘Concreet was ons antwoord op de Patriot Act dat je je moet richten op de mensen van wie je weet dat ze slechte bedoelingen hebben. In plaats van ook de 99,8 procent van de mensen erbij te slepen, inbegrepen de overgrote meerderheid van moslims die geen enkele intentie hebben om welke terroristische actie dan ook te plegen.’
De nadagen van de Parijse aanslagen doen hem denken aan ‘de donkere, verwarrende dagen’ na 9/11, aldus Sensenbrenner. Hij kreeg de eerste versie van de Patriot Act toegestuurd de zondag volgend op dinsdag 11 september. Hij noemde die een bijna complete opheffing van de burgerlijke vrijheden, en een greep uit een aantal voorstellen dat het Congres eerder had weggestemd.
De Republikeinse Senator staat nog steeds achter zijn rol in het schrijven van de wet. Hij zegt dat hij er bij president Bush op aandrong dat het programma niet eeuwigdurend kon zijn. de Patriot Act moet inderdaad om de zoveel tijd hernieuwd en goedgekeurd worden. Bush deed dat zelf een aantal keer. Maar ook Democraat Barack Obama tekende voor verlenging in 2011.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier