Bart De Wever (geërgerd en soms mak) in debat met Paul Magnette (assertief en soms agressief): het leverde luid knallend vuurwerk op. Maar een mooi schouwspel was het niet noodzakelijk.
Als Bart De Wever en Paul Magnette, ‘dé Vlaming’ en ‘dé Waal’, in debat gaan, wordt niet met bloemetjes gesmeten. Of de bloempot zou er nog moeten aanhangen. Ook in het Nationaal Debat van VTM/RTL TVI vielen weinig lovende woorden tussen een erg assertieve (bijwijlen agressieve) PS-voorzitter en een erg geërgerdere (en bijwijlen makke) N-VA-voorzitter. Inhoudelijk had dit debat echter weinig nieuws te melden.
Voor De Wever is dé inzet van 25 mei de keuze tussen het N-VA-model of dat van de PS. Voor Magnette gaat het dan weer om twee maatschappijmodellen. Dat van de PS staat voor het beschermen van de zwakke, investeren in economische groei en de eenheid van het land bewaren. In een N-VA-maatschappij, tenminste: zo vreest Magnette, krijgt die zwakke het nog zwaarder door een indexsprong (‘Ik ben verontwaardigd als ik zie hoe bang mensen zijn‘), worden investeerders weggejaagd door de onzekerheid die N-VA zaait en wordt het land verlamd om uiteindelijk uit elkaar te vallen (‘Wie de sociale zekerheid aanvalt, raakt het hart van België: wij zullen vechten tegen wie de solidariteit tussen de mensen wil doden‘)
De N-VA meent net dat die index een verdoken belasting is en ziet in een indexsprong een manier om de welvaart te behouden. De Wever vindt zijn beleid een pak socialer dan dat van de Waalse socialisten: ‘Overal waar de PS regeert zijn de armoede en de werkloosheid groot‘ En neen, hij wil België niet splitsen. Nu toch nog niet. Wél is hij er ‘heilig van overtuigd’ en heeft hij er ‘alle vertrouwen in‘ dat Wallonië zelf het meest gebaat zal zijn met meer autonomie. ‘Dat is ons confederalisme: dat elk landsdeel het beleid krijgt dat het vraagt. Ik wil de Walen geen N-VA-beleid opdringen als ze dat niet willen‘
De sfeer van een boksmatch
Dat is in een notendop het verhaal dat verteld werd. ‘Het heeft wat de sfeer van een boksmatch,’ zei een N-VA-burgemeester voor het debat begon. Dat dit erin zat, was al te merken op de parking: er werden erg veel V-tjes opgestoken vanop autoruiten. De ‘arena’, zoals Stef Wauters het scherp stelde, was in drie verdeeld: achter De Wever – in the right corner – zijn achterban, inclusief delegatie parlementsleden en burgemeesters. In the left corner: le PS. Waarvan er een wel heel trots de vinger opstak toen publieksopwarmer Rob Vanoudenhoven vroeg wie er absoluut geen Nederlands verstond. De man zou later teleurgesteld worden, als bleek dat hij zijn velletjes papier met vragen op voor niets had meegebracht.
In de donkere coulissen flitste af en toe De Wever op, van wie foto’s genomen werden. In de andere hoek leek enkel het hoofd van Magnette te zweven, een speling van een spotlicht. Ze stonden te wachten om ‘de duivel te leren kennen‘: Wauters had er de schik in. ‘Het zal ongetwijfeld hard gaan,’ beloofde hij de kijkers. ‘Beide heren zijn wereldberoemd en super populair in hun landsdeel – en dat is wel anders in het andere.‘ RTL/TVI-collega Laurent Haulotte hoopte op een ‘confrontation des idées‘ misschien zelfs een ‘choc des cultures‘.
De Wever probeerde meteen de leiding van het debat te nemen door niet alleen te antwoorden op de vragen van de moderatoren en het publiek, maar ook zelf vragen te stellen aan Magnette. ‘Ik hoor u niets zeggen over hoe u die jobs gaat creëren. Dat uw PS dat kan bij de overheid, weten we. Maar het zal van de private sector moeten komen.‘
Lachen, gieren, brullen met de N-VA
Een vraag die Magnette counterde met een verwijzing naar het palmares van de regering Di Rupo: ‘Er zijn er die praten, en er zijn er die gedaan hebben. Wij willen bovendien de burger geen pijn doen, zoals u.‘ Waarop Magnette de verminderde monarchale dotaties en parlementaire weddes citeerde. Hoeft het te verbazen dat zwaaien met het palmares-Di Rupo weinig indruk maakte op De Wever – laat staan op zijn erg in vorm zijnde achterban? Lachen, gieren, brullen – het leek wel de Kamerfractie van N-VA in actie.
Overtuigen deden overigens weinig argumenten, niet de twee protagonisten, niet het publiek. Het applaus kwam altijd eenduidig uit een en dezelfde richting. Ondanks de vele thema’s die aangesneden werden, ondanks de relatief lange tijd die de sprekers kregen: het bleef een dovemansgesprek. De Wever wist waarmee Magnette ging komen, Magnette had zijn repliek al klaar toen de vraag nog aan De Wever moest gesteld worden.
Bijtende Magnette
Wat wel opviel was hoe assertief, en soms zelfs agressief, Magnette was. Hij matrakkeerde bijwijlen De Wever, die niets anders kon dan geërgerd vragen om ‘een minimum aan respect‘. Er zijn weinig Vlaamse partijvoorzitters die dat Magnette nadoen. ‘U bent het niet gewoon tegengesproken te worden, meneer De Wever, dat jaagt u op. Maar tegensprekelijk debat, dat is democratie.‘ Hij sprak het zelfzeker, soms wat arrogant uit, en had zo het debat vaak in de hand.
De Wever kreeg dan weer de (zijn) lachers op de hand. Door grapjes te maken met hen, en door de klassieke N-VA-witzen en oneliners af te schieten. Die klinken dan wel goed, het blijft verbazen dat ze telkens weer àlle N-VA’ers zó hard aan het lachen krijgen. Nog verbazingwekkender: dat een burgemeester/parlementslid zich liet verleiden tot een ‘onbeschofte!‘ richting Magnette.
Het tekende de sfeer, hoe de N-VA’ers in de zaal steeds luider applaudisseerden als De Wever aanviel, steeds luider mompelden en gnuifden wanneer Magnette hun voorzitter ‘separatist’ noemde en verweet ‘twee discours, of zelfs meer‘ te voeren. Ze waren een stuk luidruchtiger dan de PS’ers in de studio. Ook het rode applaus ging crescendo naarmate het debat vorderde en hun Magnette zijn opponent minder vrije spreektijd gunde, maar ze bleven wel beleefd als De Wever sprak. Het moet gezegd: De Wever was beleefder dan Magnette. Het omgekeerde gold voor hun achterban.
Als die sfeer ook boven de onderhandelingstafel hangt op 26 mei, dan ziet het er naar uit dat de koning en de politieke redacties het zich deze zomer wel zullen kunnen permitteren een lange trektocht te gaan maken in de Kalahariwoestijn.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier