‘De Kusttram: wat een gemiste kans’

‘De Kusttram zou ongelofelijke reclame kunnen zijn voor het openbaar vervoer’, zegt reporter Stijn Tormans. ‘Helaas, het is reclame voor de auto.’

Septemberblues. ’t Is weer voorbij die mooie zomer. En de dagen aan de kust. Een paar weken geleden liep ik met een Nederlandse vriendin langs de kustlijn in Raversijde. Er zoefde een tram voorbij.

Ze keek hem met grote ogen na: zoiets kennen ze niet in Holland. Het is ook best uniek, een tram die langs de kustlijn glijdt. Met dank aan de oervaders van ons openbaar vervoer: de eerste buurttram van België reed in 1885 van Oostende naar Nieuwpoort. Er zijn boeken geschreven over hoe de tram de kust tot bij de wereld bracht. Vroeger had hij ook zo’n mooie naam: Lijn 0, intussen is dat veranderd in het wat onnozele KT.

Volgend jaar wordt de Kusttram 140 jaar, helaas een verjaardag in mineur. Er zit serieus sleet op de formule. Voor het mooie zeezicht moet je het allang niet meer doen: de ramen zijn bijna allemaal beplakt met reclame. Dat is overal een pest, maar aan de zee loopt het de spuigaten uit. Er is amper nog een raam dat niet gesponsord is. En anders plakt De Lijn het zelf wel vol.

Perrons

Ook de dienstregeling deugt voor geen meter. Om het kwartier is er een Kusttram in de spits. Daarbuiten om het halfuur – dank u, pinnige Vlaamse regering. Dit uurrooster lijkt wel een open invitatie om vooral de auto te nemen. Dan heb je tenminste nog zeezicht.

Wie toch volhardt, krijgt een overvolle tram cadeau. Omdat er zo weinig rijtuigen zijn, maar ook omdat de nieuwere trams smaller zijn dan de oude – ook hier bedriegt de gierigheid de wijsheid.

‘De oude BN-ACEC-Kusttrams waren inderdaad 2,5 meter breed’, vertelde openbaarvervoerjournalist Herman Welter me. ‘Het zou dus logisch zijn geweest om weer trams van diezelfde breedte te bestellen. Maar De Lijn koos voor smallere trams met het argument dat constructeurs nog maar drie breedtes aanbieden. Dat klopt, maar trams zijn altijd maatwerk geweest. Als de klant 2,5 meter vraagt, krijgt hij die ook. In Den Haag eisten ze bijvoorbeeld 2,55 meter. Ze kregen die ook. De Lijn demonstreert hier haar incompetentie. Ze heeft onvoldoende kennis van de internationale tramwereld.’

En onze klaagzang is nog niet ten einde. We moeten het ook hebben over de deuren. De laatste deur is steevast gesloten. Er hangt een papier op met een verbodsteken.

We begrijpen het allemaal wel: de perrons zijn te kort. Maar toch, beste vrienden van De Lijn, wat voor zin heeft het om een tram met veel deuren aan te kopen als je ze niet allemaal kunt openen? Aan de resterende deuren ontstaan files met veel lijfgeuren.

Misschien eens een snelcursus sociologie volgen: de mens is een gewoontedier. Ze willen allemaal zo snel mogelijk weer buiten zijn, daarom blijven ze aan de deur plakken. Geef ze eens ongelijk. De Kusttram zou fantastische reclame kunnen zijn voor het openbaar vervoer. Driewerf helaas, het is geweldige reclame voor de auto.