‘Ik heb nooit ontkend dat er tekstberichten bestaan over de begroting, maar dat er tekstberichten bestaan die een oké geven aan een foutieve toelichting van de begroting, dat ontken ik.’ Dat heeft premier Alexander De Croo woensdag verklaard in de Kamer, waar hij door de oppositie op de rooster werd gelegd over de begrotingstoelichting die tot het ontslag leidde van Eva De Bleeker als staatssecretaris. Diezelfde oppositie diende moties in om het ontslag van de premier te vragen.
De discussie over de begroting blijft de premier achtervolgen. Zijn partijgenote De Bleeker moest enkele weken geleden ontslag nemen als gevolg van een ‘materiële fout’ in de begrotingstoelichting. Die sloeg op het doorrekenen van de permanente verlaging van de btw op gas en elektriciteit, zonder rekening te houden met de accijnshervorming die daar politiek aan gekoppeld is.
Intussen schermde een oud-medewerker van De Bleeker met WhatsApp-berichten die moesten aantonen dat het kabinet van de premier wel degelijk zijn fiat had gegeven voor de versie die De Bleeker in het parlement had ingediend. De eerste minister sprak die lezing tegen. Toen Sander Loones (N-VA) in het parlement inzage vroeg in die communicatie, liet de premier zich ontvallen dat hij iets dat niet heeft plaatsgevonden ook niet kan aanbrengen.
Toen Knack dinsdag die WhatsApp-berichten uiteindelijk publiceerde, was dat voor de oppositie het signaal dat de premier verkeerde informatie aan het parlement had gegeven. Woensdag moest de premier daarom liefst zes interpellaties trotseren over de episode. ‘Het is genoeg geweest’, herhaalde Loones meermaals. ‘Het is tijd voor transparantie.’ De N-VA’er eiste van de premier dat hij alle communicatie met het kabinet-De Bleeker op tafel legt. Volgens Loones is er trouwens nog meer aan de hand. Hij concludeert uit e-mailverkeer dat de media haalde, dat De Bleeker indertijd de toelichting net op vraag van de premier heeft aangepast. ‘Ze heeft uw tekst ingediend, die is ondertekend door vicepremiers Vincent Van Quickenborne en Vincent Van Peteghem!”‘
Diezelfde vraag om transparantie weerklonk bij Barbara Pas (Vlaams Belang), Sofie Merckx (PVDA), Catherine Fonck (Les Engagés), Jean-Marie Dedecker en Sophie Rohonyi (DéFI). “De Bleeker heeft ontslag genomen voor een fout die u heeft begaan. In een bedrijf zou u daarvoor uw C4 krijgen”, voerde Merckx aan. Fonck en Pas merkten op dat er voor de regering vijf dagen lang geen vuiltje aan de lucht was, tot Loones in de Kamer opmerkte dat het tekort in de toelichting niet overeenstemde met wat eerder was gezegd.
‘Een regering beslist en een staatssecretaris voert uit, niet omgekeerd’, antwoordde premier De Croo. ‘Als je begint eigen interpretaties te maken van wat in wetten staat, dan ben je wel heel avontuurlijk bezig. Het is niet een medewerker of een staatssecretaris die op eigen houtje andere afspraken maakt. Het is enkel een voltallige regering die beslissingen neemt.’
Volgens de premier is het duidelijk dat de toelichting die De Bleeker had ingediend niet in overeenstemming was met de beslissingen binnen de regering. Daar heeft zijn kabinet ook op gewezen én bovendien werd gepreciseerd wat de beslissing dan wel was, ging de premier voort. ‘Natuurlijk hebben kabinetsmedewerkers contact met elkaar, ook met tekstberichten. Maar een tekstbericht kan nooit een formele beslissing van de regering herroepen’, aldus De Croo. ‘En natuurlijk bestaan er tekstberichten over de begroting. Ik ben daar steeds open over geweest. Ik heb nooit ontkend dat er tekstberichten waren over de begroting, ook niet in het parlement. Maar dat er tekstberichten bestaan die een oké geven aan een foutieve toelichting van de begroting, dat ontken ik.’
De premier verweet de oppositie politieke spelletjes te spelen. ‘Ik begrijp dat sommigen binnen de oppositie inzien dat ze het debat op de inhoud hebben verloren. Dan voeren ze de discussie op een iets plattere manier. Ik ga dat spel niet spelen.’ Voor de oppositie volstond het antwoord van de premier niet. N-VA, Vlaams Belang, PVDA en Dedecker vragen zijn ontslag. Fonck ging minder ver. Zij diende een motie in waarin de premier wordt gevraagd alle elektronische communicatie over te maken aan de Kamer. De stemming vindt donderdag plaats in de plenaire Kamer.
