‘Ik ben een beetje geschrokken van mezelf’: Conner Rousseau excuseert zich voor ‘zattemansklap’

Vooruit-voorzitter Conner Rousseau gaf op een persconferentie toelichting bij het meest besproken incident van de voorbije week.

‘In mijn buurt leeft al heel lang een frustratie over overlast, zwerfvuil en intimidatie. Ik ben hier op een bepaald moment met een aantal agenten in een dronken bui aan de praat geraakt. Daarbij heb ik de frustratie van veel mensen in de buurt op een foute manier geuit. En ook al was het zattemansklap en grappend, ik ben een beetje geschrokken van mezelf en het was fout. Daarvoor wil ik me heel duidelijk oprecht excuseren.’ Dat zei Vooruit-voorzitter Conner Rousseau tijdens een persconferentie in café ’t Hemelrijk in Sint-Niklaas, de plaats van het incident.

De precieze uitspraken van die bewuste dronken nacht wil hij niet herhalen. ‘Dat zijn zaken die ik nooit in een nuchtere toestand zou zeggen, dus ik ga die hier ook niet in een nuchtere toestand herhalen.’

Zatte zever

Maar Rousseau gaf wel aan, zonder letterlijk te citeren, dat hij de politie heeft aangespoord om hun wapenstok te gebruiken tegen mensen uit de Romagemeenschap, om op die manier respect bij hen af te dwingen. ‘Ik keur die uitspraak af, ook al was ze zat en was het grappend’, aldus de voorzitter. ‘Het is duidelijk op de beelden te zien dat het zatte zever was. Maar ik neem afstand van die quote omdat het mijlenver af staat van wie ik ben.’

Dat hij iets zou gezegd hebben over ‘bruine mensen’ kan hij zich naar eigen zeggen niet herinneren. Het zou ook niet op de beelden van de bodycams te zien zijn. Rousseau zou het niet logisch vinden als hij zou worden vervolgd voor de uitspraken. ‘Dat is aan het parket. Maar er is een intentioneel aspect nodig. Je moet iemand willen kwetsen. Daar is bij mij geen sprake van. Wie mijn voorgeschiedenis, mijn vrijwilligerswerk en mijn standpunten kent, weet dat.’

Gelekte informatie

Hij wil ook zelf geen klacht indienen omwille van de lekken, al heeft hij vragen bij de rol van de politie. ‘Journalisten kunnen enkel aan die informatie komen doordat agenten een fout begaan, door waarschijnlijk niet met goede bedoelingen informatie te lekken.’

Dat er politieke druk zou zijn geweest om een proces verbaal te maken, wil hij niet zeggen. ‘Maar ik stel mij wel vragen bij het feit dat het elf dagen heeft geduurd vooraleer dat pv is opgesteld.’

Rousseau hoopt nu de bladzijde te kunnen omslaan, maar wil wel tussen de mensen blijven staan en op café blijven gaan. ‘Het evenwicht daarin vinden is moeilijk, maar ik wil wel mezelf blijven en zal een nuchtere voorzitter blijven.’

“Racisme is racisme”

“Racisme is racisme. Daar zijn geen verzachtende omstandigheden voor.” Dat zegt Groen-covoorzitster Nadia Naji in een reactie op de racistische uitspraken die haar collega-voorzitter van Vooruit Conner Rousseau deed in een dronken bui.

De groenen, die samen met Vooruit in de federale regering zitten, nemen afstand van de uitspraken van Rousseau. Groen-covoorzitster Nadia Naji tweet dat er “geen verzachtende omstandigheden” zijn. “Racisme is racisme.”

Een gelijkaardige boodschap valt te lezen bij Ecolo-minister van Klimaat Zakia Khattabi. “En dus wordt ons verteld dat de context een verzachtende omstandigheid is voor dergelijke opmerkingen. (..) zijn werkelijk alle dijken voorgoed doorbroken?”

In een mededeling zegt staatssecretaris voor Gelijke Kansen en Diversiteit Marie-Colline Leroy (Ecolo) vrijdag dat “racistische uitingen bijdragen aan de bagatellisering van racisme, zeker als die gedaan worden door mensen met heel wat maatschappelijke zichtbaarheid, en nog meer als die mensen mee aan de kar trekken van de strijd tegen racisme”.

Racisme is een maatschappelijk probleem met grote gevolgen voor de bevolkingsgroepen die erdoor getroffen worden, aldus nog Leroy. “Volgens de meest recente EU-enquête, uitgevoerd in 2020, gaf 16 procent van de Roma aan het slachtoffer te zijn geweest van door haat ingegeven intimidatie.” Er bestaat in België een nationale strategie voor de integratie van mensen uit de Romagemeenschap, die vereist “het volledige engagement van iedereen en duidelijke, ondubbelzinnige verklaringen”.

Ook minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib (MR) is streng voor Rousseau. “Racisme om te lachen, is racisme. Dronken racisme is racisme. Racisme na excuses blijft racisme”, schreef ze eveneens op X, het vroegere Twitter. 

“Racisme is een misdrijf”, reageert Georges-Louis Bouchez vrijdag. “Je beledigt ook geen politiemensen omdat ze zogezegd te veel betaald zouden zijn. Het is erg om te moeten vaststellen dat antiracisme en voorbeeldigheid voor sommigen verschillend zijn afhankelijk van de persoon om wie het gaat.” Zijn partijgenote en minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib was donderdagavond al streng voor Rousseau.

Ook bij de PS, een andere coalitiepartner van Rousseaus Vooruit én de Franstalige zusterpartij van de Vlaamse socialisten, is vrijdag gereageerd. De Vooruit-voorzitter “moet zich herpakken”, zei fractieleider Ahmed Laaouej op de RTBF-radio. “Dit soort woorden is onaanvaardbaar van wie dan ook, maar zeker van een linkse politicus.”

Opvallend: in een reeks tweets is met Astrid De Bruycker, schepen voor Vooruit in Gent, ook een partijgenote van Rousseau erg kritisch. “De uitspraken die Conner heeft gedaan, raken mij heel diep. Ze staan haaks op waar ik als socialist en mens voor sta”, schrijft ze. “Verontschuldigingen zijn een belangrijke eerste stap, maar vertrouwen herstellen is ook nodig. Niet in het minst ten aanzien van de Romagemeenschap zelf. Dat zal nog tijd en veel oprechte inspanning vragen.”

Het Laatste Nieuws heeft donderdagavond een artikel online gezet met informatie uit het pv over de bewuste nacht. Rousseau had DPG Media, de groep boven HLN en VTM, via een eenzijdig verzoekschrift een publicatieverbod laten opleggen omdat hij zelf nog niet op de hoogte was gebracht van de beschuldigingen aan zijn adres. Hoewel dat publicatieverbod nog niet is opgeheven, publiceren de betrokken redacties nu toch omdat Rousseau het proces-verbaal heeft kunnen inkijken, er zelf over communiceert en zijn eigen standpunt naar voren heeft kunnen brengen.

LEVL: ‘Geen grap maar pure realiteit’

De uitspraken van Vooruit-voorzitter Conner Rousseau waren “geen grap, maar pure realiteit”. Dat zegt LEVL, de belangenbehartiger van personen met een migratieachtergrond, donderdagavond. De organisatie roept Rousseau in een persbericht op om aan de nodige zelfreflectie te doen.

LEVL, de opvolger van het Minderhedenforum, veroordeelt de uitspraken ten zeerste. Rousseau liet “denigrerende en gewelddadige uitspraken ten aanzien van Roma, met woorden als bruin gespuis en matrak passeren alsof het niets” is en ondernam “de nodige acties om ze onder de radar te houden”. “Uitspraken als deze dragen niet bij aan een betere samenleving voor iedereen”, aldus LEVL ook.

De organisatie benadrukt dat “mensen met een migratieachtergrond, of ze nu Belg, Vlaming, nieuwkomer,… zijn, dagelijks het mikpunt zijn van spot, slechte grappen en misplaatste opmerkingen. Het nefaste effect op het mentaal welzijn van deze heterogene groep is bijgevolg enorm.”

Racistische vooroordelen zijn schadelijk omdat ze ongefundeerde generalisaties bevorderen en groepen mensen onrechtmatig stereotyperen, klinkt het nog. “Dit verhindert ware verbinding en begrip tussen individuen. Het voedt verdeeldheid, versterkt sociale spanningen en kan leiden tot discriminatie en ongelijke behandeling. Een gezonde samenleving gedijt op diversiteit en wederzijds respect.” LEVL nodigt Rousseau dan ook uit om “aan de nodige zelfreflectie te doen”.