‘Beste Annick De Ridder, als u deze reclame van De Lijn niet verbiedt, bespaar ons dan uw praatjes over beter openbaar vervoer’

Onze reporter Stijn Tormans is ziedend over de nieuwe campagne van De Lijn, te zien op de ramen van bussen en trams. ‘De openbaarvervoermaatschappij gebruikt belastinggeld om haar eigen reizigers te kloten.’

De wereld is om zeep, maar gelukkig zorgen de bazen van het openbaar vervoer af en toe nog voor een komische noot. Zo beslisten de NMBS en De Lijn vorige week dat ze niet meer communiceren via X. Omdat dat medium niet langer ‘strookt met hun waarden en normen’.

Opmerkelijk is dat wel. De tijd dat een openbaarvervoermaatschappij alleen mensen van punt A naar punt B bracht en zo helder mogelijk daarover communiceerde, lijkt voorbij. Ze zijn nu ook opiniemakers geworden. Ik ben benieuwd naar hoe de NMBS denkt over de importheffingen van president Donald Trump, of hoe De Lijn de oorlog in Oekraïne zou aanpakken. Als normen en waarden voortaan de standaard zijn, is het misschien wel geen slecht idee om ook eens in eigen hart te kijken.

Ja, we moeten het opnieuw hebben over de reclame op de ruiten. In deze kolommen fulmineer ik – en anderen met mij – al meer dan tien jaar tegen die onzin, die duidelijk alleen verzonnen kan zijn door mensen die zelden of nooit het openbaar vervoer nemen. Ik heb een verzoekschrift ingediend, heb een petitie gelanceerd (die trouwens nog altijd te tekenen is via avaaz.org, waarvoor dank) en ben zelfs tot in het Vlaams Parlement geraakt. Ik legde omzichtig uit waarom het in Nederland verboden is.

Niet dat het ook maar iets uithaalde. Integendeel, het wordt alsmaar erger. En het slechte voorbeeld werkt aanstekelijk: onlangs zag ik zelfs trams van de Brusselse MIVB – tot voor kort toch een modelmaatschappij – die nu ook aangetast zijn door reclameboodschappen. Nog voorzichtig, weliswaar. Het is er nog geen plaag zoals bij De Lijn, waar elke schroom verdwenen is.

Verbinden

Vandaag hangen heel wat tramramen vol met de boodschap dat De Lijn ‘wil verbinden: van punt A tot punt B’. Een mens vraagt zich af welke snoeshaan die campagne bedacht heeft. Het is nogal wiedes dat een openbaarvervoermaatschappij voor verbinding zorgt tussen knooppunten – anders kun je evengoed thuisblijven. Dat is de essentie van een vervoersmiddel.  

Het punt is net dat het snel, betrouwbaar en overzichtelijk moet gebeuren. Daar faalt De Lijn al jaren. En ondertussen kun je zelfs niet meer naar buiten kijken, alsof je reist in een bedrukte schoendoos.

Tot voor kort luidde de uitleg dat die ramenreclame broodnodige inkomsten genereerde voor de armlastige maatschappij. Een drogreden: de opbrengst is beperkt – vooral als je de schade meerekent die ontstaat wanneer de reclame telkens weer van de ramen moet worden geschraapt.

Nu is zelfs die schaamlap weg. Met deze campagne schrijft De Lijn een trieste primeur: voor het eerst gebruikt de maatschappij belastinggeld om haar eigen reizigers te kloten. Wanneer is trop eindelijk te veel voor de reiziger? We leven in een opbod van stakingen, dus ik stel voor: een algemene staking van de reizigers. Laten we met z’n allen gewoon thuisblijven tot er weer zicht is.

Ridder

De enige die deze waanzin kan stoppen, is Vlaams minister van Mobiliteit Annick De Ridder (N-VA). Vijftien jaar geleden liet haar voorganger Hilde Crevits (CD&V) de ramenreclame toe. Zoals alle Vlaamse mobiliteitsministers had zij een excuus: ze kwam uit West-Vlaanderen, waar amper een bus rijdt, laat staan een tram. En dus wist ze van toeten noch blazen. Dat argument gaat voor minister De Ridder niet op. Ze woont in Antwerpen, waar officieel trams en bussen wél rijden. Al hebben we haar daar nog nooit op betrapt.

Toch krijgt ze nu een kans om eens iets goeds te doen. Bij dezen dus: beste Annick De Ridder, verbied die onzin onmiddellijk. Laat het vandaag nog agendapunt 1 zijn. Doet u dat niet, dan hebt u alle geloofwaardigheid verloren. Bespaar ons dan ook uw praatjes over beter openbaar vervoer.