Bert Anciaux (SP.A): ‘Een kartel met Groen is noodzakelijk, maar niet voldoende’

Tex Van berlaer
Tex Van berlaer Journalist Knack

Senator Bert Anciaux (SP.A) wil een progressief front om rechts van antwoord te dienen. SP.A-voorzitter Conner Rousseau is volgens hem de geknipte man om de eerste stappen te zetten. ‘Ik herken me voor een deel in hem.’

Ja, Bert Anciaux (SP.A) had enkele bedenkingen toen Conner Rousseau zijn voorzitter werd: ‘Ik was bang dat hij té vlot zou zijn.’ Maar zo’n drie maanden na diens aantreden is de SP.A-senator overtuigd. Het spreekt in zijn voordeel dat Rousseau de interne werking durft aan te pakken, zegt Anciaux. ‘De communicatie naar buiten doet hij in zijn eigen zijn stijl. ” Ni fokke me mij, gast” is niet mijn stijl, maar toen ik zo jong was, verweet men mij ook dat mijn taalgebruik niet hoorde.’

U was een prille dertiger toen u voorzitter van de Volksunie werd. Herkent u zich in hem?

Bert Anciaux: (denkt na) Voor een deel wel, maar ik hoop dat het voor hem beter afloopt. (lacht) Ik heb ernstige fouten gemaakt. Zo heb ik te weinig achteromgekeken. Er zijn genoeg mensen die Conner omringen om hem te behoeden voor die fout. Hij heeft oog voor de noodzaak om geen traditionele partij maar een netwerkpartij te zijn.

Het etiket van traditionele partij zal de SP.A toch niet een-twee-drie kwijtraken?

Anciaux:Natuurlijk niet. Kijk, solidariteit is meer dan ooit een belangrijk thema. Maar een inhoudelijke overtuiging is één ding. Je moet ook rekening houden met de allergie van grote delen van de bevolking voor het hele politieke zootje. Daarom moeten we de structuren opengooien en de oude gewaden afleggen. Progressief Vlaanderen moet beseffen dat we moeten samenwerken als we een vuist willen maken tegen rechts en extreemrechts.

U pleit dus voor een kartel met Groen?

Anciaux:Ik geloof zeker in kartelvorming. Maar het is niet voldoende dat twee partijen een nieuwe beweging oprichten. Ook netwerken moeten mee aan die kar trekken.

Aan wie denkt u dan?

Anciaux:Dat gaat van sociale netwerken tot culturele organisaties, jeugdbewegingen en ouderenzorg. Daarnaast moet er een intern een grote openheid zijn naar de andere partners, want het tegendeel heb ik twee keer meegemaakt – eerst bij VU-ID, later bij SP.A-Spirit.

Wordt het niet aartsmoeilijk om SP.A en Groen te doen versmelten? De twee botsen geregeld op het vlak van ecologie en betaalbaarheid. Denk maar aan de lage-emissiezones, waarbij Rousseau waarschuwt voor het effect op de sociaal zwakkeren.

Anciaux:We zullen elkaar daarin bevruchten. De doelstelling is dezelfde: een antwoord vinden op klimaat- en milieuproblemen. De sense of urgency bij Groen moet ons nog meer opjagen. Tegelijk ben ik ervan overtuigd dat binnen Groen het besef leeft dat het in eerste instantie via collectieve maatregelen zal moeten en minder via individuele maatregelen met een asociaal effect. Het volstaat niet om alleen de overtuigden mee te krijgen.

Als Theo Francken zo verdergaat, zal ook de N-VA splitten.

Op welke termijn moet de nieuwe beweging er staan?

Anciaux:Ik zal de trekker niet zijn, daarvoor ben ik te oud. In het verleden zijn mijn pogingen vergeefs geweest omdat ik te ongeduldig was. Maar wie dat wil, zal ik ondersteunen.

De laatste tijd heerst er een entente tussen uw partij en de N-VA. Zit daar toekomstmuziek in?

Anciaux:In de formatie hebben wij een duidelijke voorkeur: de Vivaldi-coalitie (groen, rood, oranje en blauw, nvdr). Maar onze wens is ook dat we 20 procent behalen – dat is niet zo, dus je moeten spelen met de kaarten die je hebt. Op sommige punten wil de N-VA echt praten. Bij ons worden op dit moment géén spelletjes gespeeld. Het gaat over de inhoud.

Ik heb het gevoel dat de urgentie over de formatie groter is in Vlaanderen. Aan Franstalige kant is het idee van nieuwe verkiezingen niet totaal onwenselijk. Daar zijn we ons onvoldoende van bewust. Maar verkiezingen zouden echt niet goed zijn voor dit land. Ik heb het gevoel dat in de formatie veel niet is wat het lijkt.

Hoezo?

Anciaux: Zit de boycot bij de N-VA of bij de PS? Misschien zit hij wel elders. De N-VA en de PS zouden elkaar op heel wat domeinen kunnen vinden. Maar misschien gaat een andere partij, bijvoorbeeld de MR, daar niet mee akkoord.

Zoals over het communautaire, waarover de MR niet wil praten. Is een nieuwe staatshervorming voor u bespreekbaar?

Anciaux:Zeker. Enkele maanden geleden heb ik in de Senaat een voorstel ingediend om een grondige evaluatie te maken van de laatste staatshervormingen. Voor sommige van die hervormingen heb ik een grote verantwoordelijkheid gedragen. Het is een koterij geworden. De Senaat is het best geplaatst om na te denken over een volgende stap, omdat de deelstaten er vertegenwoordigd zijn.

Even naar de Vlaamse regering-Jambon. Daar beroeren de besparingen in de cultuursector nog altijd de gemoederen. Tot 2009 was u Vlaams minister van Cultuur. Hoe zou u het aanpakken?

Anciaux:Ik zou als minister stevig op tafel kloppen. Ik ken heel wat sectoren waar geen besparingen worden doorgevoerd. Géén. Nochtans gaat elke euro aan cultuursubsidie naar werkgelegenheid . (op dreef) Het is een fundamentele leugen dat men móét besparen. Nee, hier zit een politieke agenda achter. Volgens het maatschappijbeeld van de N-VA is de cultuursector niet wenselijk. Dat is misdadig. Een afrekening.

Laten we afsluiten met een uitspraak van gewezen spindoctor Noël Slangen: ‘Theo Francken is de Bert Anciaux van de N-VA: hoe populairder hij zelf wordt, hoe minder stemmen zijn partij behaalt.’

Anciaux: (denkt na) Slangen heeft voor een stuk gelijk. Ik ben als populairste politicus heel diep gevallen. Er is binnen de N-VA een breuk tussen de sociaal-conservatieven en de rechts-liberalen. Theo wil op zijn manier stemmen afsnoepen van het Vlaams Belang. Daarmee zal hij vroeg of laat mensen tegen de borst stuiten. Als hij zo verdergaat, zal ook de N-VA splitten.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content