Antwerpse diamantairs hebben een sluipweg gevonden om Russische diamanten in te voeren. De Belgische overheid blijft voorlopig een koele minnaar van een boycot.
De Belgische overheid blijft voorlopig een koele minnaar van een boycot van Russische diamanten. Dat een boycot banenverlies zou opleveren en tegelijk de handel nog minder transparant zou maken, zijn al jarenlang dé argumenten om de diamantsector zijn gang te laten gaan zonder veel overheidsbemoeienissen. Dat is op zich merkwaardig, want het economische belang van de diamantsector voor België is de voorbije twintig jaar sterk verminderd. Toch blijft diamant een prestigeproduct waar onze politici in het buitenland graag mee uitpakken, samen met bijvoorbeeld Belgische chocolade of Kuifje.
Ook Koen Vandenbempt, professor toegepaste economie aan de UAntwerpen, heeft vragen bij het nut van een boycot. ‘Als België diamant uit Rusland boycot, verplaatst de handelsstroom zich bijna zeker naar Mumbai in India. De Indiase overheid steunt Rusland. Dan is de transparantie helemaal zoek. Vergeet niet dat Antwerpen een sterke reputatie heeft inzake compliancy of naleving van de regels, meer nog in het buitenland dan in eigen land.’ Volgens Vandenbempt is de handel in Russische diamant vooral een symbooldossier geworden. ‘Ondertussen worden in Europa nog steeds heel wat andere Russische grondstoffen verhandeld. Daar is minder om te doen.’
Een vergelijkbare hypocrisie ziet hij bij de Amerikaanse overheid. ‘Die verbiedt de invoer van geslepen Russische diamanten in de VS, maar omdat de verkoop van juwelen in de VS goed is voor 50 procent van de wereldmarkt, wordt het land nog altijd overspoeld met in juwelen verwerkte Russische diamanten. Dat komt omdat de overheid een achterpoortje heeft gelaten in haar sanctiepakket. Daarin staat dat voor een diamant die in een ander land wordt bewerkt, men die regio als oorsprong mag claimen. Dus kunnen in India geslepen Russische edelstenen nog altijd worden geïmporteerd in Amerika.’
Premier Alexander De Croo verklaarde recent dat hij werkt aan een boycot van Russische diamant bij juweliers in Europa en de Verenigde Staten. Zo’n plan doet de experts die Knack sprak de wenkbrauwen fronsen. ‘Wat is de garantie op succes, als de Belgische overheid er niet eens in slaagt om de achterpoortjes te sluiten die de Antwerpse diamantsector heeft gevonden?’
