De lagere scholen moeten aandacht hebben voor elke problematische afwezigheid van een leerling, ook ‘vanaf ‘slechts’ een halve dag’. Dat schrijft de Vlaamse Onderwijsraad (VLOR) in een advies over het stijgend aantal problematische afwezigheden in het lager onderwijs.
Tot schooljaar 2015-2016 nam het aantal kinderen die minstens 30 halve dagen problematisch afwezig waren in het lager onderwijs toe. ‘Uit de meest recente cijfers van 2016-2017 blijkt een (voorlopige? ) stagnatie. Dat schooljaar ging het om 3.004 leerlingen (of 0,7 procent van de leerplichtige leerlingen in het basisonderwijs).’ Volgens de VLOR liggen vaak andere oorzaken dan in het secundair aan de basis van het schoolverzuim.
De oorzaak ligt vaak bij de ouders. ‘Dit oudergemotiveerd schoolverzuim kent vele vormen en vraagt om een genuanceerde kijk, zonder ouders te culpabiliseren’, klinkt het. ‘Soms gaat het om gezinnen in armoede of ouders (denk aan anderstalige nieuwkomers) die het onderwijssysteem onvoldoende kennen. Sommige kinderen blijven thuis omdat ze gezonde of zieke familieleden gezelschap moeten houden, moeten passen op jongere broertjes/zusjes, huishoudelijke taken moeten doen.
Ook luxeverzuim (vlak voor een vakantie) is een voorbeeld. Er zijn ook ouders die zelf negatieve schoolervaringen hebben gekend.’ De adviesraad vraagt nu een meer structurele, professionele aanpak, specifiek voor het lager onderwijs. ‘Vanaf vijf halve dagen problematische afwezigheden moet de school voldoen aan een aantal door de overheid opgelegde voorwaarden, zoals de melding aan het CLB en het opstellen van een begeleidingsdossier. Dit mag niet voorbij gaan aan de essentie, namelijk dat de school aandacht moet hebben voor elke problematische afwezigheid van een leerling (vanaf ‘slechts’ een halve dag) en hiervoor inspanningen levert binnen een breder beleid van leerlingenbegeleiding.’
De VLOR pleit hier voor ‘zo eenvoudig en efficiënt mogelijke administratieve processen’ om zo de administratieve last voor de scholen beperkt te houden. Voorts raadt de adviesraad de overheid ook aan in te zetten op een betere dataverzameling en – ontsluiting omtrent de problematief; een stabiel, professioneel schoolteam; sterke partners buiten onderwijs; en de kansen van het flankerend onderwijsbeleid.
