Binnenkort worden alle jongvolwassenen in het Vlaams-Brabantse Lubbeek opgeroepen om zich aan te sluiten bij een gloednieuw vrijwilligerskorps. ‘Dit gaat om gemeenschapsdenken’, zegt burgemeester Theo Francken (N-VA).
De zowat 1.700 jongvolwassenen in Lubbeek tussen 18 en 25 jaar krijgen binnenkort een brief in de bus van burgemeester en federaal parlementslid Theo Francken (N-VA). Daarin zullen ze worden uitgenodigd om toe te treden tot een nieuw vrijwilligerskorps dat wordt ingezet bij crisissituaties.
Die groep van vrijwilligers zal ter ondersteuning werken van eerstelijnsdiensten als politie en brandweer. Het takenpakket gaat van het vullen van zandzakken, tot het ronddelen van water in woonzorgcentra bij hitte. Maar ook administratieve taken, zoals het bemannen van een telefoonlijn na een ramp, zijn een optie.
Lubbeek gaat de jongvolwassen vanaf het najaar verschillende opleidingen aanbieden, zoals een cursus EHBO. De opstart van het korps wordt op zo’n 30.000 euro geraamd. ‘De jongeren gaan opnieuw leren hoe te helpen’, zegt Francken.
Weerbaarheid
Er zijn verschillende redenen waarom Francken voor deze aanpak kiest. Van het onderwijs, over de zorg, tot de politie: veel sectoren kreunen onder een personeelstekort. Door een beroep te doen op jongeren, kunnen bepaalde leemtes worden opgevuld. ‘Anders gaan we er niet geraken’, zegt Francken.
De Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) bevestigt dat het niet ongewoon is dat lokale besturen een beroep doen op vrijwilligers, zegt woordvoerder Nathalie Debast. ‘Zij vormen een goede en zeer welkome aanvulling op wat de professionals doen.’
Van korpsen die specifiek rekruteren onder jongvolwassenen, heeft de VVSG geen weet. ‘De krapte op de arbeidsmarkt speelt ook bij de steden en gemeenten, bijvoorbeeld bij gespecialiseerde krachten, zoals maatschappelijk werkers of omgevingsambtenaren’, zegt Debast. ‘Daar spelen diploma’s en competenties een belangrijke rol. Vrijwilligers gaan dat probleem dus niet verhelpen.’
Tegelijkertijd heeft Franckens vrijwilligerskorps ook een ideologische poot. Het heeft veel weg van een concrete uitwerking van de befaamde uitspraak van Amerikaans president John F. Kennedy: ask not what your country can do for you, ask what you can do for your country.
De conservatieve N-VA ziet de overheid niet als enige oplossing voor maatschappelijke problemen. Zoals de partij het in haar verkiezingsprogramma van 2019 verwoordde: ‘We hebben een sterk ontwikkeld maatschappelijk weefsel. Vlamingen en Vlaamse verenigingen bloeien als de overheid terughoudend optreedt.’
Ook dit initiatief moet minstens deels in die ideologische context gezien worden. ‘Dit gaat om weerbaarheid en gemeenschapsdenken’, zegt Francken.
Overstromingen in Wallonië
Volgens Nathalie Debast heeft de solidariteit tijdens de coronacrisis, de wateroverlast in Wallonië en de vrijwillige opvang van Oekraïense oorlogsvluchtelingen aangetoond dat veel Vlamingen bereid zijn om te helpen. ‘Dat de gemeente dan op een georganiseerde manier haar burgers vraagt of ze bereid zijn om klaar te staan wanneer het nodig is: daar kan je tegen niet zijn.’
Het opzet doet denken aan een zachtere vervanging van het wegvallen van de militaire dienstplicht. In Frankrijk broedt president Emmanuel Macron op een gelijkaardig plan. Onze zuiderburen zouden vanaf 2024 van start moeten gaan met de verplichte ‘sociale dienstplicht’, met als specifiek doel de bevordering van de ‘nationale cohesie’. Jongeren moeten dan enkele weken voor een vereniging of een overheidsinstelling werken.
Francken hoopt alleszins dat zijn Lubbeeks initiatief navolging krijgt. ‘In tegenstelling tot enkele jaren geleden, ben ik er zeker van dat er nu een mentale opening is voor dit soort initiatieven. Heel Vlaanderen zou dit moeten doen.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
