Vlaanderen past inzake diversiteit de filosofie van de Zuid-Afrikaanse apartheid toe, zei SP.A-senator Bert Anciaux in Knack. Dat ontlokt nu discussie. ‘Toen de apartheid eenmaal was afgeschaft, hebben wij hier dezelfde principes toegepast. De Vlamingen doen net hetzelfde als wat hen jarenlang is aangedaan.’
Door Joël De Ceulaer en Peter Casteels
‘Voor mij is empathie het sleutelwoord’, zegt SP.A-senator Bert Anciaux over het beleid rond diversiteit. ‘Die ontbreekt vandaag volledig in de politiek, en eigenlijk in de hele samenleving. Ik ben altijd gefascineerd geweest door de strijd tegen apartheid in Zuid-Afrika. En ik ken veel mensen die dat ook waren. Maar toen de apartheid eenmaal was afgeschaft, hebben wij hier dezelfde principes toegepast.’
Pardon, wij kennen toch geen apartheid?
Anciaux: Ik vind van wel. De fundamentele filosofie van apartheid ging over het ontnemen van de culturele identiteit. De zwarte Zuid-Afrikanen hadden zogezegd geen eigen geschiedenis, geen verleden waar ze trots op konden zijn. Dat was de boodschap die de blanken hen gaven. Wij doen precies hetzelfde, al vele jaren en in toenemende mate. Mensen die naar hier komen, ontzeggen wij het recht om hun eigen verleden te koesteren en vanuit die kracht bij te dragen aan onze samenleving.
Wij ontzeggen hen dat recht toch niet?
Anciaux: De integratiepolitiek is hoe langer hoe meer een assimilatiecultuur geworden. Ik heb de overheidspolitiek van de voorbije vijftig jaar grondig onderzocht. En de eerste migranten werden nog met enig respect ontvangen, omdat ze kwamen om te werken. Er waren wel wat pesterijtjes, zoals het feit dat moskeeverenigingen alleen konden worden opgericht door Belgen. Maar er was respect, wellicht vanuit het idee dat die mensen toch zouden terugkeren. Toen dat niet gebeurde, werd alles gezet op assimilatie: ‘wij’ vonden dat ‘zij’ zich moesten aanpassen aan ‘ons’.
Inburgering is toch niet verkeerd?
Anciaux: Natuurlijk niet, ik begrijp dat inburgeringsdiscours perfect: mensen moeten sterk gemaakt worden, zodat ze mee kunnen in onze samenleving. Daarom is het goed dat ze bijvoorbeeld Nederlands leren. Maar het moet tweerichtingsverkeer zijn. We moeten ons afvragen hoe we samen een nieuwe toekomst gaan bouwen, met respect voor ieders identiteit. Dat zouden Vlamingen beter dan wie ook moeten begrijpen.
Omdat Vlamingen zelf hebben moeten vechten voor hun identiteit.
Anciaux: Absoluut. Ik heb dat in Brussel altijd moeten doen. Ik ben Vlaams-nationalist geworden toen België nog symbool stond voor kapitaal, bourgeoisie en francofonie. Daar hebben wij tegen gevochten. Vandaag hebben de Vlamingen alles in handen. En wat doen ze? Ze doen net hetzelfde als wat hen jarenlang is aangedaan.
