‘Al maandenlang geven politici en virologen de verkeerde boodschap aan de jeugd’

‘Als het klopt dat de coronacrisis een röntgenfoto is van wat we in Vlaanderen echt belangrijk vinden, dan staat het psychische comfort van jongeren niet bovenaan’, meent Knack-hoofdredacteur Bert Bultinck.

Toen afgelopen weekend een 21-jarige man uit Deurne van de vierde verdieping van het Antwerpse Ibis-hotel naar beneden viel en stierf, was de reactie van burgemeester Bart De Wever (N-VA) opvallend empathisch. De jongeman was uit het raam geklauterd om te ontsnappen aan de politie. Die kwam een feestje in het hotel stilleggen waarop het slachtoffer aanwezig was. De Wever steunde bij die traumatische gebeurtenis zijn politieagenten, zoals burgemeesters dat vrijwel per definitie doen. Hij roemde de integriteit en het professionalisme van ‘politiemedewerkers in heel dit land’. Maar hij was wijs genoeg om er nog een andere boodschap aan toe te voegen. ‘Het overlijden van zo’n jong iemand’, zei De Wever, ‘confronteert ons pijnlijk met de gevolgen van lange lockdownperiodes op het mentale welzijn, in het bijzonder van jongeren.’

Die boodschap is allesbehalve nieuw, maar vond de afgelopen maanden geen gehoor. Daarom blijft het belangrijk om haar te herhalen. Als het klopt dat de coronacrisis een röntgenfoto is van wat we in Vlaanderen echt belangrijk vinden, dan staat het psychische comfort van jongeren niet bovenaan. De prioriteiten van het afgelopen jaar zijn bekend: de ziekenhuizen niet laten overstromen, de economie aan de gang houden en de scholen zo veel mogelijk openhouden. Dat zijn terechte keuzes, maar het nadeel van die heldere focus was dat er soms héél weinig aandacht overbleef voor de rest.

‘De jeugd moet niet zeuren’: al maandenlang geven politici en virologen de verkeerde boodschap. Je bent jong en je mag niets. Die politici en virologen zijn niet toevallig allemaal volwassenen, en vaak veertig-, vijftig- of zestigplussers. Dat is geen detail, alleen al omdat het virus voor jongeren véél minder schadelijk is dan voor senioren. De rol van het eigenbelang en het referentiekader van de beleidsmakers is al een heel jaar onderbelicht gebleven – typisch gaat het bij decision makers dan níét om een gezin met vijf kinderen op een klein flatje zonder tuin in een achterstandswijk. In plaats van te focussen op de ‘schandalige’ lockdownfeestjes, waarbij een nieuwerwets puritanisme de vrije loop krijgt, zou het daarom wel eens aardig zijn om te wijzen op de grote discipline die er wél was bij de overgrote meerderheid van de jeugd. Kan er niet gedacht worden aan een klein cadeautje voor jongeren in de zomermaanden? Geen Gentse Feesten – die zijn net opnieuw afgelast – maar een paar coronaveilige mini-events in de openlucht? Waarom niet: een extra skatepark? Het schrijnende gebrek aan creativiteit in het jongerenbeleid tijdens de coronacrisis zou dan toch een beetje goedgemaakt kunnen worden.

Het dieptragische ongeval in het Antwerpse hotel liet nog iets anders zien. Kennelijk zetten sommige Vlamingen nog liever hun leven op het spel dan dat ze de politie te woord staan. Naast het drama met dodelijke afloop was er hetzelfde weekend in Borgerhout nog een feestvierder die via het raam trachtte te ontsnappen aan de politie, met een gebroken schouder tot gevolg. Die panische reacties kunnen niet los worden gezien van een aantal andere verontrustende verhalen over onze politiekorpsen. Niet alleen was er de afgelopen weken veel te doen over gratuite naaktfouilles door de politie van Gent en Leuven, er was ook het wrange filmpje van de jonge vrouw die in het Ter Kamerenbos ruw tegen de vlakte wordt gekwakt door een agent te paard. En niemand is vergeten hoe hard een handvol veertienjarigen in Kapellen werden aangepakt door het Antwerpse parket.

We zitten alweer op een moeilijk moment in de epidemie. De ziekenhuizen liggen nog vol met coronapatiënten, maar de laatste cijfers gaan de juiste richting uit. Iedereen kijkt reikhalzend uit naar de eerste versoepelingen. Naast de jongeren en de horeca begint ook de cultuursector, nog zo’n ondergeschoven kindje, zich te roeren. Afgelopen week kondigde theaterdirecteur en marketingtalent Michael De Cock in een vlaag van burgerlijke ongehoorzaamheid aan dat de Brusselse KVS vanaf 26 april sowieso theater zal brengen, of het nu mag of niet.

Die groeiende assertiviteit is terecht. Het risico dat de ziekenhuizen alsnog overbelast raken, wordt steeds kleiner. Het is zelden een goed idee om overhaast te werk te gaan. Maar het moet nu ook niet langer duren dan nodig. En een beetje empathie is nooit weg, zelfs niet als het over de vermaledijde feestende jongeren gaat.