‘België verliest machtspositie binnen EU, met dank aan het euroscepticisme van N-VA’

‘De zwakke Europese positie van Charles Michel komt niet uit het niets tevoorschijn’, schrijven Kathleen Van Brempt, Dirk Van der Maelen en Güler Turan (SP.A).

De meest gelezen Europese nieuwswebsite, Politico, publiceerde woensdag een power matrix – een ranglijst van de meest invloedrijke landen binnen de Europese Raad. Eén van de opvallendste zaken aan deze power ranglijst was voor vele waarnemers de lage plaats van België – en dus van premier Michel. Alleen landen zoals Bulgarije, de Baltische staten en Cyprus stonden onder België en werden dus beschouwd als nog minder invloedrijk aan de Europese tafel.

Dat belabberde machtsprofiel van ons land wijst op een breuk met het verleden waarin België altijd ver boven zijn gewicht bokste en op die manier in staat was moeilijke dossiers te helpen oplossen. België had zijn positie te danken aan de sterke pro-Europese consensus die in ons land leefde, aan het feit dat wij gastland van de Europese instellingen zijn, historisch een van de krachtige motoren van de Europese integratie en – last but not least – over een vaardig diplomatiek korps beschikken.

De zwakke Europese positie van Charles Michel komt niet uit het niets tevoorschijn. Toen Cameron in november zijn voorstellen op tafel legde, was de reactie van N-VA, de grootste partij in de federale regering, meteen één van capitulatie. Nog vóór het heronderhandelingsproces was begonnen, ging N-VA volmondig en kritiekloos akkoord met de voorstellen van de Britse premier. Want dit soort hervormingen zou ons leiden naar een ‘efficiënter Europa’.

Het standpunt van Michel, althans zoals dat aan bod kwam in de kranten, leek heel anders en volgde schijnbaar ferm de orthodoxe Belgische lijn. Maar Europese insiders weten dat Belgische uitspraken vandaag gestoeld zijn op een veeleer ‘zwakke consensus’. De positie van België op het Europese toneel is door de houding van N-VA stevig verzwakt. Hoe kan je immers bruggen bouwen in Europa als de grootste regeringspartij, N-VA, plat op de buik gaat voor Cameron? De zwakke positie van Michel in de power matrix van Politico is dus alles behalve toevallig.

Het is treurig dat ons land maar zo weinig invloed heeft aan de Europese tafel. De te onderhandelen punten gaan over de fundamenten van Europa. Er worden belangrijke keuzes gemaakt over onze welvaart en over de richting waarin Europa al dan niet moet evolueren. Bovendien bedreigt de vluchtelingencrisis de Europese integratie; meer nog, het lijkt een recept te zijn voor desintegratie. Een eventuele Brexit zou ons als traditionele voorvechter van een sterk en verenigd Europa ernstige kopzorgen moeten opleveren. Dat België net nu ver onder haar gewicht bokst, is pijnlijk en schadelijk voor ons land.

Cameron wil immers – acht jaar na de financiële crisis – de Londense City opnieuw onttrekken aan sterkere regulering en centraal toezicht. Hij eist – als premier van een niet-Eurozoneland – bovendien het privilege op om op de rem te kunnen staan in de besluitvorming van de Eurozone en dus een directe zeg te hebben over onze welvaart binnen de Muntunie. Hij wil dus een veto voor beslissingen binnen een gemeenschap waar hij geen deel van wil uitmaken. Tot slot wil Cameron een sociaal Europa afblokken. Hij wil zijn Brits-conservatieve ideologie van ‘minder voor de werknemer en meer voor de werkgever’ nu doortrekken op het Europese niveau.

Cameron ziet maar één fundamenteel probleem in de Europese economie: er zijn teveel ‘lasten’ op bedrijven. Belastingontwijking door multinationals, de gevaren van vrijhandelsverdragen voor het Europese model, de ondergraving van milieu- en sociale normen baren hem nauwelijks zorgen.

In het verleden was België een van de landen die een tegengewicht kon vormen tegen het nationaal-egoïsme van sommige lidstaten, en via haar uitstekende diplomatie er toe bij kon dragen dat het algemene Europese belang in de balans bleef. Dat we die positie verloren hebben, is zorgwekkend. Dat we dat te ‘danken’ hebben aan N-VA’ des te meer.

Kathleen Van Brempt, Europees parlementslid

Dirk Van der Maelen, federaal parlementslid

Güler Turan, Vlaams parlementslid