België geeft Congolese roofkunst terug
Congo wordt weer eigenaar van alle stukken in de collectie van het Africamuseum die aantoonbaar illegaal verkregen zijn. Ook de rest van de collectie wordt onderzocht, zo schrijft De Standaard zaterdag.
Het kernkabinet zette vrijdag het licht op groen voor een meer globale en bilaterale aanpak van koloniaal erfgoed in België. Van alle onrechtmatig door België verkregen voorwerpen in de collectie van het Africamuseum die afkomstig zijn uit Congo en tussen 1885 en 1960 werden ontvreemd, wordt de juridische eigendom overgedragen aan de Congolese regering.
Onrechtmatig verkregen, dat kan dan zijn door diefstal, geweld of als oorlogsbuit. Dankzij een ‘restitutie-depot’- overeenkomst kunnen de kunststukken toch in België blijven, tot de Congolese overheid een stuk terugvraagt.
Daarmee komt Thomas Dermine (PS), de staatssecretaris belast met Wetenschapsbeleid, tegemoet aan de vraag van de Congolese president Felix Tshisekedi, die bij de opening van het museum voor nationaal erfgoed in Kinshasa in 2019 weliswaar het Congolese erfgoed had teruggevraagd, maar dan wel geleidelijk, om de goede bewaring van de stukken te garanderen.
Het museum zal door deze beslissing zeker niet leeglopen. Bij slechts 1 procent (of 883 stukken) van de hele collectie is vastgesteld dat België ze zo goed als zeker onregelmatig heeft verkregen. Van 50.000 stukken, of 58 procent van de collectie, is volgens Dermine onomstotelijk bewezen dat het gaat om rechtmatig verkregen stukken via schenking of aankoop.
Van ongeveer 40 procent is de oorsprong moeilijker vast te stellen. Dermine wil samen met Congo een bilaterale wetenschappelijke commissie samenstellen, die zal onderzoeken hoe de stukken in de collectie zijn terechtgekomen.