Belastingen, de prijs van onze slavernij

Op de SP.A-website pakte partijvoorzitter Bruno Tobback uit met een vurig pleidooi vóór belastingen.

Op de sp.a-website pakte partijvoorzitter Bruno Tobback uit met een vurig pleidooi vóór belastingen. Hij haalde een hele waslijst aan dienstverleningen boven waar het aan de burger ontstolen geld naartoe vloeit. Een pathetische “last resort” om de machtsgreep van de Staat op de burgers goed te praten. Zijn column kon zo gekopieerd zijn uit 1984 van George Orwell. “No Tax, No Freedom” noemt Tobback het. “Slavery is Freedom”, noemde Orwell dat. De definitie van Orwell dekt toch net iets meer de lading dan het populisme van Tobback. Betaalbare gezondheidszorg zouden we ten danken hebben aan de Staat, terwijl diezelfde Staat via haar absurd patentenrecht de prijzen van medicijnen artificieel hoog houden. De Staat subsidieert sportclubs, terwijl de vet-industrie miljardensubsidies opstrijkt en de boter- en zuivelberg steeds groter wordt. Tobback haalt scoutsverenigingen, zomeranimatie en het jeugdhuis aan als argumenten die belastingen zouden moeten goedpraten. Wat Tobback eigenlijk bedoelt is dat onze eigenaars, de Staat, goed voor haar slaven zorgt, en onze slavernij daarom lovenswaardig is. Tobback maant ons aan dankbaar te zijn om de kruimels die de Staat ons toewerpt, terwijl wij zelf het brood gebakken hebben. Wanneer stopt deze populistische waanzin?

Als gezagsargument roept Tobback de beroemde quote van Justice Oliver Wendell Holmes in, die naar aanleiding van de zaak Compania General de Tabacos v. Internal Revenue Service uit 1927, de quote liet optekenen dat “belastingen de prijs van de beschaving zijn”. Bij het citeerrecht moet men opletten om de zaken niet uit zijn context te rukken. Dat geldt ook voor Bruno Tobback. In deze zaak moest uitspraak worden gedaan of een verzekering tussen Compania General de Tabacos en een brandverzekeraar, belastbaar waren op grond van de op dat moment geldende wetgeving. Volgens de gebrekkige bewoording van de wetgeving in kwestie (§ 192 van Act. No. 2427) beschouwde de IRS (de Amerikaanse fiscus) de boete die werd opgelegd aan Filipijnse ondernemingen die met buitenlandse verzekeraars een verzekeringscontract afsloten als een belasting. De Supreme Court gaf de IRS hierin ongelijk, tot groot ongenoegen van Tobback’s goeie vriend Justice Holmes, die de mening was toegedaan dat het verschil tussen een belasting en een boete moet worden beoordeeld volgens hun finaliteit. Een belasting wordt volgens hem aangewend voor diensten van algemeen nut, terwijl boetes een louter straffend karakter hebben. Pittig “detail”: de Supreme Court volgde de opinie van Holmes niet. Belasting is geen prijs voor de beschaving, belasting is de prijs voor onze eigen slavernij. Tobback maakt dus, zoals zovele belastingapologeten, de fout om deze uitspraak totaal uit zijn context te rukken. Maar dit is allicht iets te genuanceerd voor Tobback. En wat verstond Justice Holmes nu eigenlijk onder “de beschaving”? In hetzelfde jaar dat Holmes zijn uitspraak deed over de zogenaamde band tussen belastingen en “algemeen nut”, formuleerde Holmes de meerderheidsstelling in de zaak Buck v. Bell, waarin hij verplichte sterilisatie van zwakzinnigen vurig bepleitte. Het was immers “onbeschaafd” om zulke mensen te laten leven en sterilisatie “het algemeen belang” diende. Holmes sprak in dat arrest veelvloedig over “their kind”, “hun soort”. Het hoeft niet te verbazen dat iemand die van mening is dat diefstal (wat belastingen in wezen is) de prijs is voor onze beschaving, een even gestoord beeld heeft van wat beschaving precies is. Holmes lijkt me dus niet echt het soort gezaghebbende figuur waar een progressieve, sociaaldemocratische partij als die van Tobback graag mee uitpakt. Ik raad de socialisten ten stelligste aan om hun argumenten, waar zij zich ook bevinden tussen de populistische gevoelsretoriek, enigszins na te checken en dubbel te checken.

Terug naar het pathetische stuk van Tobback. Zijn retoriek wordt enkel geëvenaard door organisaties als de maffia die beschermgeld vragen van winkeliers. Dat beschermgeld is ook de prijs voor de welvaart van die winkeliers, want als ze dat niet zouden betalen, zou de maffia hun winkeltjes slopen, of erger. En ja, ook het beschermgeld wordt terug “geïnvesteerd” in de samenleving. Met dat geld kopen de maffiaclans de goederen die ze nodig hebben in die winkeltjes. Zie, zo wordt het beschermgeld in de lokale economie geïnvesteerd! Tobback zegt ook letterlijk dat belastingen eigenlijk in wezen bibbergeld is: “we kopen er immers onze angst mee af om oud of ziek te worden”.

Ik raad Tobback en de zijnen een boek aan: “De vrijwillige slavernij” van Etienne de la Boétie. Daarin schrijft de la Boétie dat een slaaf die goed behandeld wordt door zijn eigenaar, nog steeds een slaaf is. Sterker nog, een meester die geregeld kruimels, of zelfs hele boterhammen aan de slaaf geeft van het door de slaaf gebakken brood, zal nooit de opstand van de slaaf moeten vrezen. Dit hebben de Staat en het socialisme goed begrepen. Nu moeten de slaven nog leren begrijpen dat zij zelf het brood bakken. Onze gezondheidszorg, ons publiek vervoer bestaat dankzij ons, burgers. Wij hebben de staat nergens voor nodig. De politieke kaste draait u een rad voor ogen om zichzelf en haar industriële vrienden te verrijken. Begeerte heeft Tobback aangeraakt. Begeerte naar het brood dat jij zelf gebakken hebt!

Xavier Everaert is politiek secretaris van de Jong Libertairen