‘Belangrijkste doelstellingen van het huidige drugbeleid worden niet gehaald’

Burgerbeweging Smart on Drugs vraagt aan alle Vlaamse regeringsonderhandelaars om werk te maken van ‘een modern en humaan drugbeleid’.

Geachte onderhandelaars voor N-VA, CD&V en Open VLD,

Nu de onderhandelingen voor het nieuwe Vlaamse regeerakkoord uit de startblokken zijn geschoten, en u als onderhandelaars mee aan de tafel zit, willen we u met dit schrijven attenderen op één van de grote uitdagingen van onze samenleving: de drugproblematiek.

Een overgrote meerderheid van de burgers van ons land gebruikt wel eens een roesmiddel (tabak, alcohol, medicijnen en/of illegale middelen). Vaak doen ze dat zonder problemen, maar soms gebeurt het ook op een tomeloze en destructieve manier. Het gebruik van (legale en illegale) roesmiddelen vormt een belangrijke uitdaging voor de overheid, en de strijd tegen drugmisbruik en verslaving is een maatschappelijke prioriteit.

Belangrijkste doelstellingen van het huidige drugbeleid worden niet gehaald.

Het drugbeleid dat tot op vandaag wordt gevoerd, faalt. De belangrijkste doelstellingen worden niet gehaald. Het middelengebruik daalt niet, de drugs worden steeds gevaarlijker en criminele ondernemers worden almaar rijker en invloedrijker. De drugwet stamt uit 1921: zij is niet aangepast aan de moderne wetenschappelijke inzichten en leidt tot een in hoofdzaak repressieve strategie die criminogeen en dus contraproductief werkt. Van rechtszekerheid en rechtsgelijkheid is in de aanpak van drugs in ons land geenszins sprake: de burger begrijpt amper nog wat de drugwetgeving stipuleert. Terwijl ons land momenteel nog een drugbeleid voert dat gebaseerd is op een strategie die meer dan 200 landen gedurende 50 jaar vruchteloos hebben toegepast, zoeken steeds meer staten naar andere oplossingen.

De burgerbeweging Smart on Drugs verenigt professoren, hulpverleners, preventiewerkers, en andere burgers, die dagelijks in hun professionele activiteiten geconfronteerd worden met de negatieve gevolgen van een repressieve aanpak en een verouderde visie op het middelenbeleid. Smart on Drugs ijvert voor een wetenschappelijk onderbouwde en menselijke benadering van druggebruik. Het succes van ons huidig drugbeleid moet worden afgemeten aan een afname van de risico’s van (problematisch) gebruik én in een toename aan gezondheid en welzijn, en moet duidelijk én gelijk zijn voor elke burger. Een drugbeleid moet totaal zijn – gericht op legale én illegale drugs – én waarin het welzijn van de burger voorop staat.

Een eerste noodzakelijke stap naar een drugbeleid dat druggebruik vanuit een gezondheidsperspectief en niet vanuit het strafrecht benadert, is de oprichting van een parlementaire werkgroep middelenbeleid. De laatste keer dat in de schoot van het parlement een tegensprekelijk debat werd gehouden, dateert van 1997. Dat is meer dan 20 jaar geleden, en ondertussen is de wetenschappelijke kennis over wat werkt en wat niet werkt, samen met de jarenlange ervaring van terreindeskundigen, danig geëvolueerd. Een parlementaire werkgroep kan het huidige drugbeleid evalueren, moderniseren en fundamenteel hertekenen.

Smart on Drugs pleit voor het decriminaliseren van druggebruik en -bezit voor persoonlijk gebruik. Mensen die alcohol of andere roesmiddelen gebruiken, horen niet strafrechtelijk vervolgd te worden. In geval van problematisch gebruik moet eenieder beroep kunnen doen op hulpverlening. De overheid dient tevens te onderzoeken hoe we het aanbod van roesmiddelen in België kunnen reguleren met het oog op een humaan en effectief drugbeleid.

U hoeft het met deze standpunten niet eens te zijn, maar u onderkent hopelijk wel de noodzaak van een evaluatie van het huidige drugbeleid en een tegensprekelijk debat over een beter en efficiënter beleid.

Met dit schrijven willen we er bij u, als onderhandelaars voor N-VA, CD&V en Open VLD bij het nieuwe Vlaamse regeerakkoord, persoonlijk op aandringen om mee werk te maken van een parlementaire evaluatie (bij voorkeur vastgelegd in het nieuwe regeerakkoord) en het debat rond dit maatschappelijk urgente thema ook binnen de Vlaamse regering aan te zwengelen.

De leden van Smart on Drugs staan steeds klaar om op al uw vragen te antwoorden, en u desgewenst nuttige (wetenschappelijke) informatie over evidence-based praktijken te bezorgen. Wij ondersteunen graag elke (democratische) politicus/politica die het debat over het drugbeleid van de toekomst op de politieke agenda wil krijgen.

Hopend op een positief gevolg, verblijven wij met de meeste hoogachting,