Politicoloog Bart Maddens ziet sterke gelijkenissen tussen de wijze waarop academici vandaag Donald Trump benaderen en hoe ze in het verleden het Vlaams Blok behandelden.
‘De Republikeinse presidentskandidaat Donald Trump kan wel eens een pak meer kiezers overtuigen, dan intellectuelen aannemen’, schrijft de politiciloog Bart Maddens (KU Leuven) in een opiniestuk in Tertio, dat morgen verschijnt. Hij ziet gelijkenissen tussen de manier waarop academici vandaag Donald Trump behandelen en hoe ze in het verleden omgingen met het Vlaams Blok.
Sociologisch plafond
‘De Amerikaanse kiezer zal nooit voor een clown als Donald Trump stemmen’, vat Maddens de eerste uiteenzettingen van analisten samen. Maar toen de Republikeinse presidentskandidaat vlot de kaap van de dertig procent haalde bij de eerste voorverkiezingen, moesten ze hun mening herzien. Ze spraken van een ‘sociologisch plafond.’ Ondanks zijn hoge score, blijft zijn potentieel electoraat beperkt, klonk het. Vrouwen, zwarten en latino’s zouden nooit bereid zijn hun stem aan Trump te geven.
Deze redenering vertoonde al snel barsten, want tijdens de voorverkiezingen in Nevada haalde de omstreden politicus 46 procent van de stemmen binnen.
Xenofobe partij
Een vergelijkbare situatie kende het Vlaams Belang in de jaren negentig en begin 2000, vindt Maddens . Toen de partij in 1989 6,6 procent haalde, was dat volgens de intellectuelen wel het absolute maximum dat een extremistische partij kan halen. De kiezers hadden zich eventjes laten gaan, want het ging toch maar om Europese verkiezingen. Maar twee jaar later haalde de partij 10,3 procent. En opnieuw waren analisten ervan overtuigd dat het ‘sociologisch plafond’, nu echt wel bereikt was. Dat nog meer Vlamingen op een xenofobe partij zouden stemmen, was ondenkbaar.
Maar het draaide anders uit. Op haar hoogtepunt in 2004, stemde 24 procent van de Vlamingen op de extreemrechtse partij.
Hoe meer provocatie, hoe meer stemmen
En dit is niet de enige gelijkenis tussen Trump en Vlaams Blok, aldus Maddens. Net zoals Trump meer aanhang lijkt te krijgen, hoe meer hij provoceert. Zo werd ook het Vlaams Blok steeds populairder, hoe grover en racistischer hun uitspraken en campagnes.
Dat academici het succes van Trump, en het Vlaams Blok destijds, niet zagen aankomen, komt volgens Maddens omdat ze ‘in een veilige en comfortabele cocon leven, zonder voeling met de zorgen en bekommernissen van de gewone man.’
Maddens besluit door te stellen dat het ‘sociologisch plafond’ wel degelijk bestaat, maar met een alternatieve definitie: ‘ het is het voorstellingsvermogen van intellectuelen dat geplafonneerd is, samen met hun inlevingsvermogen.’ (AVE)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier