De N-VA verliest misschien zijn radicale kant door deel te nemen aan de Zweedse coalitie. Daarop gokt de MR. Met een voorzitter die buiten de macht blijft, bestaat immers het risico dat de nationalistische partij haar confederale plannen verder zet. Is De Wever bij de regering betrekken dan geen noodzaak, vraagt LeVif-journalist Olivier Mouton zich af.
Als sommigen er nog aan twijfelden gezien de verrassende discretie van de leider van de N-VA: Bart De Wever zit wel degelijk aan de federale onderhandelingstafel die de Zweedse coalitie op poten wil zetten (N-VA, CD&V, Open VLD en MR). Bij de vertoning van een documentaire over hem liet hij zich nog eens opmerken met enkele onschuldige maar veelbetekenende zinnetjes.
Er viel nochtans te twijfelen aan de levendigheid van de luis in de pels van de Belgische politiek. De laatste tijd hebben we vooral CD&V en MR gehoord over het crisisje inzake de benoeming van onze Europese commissaris en nog meer over de taalkundige identiteit van de toekomstige eerste minister. Volgens de laatste prognoses zou de Zestien uiteindelijk aan Charles Michel toekomen. Volgens de bookmakers zou Michel Didier Reynders aftroeven.
Franstalige premier
Echt? Er werd vermoed dat Bart De Wever een beetje moeite had om na Elio Di Rupo, het bevoorrechte doelwit van de N-VA tijdens de vorige legislatuur, een nieuwe Franstalige eerste minister te aanvaarden. Een Franstalige premier? ‘Als de inhoud goed is, moet je voor alles open staan’, zei De Wever. Is dat een manier om de kaarten dooreen te schudden?
Tot hier toe werd unaniem gemeend dat de nationalisten uit principe een Belgische heiligmakende functie zouden weigeren. Dat blijft waarschijnlijk waar. Maar na de herrie tussen de CD&V en de MR bevestigt De Wever één ding: de post van eerste minister komt niemand toe en er zal een prijs voor betaald moeten worden tijdens de onderhandelingen.
Over de inhoud benadrukte de voorzitter van de N-VA dat ‘het moment misschien gekomen is om te doen wat je moet doen’. Volgens hem moet er niet meer geluisterd worden naar diegenen die ‘nee’ zeggen tegen de hervorming van het land. Het is een zachte herinneringsprik op een moment dat sommigen al laten verstaan dat de maatregelen die genomen worden door de Zweedse coalitie, sociale bewegingen kunnen uitlokken en zelfs ‘oproer’. Het is ook een discrete waarschuwing aan het adres van CD&V die wat verlegen zit met de macht van zijn vakbonds- en ziekenfondszuilen.
De toekomstige Franstalige oppositie (massaal: PS, CDH, FDF et Ecolo) trekt de alarmbel. De Vlaamse partijen, en vooral CD&V en N-VA, zouden de verstikkingsfase aanvangen en de MR in een coalitie verdrinken waarin hij uiterst minoritair is door hem de post van premier toe te vertrouwen en op die manier vrij spel te hebben.
CD&V en N-VA zouden van plan zijn de werking van ons federalisme op gesluimerde wijze te herzien (door onder meer aan de pariteit in de ministerraad te tornen). Ze zouden ook de solidariteit willen af breken om het confederalisme in te voeren.
‘Rechtse verandering’
Tot nu toe was de discretie van Bart De Wever goed nieuws voor de Zweedse coalitie. Het was een teken van loyauteit van de N-VA. De ‘onschuldige’ uitspraken van de nationalistische leider bewijzen dat zijn partij op de loer blijft en een sterk programma afwacht dat ‘de rechtse verandering’ die zijn achterban wil, uitstraalt.
Politicoloog Carl Devos benadrukt ook dat De Wevers discretie ook aantoont dat de nationalistische partij, behalve het feit dat het in vijfentwintig jaar de eerste regering zonder PS jaar wordt (wat niet niets is), ‘nog geen grote symbolische overwinning behaald heeft in de onderhandelingen’. De N-VA zal echter dat akkoord voor zijn achterban moeten verdedigen voor dat ze in de regering stapt.
De MR neemt zijn verantwoordelijkheid op voor zijn keuze. De partij zegt immers overtuigd te zijn dat de federale coalitie geleidelijk aan de nationalistische partij zal glad strijken en de meest radicale aspecten ervan zal afschaffen. Dat is pokeren. De critici van de N-VA verzekeren – en ze hebben waarschijnlijk gelijk – dat de N-VA haar doelstellingen niet zal opgeven en dat ze snel zal terugkomen met confederale plannen.
Strategie
Wat zeker is, is dat Bart De Wever de luis in de pels van de Belgische politiek blijft als hij zelf buiten de regering blijft. Als hij burgemeester van Antwerpen en voorzitter van de partij blijft kan hij naar believen de volgende confederale stappen van de partij voorbereiden, de Waalse politiek van de PS hekelen en ook kritiek leveren op de federale premier, des te meer als die laatste Franstalig is.
Om zijn strategie te hanteren heeft de MR één absolute voorwaarde: dat De Wever deel uitmaakt van de federale regering om zijn radicale maagdelijkheid te verliezen waarmee hij zo populair werd in het noorden van het land.
Regeringsformatie
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier