Het nieuws sloeg in als een bom. Op de vooravond van het Autosalon van Genève van 2017 raakte bekend dat de Franse autogroep PSA (Peugeot Citroën) bereid was 1,3 miljard te betalen aan General Motors voor de overname van het verlieslatende Opel dat sinds 1929 eigendom was van de Amerikaanse autobouwer. We zijn nu bijna drie jaar verder en Opel maakt opnieuw winst en blaakt van zelfvertrouwen.
De geschiedenis van Opel gaat terug tot 1862. Adam Opel, de oudste zoon van een slotenmaker in het Duitse Rüsselsheim, besluit om onder licentie naaimachines te bouwen. Vier jaar later gaat hij ook fietsen fabriceren en doet dat met zoveel bravoure dat Opel de grootste fietsenfabrikant ter wereld wordt. Als de ondernemer in 1895 sterft, stappen zijn vrouw en kinderen in zijn voetsporen. In 1898 neemt Opel de Duitse autoconstructeur Lutzmann over en vanaf 1902 bouwt Opel onder licentie van Darracq Franse auto’s voor de Duitse markt.
Opel wordt dochtermerk van GM
Als eind van de jaren twintig de financiële crisis toeslaat, is Opel een van de eerste slachtoffers. De familie verkoopt haar aandelen aan General Motors en Opel wordt een dochtermerk van GM. Dat blijft zo tot in 2017. Voor de Tweede Wereldoorlog groeit Opel uit tot de grootste autoconstructeur van Duitsland en verwerft naam en faam met modellen zoals de Kapitän, Olympia en Kadett, de voorloper van de Astra. Opel was synoniem van Duitse ingenieurskunst, betrouwbaarheid én betaalbaarheid.
Na de Tweede Wereldoorlog ondervindt Opel almaar meer concurrentie van Volkswagen en de Franse, Italiaanse en Japanse merken. Opel blijft weliswaar model staan voor Duitse Gründlichkeit en voor betaalbare en betrouwbare compacte gezinswagens maar verliest zijn leiderspositie aan VW, die tijdens de oorlog hand- en spandiensten had verleend aan Hitler terwijl Opel in de ogen van vele Duitsers tot het kamp van de geallieerden behoorde. Die werden vele jaren lang geconfronteerd met de aanwezigheid van vreemde troepen en legerkazernes op hun grondgebied. Of een en ander met het langzaam wegdeemsteren van Opel te maken heeft, wie zal het zeggen? Feit is dat Opel jaar na jaar marktaandeel verliest en de verliezen opstapelt. Feit is ook dat de Opel-directie over weinig speelruimte beschikt en al die tijd aan het handje van de GM-directie moet lopen. Zo mocht Opel bijvoorbeeld geen auto’s buiten Europa verkopen, om te voorkomen dat het een concurrent zou worden van Chevrolet. Detroit zorgt er ook altijd voor dat de Opel-topman een Amerikaan was, een betrouwbaar iemand op zijn retour of een nieuwkomer met veel potentieel die nog alles te bewijzen heeft.
Redder in nood PSA-topman Tavares
Toen GM in 2008 zelf in zwaar vaarwater terechtkwam, zette het Opel in de vitrine. De Canadese onderdelenfabrikant Magna wilde wel maar schrok van de hoge overnameprijs. Er was ook interesse van de kant van Fiat maar ook die gesprekken leverden niks op. Uiteindelijk bleef alles bij het oude, Opel zakte steeds dieper weg. In 2010 sloot de Opel-fabriek in Antwerpen haar deuren en ook elders in Europa verloren duizenden Opel-medewerkers hun job.
Opel leek een vogel voor de kat. De ene reorganisatie volgde op de andere maar de verliezen bleven zich opstapelen. PSA-topman Carlos Tavares die net een geslaagde reddingsoperatie had uitgevoerd bij de Franse autogroep trok zijn stoute schoenen aan en vond gehoor bij GM-topvrouw Mary Barra. De onderhandelingsgesprekken verliepen in het grootste geheim. Noch de Duitse kanselier Merkel noch de Franse president Hollande waren op de hoogte en werden pas geïnformeerd nadat de deal was beklonken.
Wederopstanding geslaagd
We zijn nu drie jaar verder en Opel maakt plots winst. Dat vraagt om een woordje uitleg van Opel-topman Michael Lohscheller die op de Brussels Motor Show een reeks premières kwam voorstellen. ‘Na het vertrek van mijn voorganger Neumann heeft Tavares mij gevraagd om CEO te worden. Ik was op dat moment bijna vijf jaar aan de slag bij Opel als CFO en kende de sterke en zwakke plekken van het bedrijf. Ik moest slechts één letter veranderen op mijn naamkaartje. Vanuit de overtuiging dat het project een serieuze levenskans had, heb ik vanaf dag één plankgas gegeven. Wij hadden geen tijd te verliezen, het kwam eropaan om de goede voornemens zo snel mogelijk in concrete realisaties om te zetten. Tavares stelde ons een gedetailleerd plan als leidraad ter hand en ging mee op pad om dat toe te lichten en te verdedigen in de fabrieken, oog in oog met medewerkers die bang waren hun job te verliezen. Wij hebben altijd en overal duidelijke taal gesproken en geen valse beloften gedaan. Het ergste wat ons kon overkomen was een vertrouwensbreuk tussen de basis en de top. Die is er gelukkig niet gekomen, vandaag staat iedereen schouder aan schouder om van Opel opnieuw een sterk merk te maken. Tavares heeft met PSA bewezen dat hét kan. Ik ken echt niemand die zo minutieus en zo gestructureerd tewerk gaat; eens een beslissing genomen verwacht hij dat die snel, consequent en tot in het kleinste detail wordt uitgevoerd.’
Alleen het beste is goed genoeg, mislukken is geen optie. Is dat een correcte synthese?
Lohscheller: ‘Bij de overname in 2017 was de nieuwe Corsa omzeggens klaar. Die stond echter nog op een platform van Opel en dat vloekte met het streven naar meer synergiën en maximale integratie van de verschillende merken van de groep. Enkel op die manier kan je de efficiëntie verhogen en kosten besparen. En dus werd beslist om de kant-en-klare Corsa af te voeren en meteen werk te maken van een opvolger op basis van een PSA-platform. Die beslissing kwam hard aan bij de Opel-medewerkers maar in plaats van te revolteren, hebben ze de opdracht ter harte genomen waardoor de nieuwkomer just-in-time is afgeleverd en van alle kanten lof krijgt toegezwaaid. Toen Opel nog deel uitmaakte van GM telden sommige modellen tot honderd én meer verschillende kleuren, bij de nieuwe Grandland zijn er dat nog acht. Op het vlak van kostenmanagement hebben we veel kunnen leren van PSA… Elke eurocent telt! Onze basismodellen zijn scherp geprijsd. Een klant die meer wil uitgeven, dat kan. Wij bieden interessante optiepakketten aan tegen een faire prijs. Op het einde van de dag levert dat zowel voor ons merk als voor de klant een win-winsituatie op.’
In het voorbije jaar heeft Opel een lichte terugval van de verkoop gekend.
Lohscheller: ‘2019 was voor alle merken een moeilijk jaar. Wij stonden en staan met de Corsa en Mokka bovendien voor de vervanging van twee belangrijke volumemodellen en dat heeft bijna altijd een nefaste invloed op de verkoop. Het goede nieuws is dat wij in 2020 over drie nieuwe modellen beschikken want ook de Insignia heeft een ingrijpende facelift ondergaan en is vanaf nu ook leverbaar met kleinere zuinige 3-cilindermotoren. Bovendien moeten wij ons actieterrein niet langer beperken tot Europa maar richten wij onze blik vanaf nu ook richting Rusland, Afrika en Zuid-Amerika. Ik acht het niet uitgesloten dat wij straks ook China in het vizier nemen.’
Dit jaar komt het wellicht tot een alliantie met FCA (Fiat Chrysler Automobiles). Het wordt drummen voor een plaatsje op de eerste rij.
Lohscheller: ‘Hoe meer zielen, hoe meer vreugde! Hoe groter de groep, hoe sterker onze positie tegenover onze leveranciers. Het maakt echt wel een verschil of ik een bestelling plaats op 4 of 9 miljoenen exemplaren. Bovendien kunnen investeringen over een veel groter aantal wagens worden afgeschreven waardoor die goedkoper worden en dus interessanter voor de consument. Dat het samenvoegen van verschillende bedrijfsculturen een risico inhoudt? Ik heb dit soort commentaren drie jaar geleden al eens gelezen en wat blijkt? Opel maakt na twintig jaar opnieuw winst en blaakt van zelfvertrouwen. Dat het drummen wordt voor een plaatsje op de eerste rij, ik heb het nooit anders geweten. Dat begint al tussen broers en zussen. Wir schaffen das!’
Waarom moet een Belgische klant een Opel kopen en geen Peugeot of Citroën?
Lohscheller: ‘Opel is en blijft een Duits merk. Onze modellen ogen strak en cool. Het is geen toeval dat Liverpools trainer Jürgen Klopp onze merkambassadeur is, en dat sinds 2012. Een standvastig iemand, een man uit één stuk die vertrouwen inboezemt. Franse auto’s zijn speelser en frivoler.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier