Lightyear 0: de eerste elektrische auto op zonne-energie

Eind november is in het Finse Uusikaupunki de serieproductie gestart van de eerste elektrische auto op zonne-energie. Lightyear 0 is het geesteskind van vijf ex-studenten van de TU Eindhoven die in 2013 en 2015 de World Solar Challenge in Australië wonnen. De toekomst zal uitwijzen of zij ook als ondernemer succesvol zijn.

De feiten op een rijtje. Vijf ingenieursstudenten van de TU Eindhoven winnen in 2013 en 2015 de World Solar Challenge in de categorie Cruiser Class. Hun Stella is een elektrisch aangedreven gezinswagen met geïntegreerde zonnepanelen. De focus ligt op energie-efficiëntie: niet de snelheid maar het aantal gereden kilometers met één volle batterij bepaalt de uitslag. Op de terugweg van Australië naar Nederland gaat bij teamleader Lex Hoefsloot en zijn kompanen een lichtje branden. Als zonnepanelen op het dak van een huis zinvol zijn, dan moeten geïntegreerde zonnepanelen in het dak van een elektrische auto dat toch ook zijn. Daardoor kan die zich al rijdend of zelfs stilstaand opladen, beschikt die in principe over een oneindige autonomie en is die niet afhankelijk van het stroomnet. Het volstaat dat de auto is blootgesteld aan daglicht.

De lancering van de compacte crossover op zonne-energie is gepland voor begin 2025.

200 miljoen opgehaald

Terug thuis laat het idee van een schone mobiliteit voor iedereen en overal hen niet los. Zij gaan op zoek naar steun en partners voor hun project, maar bij de automerken vinden zij geen gehoor. In 2016 richten zij daarom zelf een bedrijf op. In 2019 stelt Lightyear een eerste prototype voor en nog eens drie jaar later rolt de Lightyear O in het Finse Uusikaupunki van de band. De start-up telt intussen meer dan 600 medewerkers, een mix van jonge talenten en ervaren namen uit de auto- en technologie-industrie. Onder hen ex-werknemers van Ferrari, McLaren en Tesla die gecharmeerd zijn door het baanbrekende project en hun steentje willen bijdragen aan de realisatie.

Hoefsloot en zijn team hebben intussen bijna 200 miljoen opgehaald bij investeringsmaatschappijen en particulieren die geloven in de toegevoegde waarde van zonne-energie voor elektrische auto’s. Zij zijn bovendien sterk onder de indruk van de winning spirit van de oprichters en zijn overtuigd van de slaagkansen van het ambitieuze project. Een hart onder de riem van de vijf van Helmond en hun medewerkers.

Zeg maar Lex

In het onderzoeks- en ontwikkelingscentrum van Lightyear op de Automotive Campus in Helmond is het een komen en gaan van gehaaste jonge mannen in jeans met hun laptop in aanslag. Iedereen spreekt iedereen bij de voornaam aan, dat geldt ook voor Lex Hoefsloot, zelf eenendertig. De leider van het winnende Solar Team toen leidt nu het hightechbedrijf dat de eerste productieauto op zonne-energie heeft ontwikkeld.

Wat voor een buitenstaander een mission impossible lijkt, is voor CEO Hoefsloot de logica zelf. ‘Wij capteren de energie die de zon afgeeft en zetten die om in stroom die vervolgens de elektromotoren aandrijft. Het ene vloeit voort uit het andere. Op een zonnige dag haalt de Lightyear O meer energie binnen dan die verbruikt. Wie in Spanje woont, moet hooguit twee à drie keer per jaar opladen aan een laadpaal. In België of Nederland, met minder zonnige dagen, moet dat dubbel zo vaak gebeuren.

Afhankelijk van de rij- en weersomstandigheden beschikt Lightyear 0 over een effectieve actieradius van 390 à 820 kilometer. De energie die hij binnenhaalt via de 5 vierkante meter zonnepanelen garandeert een autonomie van 70 kilometer. In de meeste gevallen volstaat dat voor het woon-werkverkeer. Tijdens het rijden of zelfs stilstaand op een parking in de openlucht zorgt het zonlicht ervoor dat de stroomvoorraad permanent wordt aangevuld.’

De technologie werkt

Ik bespaar u de technische uitleg over hoe de omzetting van zonne-energie in stroom in zijn werk gaat, maar dat het werkt heeft het Solar Team bewezen. Inmiddels hebben de vertegenwoordigers van de TU Eindhoven ook de edities 2015, 2017 en 2019 van de World Solar Challenge gewonnen én hebben de prototypes van de Lightyear 0 alle obligatoire rij- en crashtests succesvol afgesloten.

De preproductiemodellen zijn handgemaakt in Nederland, serieproductie van de Lightyear 0 geschiedt in de fabriek van Valmet Automotive in Uusikaupunki, drie uur autorijden van de Finse hoofdstad Helsinki. Valmet bestaat sinds 1968 en assembleert kleine series van nichemodellen voor rekening van de grote Duitse merken. Het bedrijf beschikt over waardevolle knowhow en ervaring op het gebied van EV-productie en produceert zelf ook batterijen, in samenwerking met het Chinese CATL. De batterijfabrikant is sinds 2017 mede-eigenaar van Valmet.

Zonne-energie als toegevoegde waarde

Wordt het project een succesverhaal, dan is het denkbaar dat de productie van de opvolger van de Lightyear O verhuist naar het Nederlandse Born. De lancering van de compacte crossover op zonne-energie is gepland voor begin 2025, het ontwerp krijgt stilaan vorm. De Lightyear 2 zal vermoedelijk vanaf 30.000 euro kosten en moet de definitieve doorbraak van de zonneauto bewerkstelligen. Wie nu een Lightyear 0 koopt, moet 250.000 euro neertellen. De 150 early adopters betaalden ieder 150.000 euro.

‘Omdat alles nieuw is aan de Lightyear 0 hebben we alle onderdelen eerst moeten ontwikkelen om ze vervolgens op een zeer beperkte oplage te produceren. Dat heeft niet alleen veel tijd maar vooral veel geld gekost. Elk onderdeel moet aan strenge duurzaamheids- en energie-efficiëntiecriteria voldoen en levert een procentje winst links en een procentje winst rechts op. Uiteindelijk maken vele kleintjes een groot!’

Dat begint met het gebruik van dubbel gebogen zonnepanelen en van onderdelen uit lichtgewicht materialen tot het integreren van compacte elektromotoren in de vier wielen van de auto en het vervangen van buitenspiegels door kleine camera’s. Daardoor weegt de Lightyear 0 amper 1575 kg, of de helft minder dan de BMW i7 en is die met een luchtweerstandscoëfficiënt van 0,175 de meest aerodynamische productieauto ter wereld. Het ontwerp is van de hand van onze landgenoot Lowie Vermeersch. Een laag gewicht en een geringe luchtweerstand resulteren in een sensationeel laag verbruik van 8,3 kWh/100 km, waardoor een kleinere batterij met minder capaciteit toch een zeer ruime autonomie garandeert. Afhankelijk van het klimaat kunnen automobilisten door de kracht van de zon tot 11.000 kilometer per jaar rijden.

Hoefsloot: ‘Je kunt in België en Nederland ongeveer 60 procent van het gemiddeld aantal kilometers per jaar opwekken met zonne-energie. Omdat de Lightyear 0 twee tot drie keer minder energie verbruikt per kilometer dan een vergelijkbare elektrische auto, heb je uiteindelijk zo’n 80 procent minder energie nodig uit het stroomnet.’

Verschillende doelstelling

‘Voor alle duidelijkheid: het is ons er niet om te doen een zoveelste versie van een elektrische auto te bouwen. Wij beschouwen zonne-energie als een toegevoegde waarde die de autonomie van een elektrische auto sterk vergroot en zijn afhankelijkheid van het stroomnet sterk verkleint. Daardoor wordt elektrisch autorijden voor iedereen toegankelijk en overal mogelijk. Op die manier kunnen wij de voortschrijdende klimaatverandering afremmen. Dat was, is en blijft ons uitgangspunt. Vandaar dat wij na onze terugkeer uit Australië ontgoocheld waren dat onze ideeën geen weerklank vonden bij de bestaande automerken. Achteraf gezien had dat wellicht te maken met het verschil in doelstelling. Wij wilden een bijdrage leveren aan de planeet, zij wilden meer auto’s verkopen. Intussen zijn wij on speaking terms met de meeste constructeurs, met een paar nichemerken werken wij zelfs samen. Sinds wij voor ons pionierswerk geregeld internationaal worden bekroond, zijn wij een gegeerde gespreks- en zakenpartner geworden. Zo heeft onder andere LeasePlan een bestelling geplaatst van 5000 exemplaren van de Lightyear 2. De leasemaatschappij wil die vanaf 2025 in abonnementsvorm aanbieden aan haar klanten. Het gaat dus de goede kant op. Geloof me, een wereld met of zonder Lightyear maakt een hemelsbreed verschil uit.’