Hoe lang bestaat elektrisch rijden?

De geschiedenis van elektrisch rijden is een vat vol verrassingen. Wist je dat de elektrische wagen al langer bestaat dan de wagen met verbrandingsmotor?

Vóór 1900

Anyos Jedlik, Thomas Davenport, Robert Anderson en Andreas Flocken: de uitvinders van de elektrische wagen zijn anonieme helden. Wie van hen de grootste verdienste heeft, daar bestaat trouwens enige discussie over.

Anyos Jedlik, een Hongaarse ingenieur, uitvinder en priester, ontwikkelt in 1828 als eerste een elektrische auto op schaalmodel. De Amerikaanse smid Thomas Davenport komt 6 jaar later op de proppen met een elektrische motor die in staat is om een landbouwmachine in een korte baan te laten ronddraaien. De Schot Robert Anderson vereeuwigt zichzelf door tussen 1832 en 1839 de eerste elektrisch aangedreven koets te bouwen. De eerste elektrische wagen op de weg is van de hand van de Duitse ondernemer Andreas Flocken. Zijn Flocken Elektrowagen ziet in 1888 het levenslicht.

Nog meer vergeten – Belgische! – wereldgeschiedenis: op 28 april 1899 doorbreekt de Brusselse racepiloot Camille Jenatzy als eerste de magische snelheidsbarrière van 100 km/u op begane grond … aan het stuur van een elektrische wagen. Voor de volledigheid: hij piekt op 105,882 km/h, zijn bolide draagt de naam La Jamais Contente. Wat hem nog onsterfelijker heeft gemaakt, is zijn bijnaam: ‘Le Diable Rouge’ of ‘Rode Duivel’.

1900 – 2000

Na de gouden jaren van de elektrische wagen wint de benzinewagen aan het begin van de 20^ste eeuw snel aan terrein.

Henry Ford maakt van de benzinewagen een betaal massaproduct, niet langer enkel voor de elite. Dankzij de grote olievoorraden worden ook fossiele brandstoffen goedkoper, wat het prijsverschil extra groot maakt.

Andere pijnpunten van de elektrische wagen: de loodzware accu houdt de snelheid en het bereik laag én doet de wagen op onverharde buitenwegen makkelijk in het zand of de modder zakken.

De Nederlandse provo Luud Schimmelpennink lanceert eind jaren 1960 de witkar, een tweepersoons elektrische huurwagen die moet helpen om de verkeersdrukte en de daarmee gepaard gaande luchtverontreiniging in de Amsterdamse binnenstad terug te dringen. In 1974 telt het witkarnetwerk 25 voertuigen en 5 laadstations in de stad. Gebruikers betalen een vergoeding van een gulden per 5 kilometer die ze afleggen. Het visionaire openbaarvervoersproject breekt echter nooit echt door, volgens kwatongen door de dwarse houding van het Amsterdamse stadsbestuur. In 1988 sterft de witkar een stille dood.

Pas in de jaren 1990, wanneer de ecologische belasting van auto’s met een verbrandingsmotor steeds groter en duidelijk wordt, komt elektrisch rijden terug in beeld. De hybride Toyota Prius (1997), die de voordelen van een elektromotor en een verbrandingsmotor combineert, groeit uit tot een succes.

2000 – NU

De eerste elektrische wagens na de eeuwwisseling kampen nog met kinderziekten: ze halen een topsnelheid van amper 80 km/u en hebben een bereik van minder dan 100 kilometer. Maar dat is slechts een kwestie van tijd. Doordat er steeds grotere en efficiëntere lithium-ion batterijen op de markt komen, krijgen elektrische wagens steeds meer capaciteit.

Een sleutelmoment: in 2008 presenteert Elon Musk de volledig elektrisch aangedreven Tesla Roadster. Het begin van een ware hype rond elektrisch rijden. In 2014 stelt Tesla zijn patenten open voor andere fabrikanten maar de meeste grote autoproducenten hebben op dat moment wel al voldoende eigen expertise opgebouwd om zich op de elektrische markt te wagen.

Almaar meer constructeurs maken van elektrificatie een prioriteit, de dagen van de verbrandingsmotoren – nu nog in de meerderheid – zijn geteld. Door de voortschrijdende klimaatverandering moet de uitstoot van schadelijke uitlaatgassen immers drastisch naar omlaag en heeft dé politiek in grote delen van de wereld strengere CO2-doelstellingen geformuleerd. Die kunnen niet worden gehaald zonder een snelle transitie van brandstof- naar elektrische auto’s. De auto van de toekomst rijdt elektrisch.