Een nieuwe auto onder de kerstboom voor het goede doel? Waarom niet

Voor wie nog op zoek is naar een kerstgeschenk én goed bij kas is, kan dezer dagen een slag slaan. Het is inderdaad lang geleden dat de automerken met zo hoge kortingen naar de gunst van kopers hebben gedongen. Stockwagens moeten nog in het oude jaar de deur uit. In 2025 worden strengere CO2-normen van kracht.

2024 was geen goed jaar voor de autoverkoop in ons land. En bij uitbreiding in heel Europa. Nieuwe auto’s zijn gewoonweg te duur geworden voor normaalverdieners en dat zorgt ervoor dat zij langer blijven rijden met hun oude auto of op zoek gaan naar een goedkope(re) occasie. In beide gevallen komt dat de luchtkwaliteit en onze gezondheid niet ten goede. 

De bedrijfswinsten zijn spectaculair gedaald

Door de grote vraag zijn ook de prijzen van tweedehandswagens fors gestegen. Wat een dikke streep door de rekening is van de autobouwers. Die hadden gehoopt op een heropleving van de verkoop na corona maar die is uitgebleven. Daardoor zitten de merken op grote stocks onverkochte wagens, kapitaal dat niks opbrengt maar integendeel geld kost. De verhuurders van megaparkings in de havens en op bedrijfsterreinen overal te lande doen gouden zaken.

De autoconstructeurs hebben in de loop van het jaar hun productieplanning aangepast aan de teruggelopen vraag maar niet in voldoende mate zoals nu blijkt. Door de band trager te laten lopen of zelfs helemaal stil te leggen, zijn de bedrijfsresultaten in 2024 vrij spectaculair gedaald. Daalt de benuttingsgraad van een autofabriek onder de 75 procent van de maximale productiecapaciteit is het onmogelijk om break-even te draaien.

Dat weerom heeft gevolgen voor de winstresultaten van de merken. De overgrote meerderheid heeft in de loop van 2024 zijn winstprognoses naar beneden moeten corrigeren en kijkt aan tegen de slechtste bedrijfsresultaten van de voorbije vijf jaar.

Dat geldt zowel voor de volume- als luxemerken. Enkel Ferrari blijft goed presteren nu ook de winst van Porsche met 30 procent is teruggelopen. De beurswaarde van het Porsche-aandeel is meteen naar een historisch dieptepunt gezakt. Slecht nieuws voor de grootaandeelhoudersfamilies Porsche en Piëch. Die hebben ook het laatste woord bij de Volkswagen Group waartoe onder andere Audi, Seat, Skoda en VW behoren.

In plaats van de verantwoordelijkheid voor de moeilijkheden bij zichzelf of bij het management te leggen, richten voornoemde families hun pijlen op de metaalvakbond IG Metall. Die eist meer loon voor het personeel op een moment dat de VW-directie drie fabrieken in Duitsland wilt sluiten en enkele tienduizenden jobs wilt schrappen. Wie blijft, moet 10 procent loon inleveren.

Nog zijn directie en vakbond on speaking terms en beperken de acties zich voorlopig tot werkonderbrekingen van een paar uur. Maar voor hoelang nog? Wat als de directie het been stijf houdt? Off the record is te horen dat topman Oliver Blume eraan denkt een deel van de productie van de VW Golf over te hevelen naar Mexico. Wordt dat gerucht bevestigd, is dat min noch meer een oorlogsverklaring aan het adres van de VW-werknemers en IG Metall en volgen er bijna zeker harde acties in de vorm van een blokkering of bezetting van de Duitse VW-fabrieken. Nog is het niet zover en wordt er verder onderhandeld.

Tweedehandswagens duurder dan nieuwe 

In een poging de grote voorraad aan onverkochte wagens af te bouwen, pakken tal van merken sinds enkele weken uit met spectaculaire kortingen – tot 30 procent. Daardoor betaal je bij sommige merken soms meer voor een jonge tweedehandswagen dan voor een nieuwe. En dat nog voor het Autosalon van Brussel officieel van start gaat op 10 januari.

Op de achtergrond speelt mee dat vanaf 2025 strengere CO₂-normen gelden voor het berekenen van de gemiddelde CO₂-uitstoot voor het complete modellenaanbod van een merk. Ligt dat gemiddelde boven de nieuwe Europese CO₂-doelstelling, moet het merk zeer hoge boetes betalen aan Europa.

Volgens Luca de Meo, voorzitter van de belangenverdediger van de Europese autoconstructeurs ACEA, kan dat de neergang van de Europese auto-industrie inluiden en op korte termijn de doodsteek voor sommige Europese automerken betekenen.

De transformatie naar elektromobiliteit neemt immers niet alleen meer tijd in beslag dan gepland maar kost ook veel meer. Bovendien zijn her en der ernstige twijfels gerezen over de economische en technologische haalbaarheid van de omslag binnen de vooropgestelde termijn.

De ACEA-voorzitter pleit daarom voor meer technologie-openheid. Hij dringt er bovendien op aan een aantal Europese doelstellingen te herzien, de deadline van 2025 naar 2027 te verschuiven en de Europese merken vrijstelling van betaling van de hoge boetes te verlenen.

Commissievoorzitster Ursula von der Leyen die tijdens haar eerste mandaat van de Green Deal een topprioriteit had gemaakt, lijkt oor te hebben naar de verzuchtingen van de Europese autobouwers. Zij stuurt aan op een strategische dialoog met alle betrokken partners en werkt aan een zogenaamde Clean Industrial Deal.

Von der Leyen staat onder sterke druk van de Duitse automerken alsook van haar eigen EVP-fractie in het Europees Parlement. Die heeft in dit dossier een bocht van 180 graden gemaakt. Deze zomer nog omschreef de Duitse EVP-fractievoorzitter Manfred Weber zo’n ommekeer in de milieupolitiek van Europa als ‘het verraden van de eigen principes en terugdraaien van de klok’.

Zonder op de feiten vooruit te lopen, lijkt een bijsturing van het gevoerde beleid in de maak. Wat kwaad bloed zet bij BMW-topman Oliver Zipse. Die wijst erop dat de Europese autobouwers sinds 2019 op de hoogte zijn van de CO₂-doelstellingen. Zij moeten volgens hem nu niet komen zeuren dat die onhaalbaar zijn. Hij verwijst daar de inspanningen die BMW heeft geleverd om zijn modellenaanbod aan te passen aan de strengere normen. Ook het Zweedse Volvo, eigendom van het Chinese Geely, heeft de strengere doelstellingen bereikt en moet bij onveranderd beleid geen boetes betalen.

Kerstkoopjes doen

In afwachting van een koerswending in het Europees beleid spelen de Europese merken op nummer zeker en proberen zij nog dit jaar hun stockwagens met een benzine- of dieselmotor de deur uit te krijgen. Dat kan enkel door spectaculaire prijsverminderingen. Een merk dat het spel niet meespeelt, riskeert marktaandeel te verliezen.

Wie op korte termijn aan een nieuwe auto toe is omdat de oude is versleten, kan van nu tot het einde van de maand een koopje doen. De kortingen variëren van 5.000 tot 15.000 euro. Voor wie een grote SUV of dure limousine uit voorraad koopt, kan het financieel voordeel nog hoger oplopen. Ook wie een Chinese auto koopt, kan een goede zaak doen. In 2025 zal die allicht duurder worden door de hogere invoertaksen op nieuwe auto’s made in China.

Wie nog snel een nieuwe benzine- of dieselauto koopt, helpt de klimaatverandering af te remmen zelfs al is die uitgerust met een benzine- of dieselmotor. De nieuwste generatie verbrandingsmotoren is in de meeste gevallen milieuvriendelijker dan de meeste elektrische auto’s wanneer je de volledige levensloop van een auto in ogenschouw neemt.

Alles hangt af van de manier waarop de stroom wordt opgewekt, hoe en onder welke omstandigheden de benodigde zeldzame aardmetalen worden gewonnen en hoe de batterijen worden gerecycleerd.

Door te opteren voor een auto van een Europese constructeur geef je de zwaar aangeslagen Europese constructeurs bovendien een duw in de rug in hun strijd tegen de Chinese merken. Het is een publiek geheim dat die kunnen rekenen op overheidssteun in uiteenlopende vormen. Wat in strijd is met de internationale handelsverdragen, so what? In China gelden andere wetten en andere arbeidsvoorwaarden dan in Europa.

Een nieuwe auto onder de kerstboom voor het goede doel, ja het kan. Je helpt er de klimaatverandering mee af te remmen, het fileprobleem los je er uiteraard niet meer op. Weet ook dat de nieuwste generatie auto boordevol technologische snufjes zit die bedoeld zijn om de verkeersveiligheid te verhogen. Het slechte nieuws is dat de bediening ervan enige gewenning vergt. Daarom deze goed raad: koop geen kat in een zak en beslis pas na een uitvoerige testrit.