Wereld Wereld ‘Immigranten eten huisdieren’: hoe een online gerucht het tot in het presidentiële debat schopte Dat Donald Trump tijdens het televisiedebat met Kamala Harris beweerde dat immigranten ‘de huisdieren van Amerikanen opeten’, is geen toeval of verspreking.
Europa Europa Na brand in Saint-Omer: hoe kerkbranden tot xenofobe oprispingen leiden De recente brand in een 19e-eeuwse kerk in het Noord-Franse Saint-Omer is aangestoken door een geboren en getogen Fransman. Maar op sociale media werd opvallend – en onterecht – in de richting van migratie gekeken.
Technologie Technologie Van Telegram tot Facebook: regulering van sociale media gaat over meer dan ‘censuur’ Drie topmannen van socialemediabedrijven botsten vorige week met de overheid in Frankrijk, Brazilië en de Verenigde Staten. Daarbij gaat het om meer dan de vraag van ‘censuur’ versus ‘vrijheid van meningsuiting’.
Wereld Wereld Waarom die Taylor Swift-deepfake van Trump het ergste niet is Worden de Amerikaanse presidentsverkiezingen de eerste waarin AI écht een belangrijke rol speelt? Voorlopig valt het mee.
Technologie Technologie Na het oorlogje met de EU: ‘Fake news’ gaat breder dan het X van Elon Musk Elon Musk en Europees Commissaris Thierry Breton vechten een profileringsoorlogje uit over vrijheid van meningsuiting en fake news op X, het vroegere Twitter. Maar het probleem met desinformatie beperkt zich niet tot één platform.
Sport Sport Politiek en ‘transpaniek’ wakkeren rel rond olympische boksers als Imane Khelif aan De controverse over Imane Khelif, een vrouwelijke bokser uit Algerije op de Olympische Spelen, werd vooral aangewakkerd door ongefundeerde ‘transpaniek’.
Wereld Wereld Hoe Julian Assange een brandpunt werd voor fake news en complottheorieën Internetactivist, klokkenluider en journalist Julian Assange is na jaren weer op vrije voeten. Maar dat betekent niet het einde van het nepnieuws en de samenzweringstheorieën die over hem en WikiLeaks circuleerden.
Technologie Technologie Trollenfabriek ChatGPT: gaan we naar een internet waar een eindeloze hoeveelheid spambots tegen elkaar zullen praten? Tools op basis van artificiële intelligentie maken problemen met bots, trollen en propaganda op sociale media nog een stuk erger. Ondertussen maken de platformen zelf het moeilijker om te onderzoeken of er manipulatie in het spel is.
Geneeskunde Geneeskunde ‘Antivax’-studie van Nederlandse kinderkankeronderzoekers zorgt voor ophef Een artikel van Nederlandse kinderoncologen werd door antivaxers op gejuich onthaald. Maar toen bleek er van alles aan te schorten.
Politiek Politiek Van fake advertenties tot schimmige stemtests: het gevaar van de politieke sluikcampagne Politieke communicatie- en verkiezingscampagnes verhullen steeds vaker wie erachter schuilt of wie ze betaalt. Dat opent de deur voor inmenging in democratische processen.
Technologie Technologie Nee, AI heeft het graf van Plato niet ontdekt Recente berichten dat met artificiële intelligentie de locatie van het graf van de Griekse filosoof Plato was ontdekt, blijken minder spectaculair dan eerst gedacht.
Gezondheid Gezondheid Nee, het AstraZeneca-vaccin is niet ‘verboden wegens onveilig’ in de EU Recent kondigde het farmaceutische bedrijf AstraZeneca aan dat het zijn coronavaccin niet langer op de markt wil houden. Dat leidde tot heel wat misleidende berichten op sociale media, bij verschillende politici, maar ook in de pers.
Technologie Technologie Hoe artificiële intelligentie ook de geschiedenis kan vervalsen Over de impact van artificiële intelligentie op de toekomst zijn al heel wat pagina’s volgepend. Maar kan AI ook onze kennis van het verleden beïnvloeden?
België België Fopdiploma’s: ‘gecancelde’ coronasceptici reiken nu waardeloze diploma’s uit Enkele prominente coronasceptici die tijdens de pandemie door de academische wereld werden uitgespuwd, doceren nu aan niet-geaccrediteerde instituten die fopdiploma’s uitreiken.
Maatschappij Maatschappij Wanneer marmeren beelden op sociale media dubieuze praat verkopen Een kliekje historisch-culturele profielen op sociale media – meestal met marmeren standbeelden als profielfoto – dragen niet zelden een aartsconservatieve ideologie uit.
Politiek Politiek Hoe AI in de Vlaamse politiek vooral gebruikt wordt voor ouderwetse propaganda In het verkiezingsjaar 2024 is er veel aandacht voor de manier waarop politieke campagnes gebruik (zullen) maken van nieuwe toepassingen op basis van artificiële intelligentie. In ons land blijkt dat nog het vaakst voor ouderwetse propaganda.
Geneeskunde Geneeskunde Pseudowetenschap floreert in inloophuizen voor kankerpatiënten Lokale overheden en organisaties als Kom op tegen Kanker steunen over heel Vlaanderen inloophuizen voor (ex-)kankerpatiënten. Daar blijken geregeld pseudowetenschappelijke therapieën binnen te sluipen.
Technologie Technologie Crypto, porno en piramidespelen: AI-beelden op Facebook werken oplichting in de hand Afbeeldingen die gemaakt worden met behulp van artificiële intelligentie overspoelen sinds enkele maanden Facebook. Wat schuilt daarachter?
Technologie Technologie Beestjes in je eten? Hoe fake microscoopvideo's op TikTok misleiden Op TikTok verzamelen filmpjes waarin voedsel onder een microscoop wordt gelegd miljoenen volgers en likes. De video’s dragen bij tot paranoia over ‘gif’ in onze voeding.
Technologie Technologie ‘Kate-gate’: wat een fotoshoppende prinses betekent voor onze omgang met nepnieuws Een fiasco met een bewerkte foto wakkerde allerlei complottheorieën aan over de toestand van de Britse prinses Kate Middleton. Maar wakkerde het ook onze kritische geest aan?
Technologie Technologie Gezichtsherkenning: kan de politie binnenkort iedereen (en ook u) opsporen? De recente arrestatie van Daniela Klette, een Rote Armee Fraktion-terroriste die al decennia werd gezocht, is mogelijk te danken aan commercieel beschikbare gezichtsherkenningssoftware. Het voorval heropent het debat over gebruik daarvan door ordediensten.
Wereld Wereld Wat gebeurde er met het Belgische Enabel-gebouw in Gaza? Begin februari kwam het bericht dat in Gaza-stad de kantoren van Enabel, het Belgische ontwikkelingsagentschap, volledig vernield waren door het Israëlische leger. Wat weten we nu zeker?
België België Niveau 4: een ‘illegaal met leefloon’ op televisie? Toch niet, zo blijkt Een fragment uit de Play4-reeks Niveau 4: Terreur zorgt voor ophef op sociale media. Volgens verschillende politici van het Vlaams Belang en de N-VA was er een ‘illegaal’ in te zien die al jaren een leefloon van het OCMW zou krijgen. Maar dat klopt niet.
Europa Europa Vaccindoden onder Oekraïense kinderen zijn Russisch fake news Via een wereldwijd netwerk van Russische fake news-websites circuleerde een nepverhaal over ‘dodelijke vaccinproeven’ in Oekraïne. Alweer het werk van pro-Russische desinformatiepogingen.
Klimaat Klimaat Hoe verwijderde rivierdammen de schuld krijgen voor het extreme weer Klimaatverandering zorgt voor extreem weer? Niet volgens enkele sceptici. Zij zien een initiatief voor het verwijderen van rivierdammen als de oorzaak van de overstromingen en droogte in Europa. Kan dat kloppen?
België België Waarom Belgische boeren protesteren tegen ‘niet-conforme’ Oekraïense eieren Een viraal filmpje van jonge Belgische boeren die een vrachtwagen met Oekraïense eieren tegenhouden, roept vragen op. Mogen eieren met het label ‘niet EU-conform’ tóch hier verkocht worden?
Technologie Technologie Moet u een watermerk op uw vakantiefoto’s zetten? Door de opkomst van beelden die gemaakt of bewerkt worden met behulp van artificiële intelligentie vervaagt de grens tussen wat echt en nep is. Er wordt hard gewerkt aan snufjes om dat tóch te achterhalen.
Wereld Wereld Oorlog in Gaza: waarom sociale media ineens vol watermeloenen staan Gewapende conflicten gaan de voorbije jaren steevast gepaard met een parallelle strijd op sociale media. De rol van memes is daarin niet te onderschatten. Dat bewijst de oorlog in Gaza opnieuw.
Wereld Wereld Juwelen, jachten en nazivilla’s: Russisch fake news over besteding van westers hulpgeld aan Oekraïne De westerse financiële steun aan Oekraïne is in 2024 minder vanzelfsprekend dan ze was in 2022. Pro-Russische propaganda speelt daarop in met verzonnen verhalen over dure luxeaankopen door Oekraïense regeringsleden.
Klimaat Klimaat Hoe fake klimaatstrijders de online discussies over de COP28 manipuleerden De VN-klimaattop COP28, die eind 2023 plaatsvond in Dubai, leidde op sociale media tot gepassioneerde discussies. Maar niet iedereen die daaraan deelnam, bestond ook echt.
Wereld Wereld Nieuwe beelden maken en stemmen 'klonen': ondermijnt AI nu al de democratie? Toepassingen op basis van artificiële intelligentie zoals ChatGPT braken in 2023 door in de samenleving. Ook in de politiek. Is dat een zegen of een vloek?
Maatschappij Maatschappij Queen Nikkolah in Gent: een sinterklaasrel gebaseerd op misvattingen De eerste politieke Sinterklaas-rel van het jaar is een feit en leidde tot het cancelen van een kunstperformance op het Gentse stadhuis. Aan de grondslag liggen vooral een aantal misverstanden.
Wereld Wereld Hoe een influencer onterecht wordt beschuldigd van fake beelden van het leed in Gaza Saleh Al-Jafarawi is een 25-jarige zanger en online influencer in Gaza, met bijna 4 miljoen volgers op Instagram. Israël beschuldigt hem ervan een ‘Hamasacteur’ te zijn die filmpjes in scène zet. Maar dat is onterecht.
Wereld Wereld Online propagandaoorlog draait op volle toeren tijdens Israëlisch grondoffensief in Gaza Parallel aan de Israëlische grondoperatie in Gaza gaat ook de online propagandaoorlog naar een hoogtepunt. Strijdende partijen bestoken elkaar met beelden en argumenten. Gezonde scepsis is daarbij aanbevolen.
Wereld Wereld AI en de Gazastrook: van propaganda tot twijfel zaaien met (deep)fake beelden Beeldgeneratoren op basis van artificiële intelligentie kunnen valse maar geloofwaardige en zelfs fotorealistische beelden creëren. Ook in de oorlog tussen Israël en Hamas. Maar het échte gevaar ligt nog elders.
Wereld Wereld Viraal filmpje over knutselraketten van Hamas, ‘betaald met westerse hulp’, klopt niet Westerse landen wegen hulp aan Palestina af tegen het risico dat die doorstroomt naar Hamas. Niet alle verontrustende verhalen daarover kloppen.
België België Vlaamse rechtse media verspreiden nepverhalen over ‘transdierlijken’ In kringen waar holebi- en transgenderrechten argwanend bekeken worden, duiken verhalen op over mensen die zich ‘identificeren als dieren’ en allerlei rechten willen. Niet meer dan verzinsels, zo blijkt.
België België Na Knack-onderzoek: Zuhal Demir trekt zich terug uit filmvoorstelling van complotdenkers Een ‘exclusieve voorstelling’ van de controversiële film Sound of Freedom in Kinepolis Antwerpen, waarop minister Zuhal Demir (N-VA) het woord zou nemen, blijkt na onderzoek van Knack georganiseerd door complotdenkers die op sociale media fulmineren tegen ‘pedofiele elites’ en ‘satanisch ritueel misbruik’. Demir en het Vlaams Expertisecentrum voor Kindermishandeling distantiëren zich nu van het evenement.
Milieu Milieu Hoe de klimaatactie van Extinction Rebellion plots gifgroen kleurde Activisten van Extinction Rebellion goten vorige week bij een protestactie een chemische kleurstof in enkele waterlopen in de Elzas. Dat die actie tot vissterfte heeft geleid, lijkt niet erg waarschijnlijk.
Maatschappij Maatschappij Wie zit achter het protest tegen ‘masturbatietips en pornovertoningen’ in de klas? Achter de acties tegen EVRAS, een programma rond relationele en seksuele opvoeding in Franstalige scholen in ons land, zit een bont allegaartje aan groepen en personages. En vooral: heel wat foute info.
Technologie Technologie AI schrijft nu ook boeken, én meteen hun recensies Chatbots en schrijfassistenten op basis van artificiële intelligentie (AI) worden momenteel gebruikt om hele boeken bijeen te schrijven, waarna ze worden verkocht via webwinkels. De ‘auteurs’ verdienen eraan, de lezers worden misleid.
België België Nepleningen bij 'Daniella': heel wat Belgen opgelicht door valse kredietverleners Op sociale media worden Belgen bestookt met berichten en advertenties die spotgoedkope leningen beloven. Online platformen verzuimen dat fenomeen adequaat te bestrijden.
België België Waarom de Twitterban van Tom Van Grieken niet zo vreemd is Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken beweert dat hij op X, het vroegere Twitter, ‘monddood’ wordt gemaakt door ‘valse rapporteringen’ van politieke tegenstanders. Zijn recente Twitterban is echter niet abnormaal en vermijdbaar.
Klimaat Klimaat 'Rampenkapitalisme bestaat, maar bosbranden maken geen deel uit van een complot' Niet iedereen gelooft dat het klimaat op aarde verandert of dat menselijke activiteiten daarbij een rol spelen. Voor de extreme weerfenomenen deze zomer vallen in de hoek van zogenaamde klimaatsceptici wel erg bizarre alternatieve verklaringen te horen.
Wereld Wereld Hoe fake news over uranium uit Niger ook Vlaanderen bereikte Coupplegers die aankondigen dat ze geen uranium meer willen leveren aan Frankrijk? Het bericht was verzonnen, en toch zorgde het voor ongerustheid. Hoe bereikt zulk nepnieuws ons land?
